Marilao

Marilao

Bayan ng Marilao
Marilao; Bayan ng Marilao
Bayan
	Mapa ng Bulacan na nagpapakita sa lokasyon ng Marilao.
	Marilao Lokasyon sa Pilipinas
	Mga koordinado: 14°45′29″N 120°56′53″E / 14.7581°N 120.9481°E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Gitnang Luzon (Rehiyong III)
Lalawigan	Bulacan
Distrito	Pang-apat na Distrito ng Bulacan
Mga barangay	16 (alamin)
Pagkatatag	1796
Pamahalaan
• Punong-bayan	Ricardo M. Silvestre
• Manghalalal	101,490 botante (2022)
Lawak
• Kabuuan	33.74 km2 (13.03 milya kuwadrado)
Populasyon (Senso ng 2020)
• Kabuuan	254,453
• Kapal	7,500/km2 (20,000/milya kuwadrado)
• Kabahayan	62,109
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-1 klase ng kita ng bayan
• Antas ng kahirapan	9.66% (2021)
• Kita	₱936,454,337.02360,962,002.08429,118,160.06492,923,864.65528,326,000.00593,036,000.00691,383,769.62793,114,690.98864,344,656.48952,641,754.741,251,800,887.17 (2020)
• Aset	₱1,712,863,265.54649,014,657.82706,313,825.16762,290,795.12815,525,000.00988,302,000.001,203,233,184.661,376,174,403.011,458,633,387.861,980,906,030.502,192,444,359.94 (2020)
• Pananagutan	₱547,240,732.24104,323,203.56706,313,825.16137,664,451.20163,868,000.00255,114,000.00344,853,934.85370,116,518.60369,753,592.44717,646,202.78800,176,603.51 (2020)
• Paggasta	₱864,817,008.14296,613,181.9885,493,302.4497,876,656.54501,869,000.00498,696,000.00567,186,400.98652,820,156.37814,627,648.47806,422,931.891,068,204,436.16 (2020)
Kodigong Pangsulat	3019
PSGC	031411000
Kodigong pantawag	44
Uri ng klima	Tropikal na monsoon na klima
Mga wika	wikang Tagalog
Websayt	marilao.gov.ph

Ang Marilao (pagbigkas: ma•ri•láw) ay isang unang klaseng bayan sa lalawigan ng Bulacan, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 254,453 sa may 62,109 na kabahayan. Sa patuloy na paglawak ng Kalakhang Maynila, ang bayan ay bahagi na ng Greater Manila Area, na umaabot sa bayan ng San Ildefonso ang layo.

Ang Marilao ay Kasapi ng Dalawampu't Isang Munisipalidad, na kung tawagin ay "Liga ng 21", Ito ay ang mga bayan na nakamit na ang mga kinakailangan para maging isang lungsod ayon sa Koda para sa Lokal na Pamahalaan ng Konstitusyon.

Kasaysayan ng Marilao

Bago pa maitatag ang bayan ng Marilao, Ito ay naging baryo ng Meycauayan. Ang mga Franciscanong Pari mula sa Meycauayan ang nagtayo ng bisitang matanda para kay San Miguel Arcanghel.

Noong 21 Abril 1796, Ang baryo ng Marilao ay itinatag bilang Pueblo na inaprubahan naman ng Alcalde Mayor ng Bulacan at ng mga Franciscanong Prayle sa pagapruba naman ng Arsobispo ng Maynila, Ang Bisita na itinayo para kay San Miguel ang nagsilbing Pambayang Parokya na kung saan si Padre Vicente de Talavera ang naging Kura Paroko.

Pambayang Pamahalaan

Katulad ng Pambansang Pamahalaan, ang pamahalaan ng Marilao ay nahahati sa 3, Tagapaganap, Tagapagbatas at Tagapaghukom. Ang Tagapaganap ay ang Alkalde at ang mga Kapitan ng Baranggay. Ang mga Tagapagbatas ay ang Sangguniang Bayan, Sangguniang Baranggay at ang Sangguniang Kabataan para sa mga Kabataan.

Ang Tagapaghukom ay pinangasisiwaan ng Korte Suprema ng Pilipinas.

Nakaraang mga Alkalde ng Marilao

- Martin Villarica (1913-1919)

- Ceferino Santiago (1919-1922)

- Canuto Santo Tomas (1922-1925)

- Agripino San Miguel (1925-1928)

- Honorio Ramos (1928-1931)

- Miguel Villarica* (1931-1934)

- Ricardo de Vera (1934-1937)

- Andres Roxas (1937-1940)

- Miguel Villarica** (1941-1944)

- Benito Sta. Rosa (1945-1946)

- Justino Cruz (1946-1947)

- Miguel Villarica*** (1948-1951)

- Mario Santiago**** (1956-1971)

- Nicanor Guillermo (1972-1984)

- Mario Villarica (1986-1987)

- Israel Guevarra (1987-1988)

- Abelardo Dalmacio (1988-1992)

- Epifanio Guillermo* (1992-1995)

- Leoncio Duran, Jr.****(1995-2004)

- Epifanio Guillermo** (2004-2013)

- Juanito "Tito" H. Santiago (2013-2018)

- Ricardo Silvestre (2019-2022)

- Henry R. Lutao (2023-Kasalukuyan)

1*Unang Termino<br>

2*Ikalawang Termino<br>

3*Ikatlong Termino<br>

4*Magkakasunod na Termino<br>

Mga Baranggay

Ang Bayan ng Marilao ay nahahati sa 16 na baranggay.

No.	Baranggay	Populasyon	Klasipikasyon/Antas
1	Abangan Norte	8,665	Urbano
2	Abangan Sur	9,788	Urbano
3	Ibayo	6,584	Mas Urbano
4	Lambakin	37,007	Urbano
5	Lias	12,038	Urbano
6	Loma de Gato	46,286	Urbano/Pinakapopulado
7	Nagbalon	3,766	Urbano
8	Patubig	6,113	Mas Urbano
9	Poblacion 1st	1,661	Urbano
10	Poblacion 2nd	5,536	Mas Urbano/Kalakhang Bayan
11	Prenza 1st	5,827	Urbano
12	Prenza 2nd	6,507	Urbano
13	Santa Rosa 1st	9,921	Urbano
14	Santa Rosa 2nd	8,510	Urbano
15	Saog	11,445	Mas Urbano
16	Tabing-ilog	5,970	Mas Urbano

Mga Nahalal na Opisyales (Halalan 2022)

Mayor Hon. Henry R. Lutao
Vice Mayor Hon. Jun Bob J. Dela Cruz
Mga Konsehal:
- Hon. Juanito Santiago
- Hon. Madel Jasa
- Hon. Allane T. Sayo
- Hon. Vanessa Valdez
- Hon. Andrie Santos
- Hon. William Villarica
- Hon. Ariel Amador
- Hon. Luisa Silvestre

Hon. Guillermo Paraoan-ABC President

Hon. Carlo Solis-SK Federation President

Demograpiko

Sensus ng Populasyon ng Marilao
Taon	Populasyon	Porsiyentong Idinagdag
1990	56,361	—
1995	68,761	+3.80%
2000	101,017	+8.60%
2007	160,452	+6.59%
2010	185,624	+5.45%
Pinagkuhanan: NSO

Himig ng Marilao

Ang Himig ng Marilao ay ang opisyal na awit ng Marilao. Kinatha ni Gener Javier, ito ay ginagamit sa mga okasyong pansibiko tulad ng mga flag ceremony at mga inagurasyon ng mga opisyales.

HIMIG NG MARILAO ni Gener Javier
Masdán mo ang bayan ko, Marilao, mahál kong bayan Sagana sa biyayà ng Poóng Maykapál. Ang bawat mámamayan, ay pag-asa ng kaniyáng Ináng Bayan. Kahit na mapasaán man ay iyong ikararangál. Bayan ko ay may dangál. Ligaya kong siya'y mapaglingkurán. Sa puso't diwà ako'y nakákintál ang iyóng kagitingan! KORO: Ito ang bayan ko! Marilao, Marilao, Marilao! Tuwina ay may pagpapalâ, Bayan ng Bulacan! (bis)

Demograpiko

Senso ng populasyon ng
Marilao
Taon	Pop.	±% p.a.
1903	3,506	—
1918	4,202	+1.21%
1939	5,682	+1.45%
1948	6,206	+0.98%
1960	9,206	+3.34%
1970	16,128	+5.76%
1975	21,017	+5.45%
1980	35,069	+10.78%
1990	56,361	+4.86%
1995	68,761	+3.80%
2000	101,017	+8.60%
2007	160,452	+6.59%
2010	185,624	+5.45%
2015	221,965	+3.46%
2020	254,453	+2.72%
Sanggunian: PSA^[3]^[4]^[5]^[6]

Mga sanggunian

↑ "Province: Bulacan". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Census of Population (2015). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Census of Population and Housing (2010). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ Censuses of Population (1903–2007). "Region III (Central Luzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)
↑ "Province of Bulacan". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga Kawing Panlabas

Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.
Marilao Bulacan

Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[nscb-area-1] "Province: Bulacan". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[2] "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[PSA15–03-3] Census of Population (2015). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO10–03-4] Census of Population and Housing (2010). "Region III (Central Luzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[NSO07-03-5] Censuses of Population (1903–2007). "Region III (Central Luzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)

[LWUA-PopulationData-6] "Province of Bulacan". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

t u b Lalawigan ng Bulacan
Malolos (kabisera)
Mga bayan	Angat Balagtas Bocaue Bulakan Bustos Calumpit Doña Remedios Trinidad Guiguinto Hagonoy Marilao Norzagaray Obando Pandi Paombong Plaridel Pulilan San Ildefonso San Miguel San Rafael Santa Maria
Mga bahaging lungsod	Baliwag Malolos Meycauayan San Jose del Monte
Ibang mga paksa	Mga distritong pambatas Talaan ng mga taong buhat ng Bulacan Talaan ng mga himpilan ng radyo sa Bulacan