2015
(Idinirekta mula sa Marso 2015)
| Dantaon: | ika-20 dantaon - ika-21 dantaon - ika-22 dantaon |
| Dekada: | Dekada 1980 Dekada 1990 Dekada 2000 - Dekada 2010 - Dekada 2020 Dekada 2030 Dekada 2040
|
| Taon: | 2012 2013 2014 - 2015 - 2016 2017 2018 |
Ang 2015 (MMXV) ay isang Karaniwang Panahon na nagsisimula sa Huwebes sa kalendaryong Gregoryano, ang ika-2015 taon sa mga pagtatalagang Karaniwang Panahon at Anno Domini (AD), ang ika-15 taon sa ika-3 milenyo, ang ika-15 taon sa ika-21 dantaon, at ang ika-6 na taon sa dekada 2010.
Itinalaga ang 2015 bilang:
- Internasyunal na Taon ng Ilaw
- Internasyunal na Taon ng Lupa[1]
Kaganapan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Enero
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Enero 7 – Pinatay ng dalawang mamaril ang 12 katao at 11 iba pa ang sugatan sa mga tanggapan ng mapanuyang pahayagang Charlie Hebdo sa Paris. Ang pagsalakay na ito at apat na kaugnay na mga insidente ng terorismo sa loob ng tatlong araw ang nagdala sa milyon-milyong mga tao para sa welga ng pagkakaisa sa Paris at sa buong Pransiya.[2][3]
- Enero 15–19 - Bumisita si Papa Francisco sa Pilipinas para sa isang limang araw na estado at pastoral na pagdalaw.[4] Bumisita din ang papa sa mga biktima ng Bagyong Haiyan sa Leyte na naapektuhan ng nasabing bagyo noong Nobyembre 2013. Ito ang unang pagbisita na papa na natanggap ng Pilipinas noong Ika-21 siglo.
Pebrero
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Pebrero 16 – Nagsimula ang militar sa Ehipto na magsagawa ng mga pagsalakay mula sa himpapawid laban sa sangay ng Islamikong militanteng pangkat na ISIL sa Libya bilang pagganti sa pamumugot sa isang dosenang Kristiyanong taga-Ehipto.[5]
Marso
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Marso 6 – Pumasok ang intrumentong pansubok ng NASA na Dawn sa orbita sa palibot ng Ceres, na naging ang unang sasakyang-pangkalawakan na bumisita sa isang planetang unano.[6][7]
Abril
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Abril 25 – Tumama ang isang 7.8 magnitud na lindol sa Nepal at nagdulot ng 8,857 patay[8][9] sa Nepal, 130 sa Indya,[10] 27 sa Tsina[11] at 4 sa Bangladesh[12] sa kabuuang 9,018 patay.
Mayo
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Mayo 12 – Nagresulta ang pangalawang pangunahing lindol sa Nepal na sumusukat ng 7.3 magnitud, sa 153 patay sa Nepal,[13] 62 sa Indya,[14] 1 sa Tsina[15] at 2 sa Bangladesh[15] sa kabuuang 218 patay.
- Mayo 23 – Bumoto ang Republika ng Irlanda sa isang reperendum sa Ikatatlumpu't Apat na Ameyenda ng Konstitusyon ng Irlandya upang pahintulutan ang kasalan ng magkaparehong kasarian, na sinabatas sa pamamagitan ng Batas sa Kasal ng 2015 at ipapatupad sa Nobyembre 16, na ang unang pagkakataon na ang isang estado na ginawang ligal ang kasalan ng magkaparehong kasarian sa pamamagitan ng popular na pagboto.[16]
Hunyo
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Hunyo 30 – Ang Cuba ay naging unang bansa sa mundo na pinuksa ang transmisyon ng HIV at syphilis mula ina-tungo-anak.[17]
Hulyo
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Hulyo 1 – Krisis ng pagkakautang ng pamahalaang Griyego: Ang Gresya ang unang masulong na ekonomiya na nagmintis sa pagbayad sa Pandaigdigang Pondong Pananalapi sa 71-taon na kasaysayan nito.[18]
Agosto
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Agosto 5 – Ang mga labi na natagpuan sa Pulo ng Réunion ay nakumpirma na bahagi ng Lipad 370 ng Malaysia Airlines, na nawawala pa noong Marso 2014.[19]
Setyembre
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Setyembre 22–27 – Bumisita si Papa Francisco sa Washington, DC, New York City, at Philadelphia, kung saan siya ay nagsalita sa isang magkasanib na sesyon ng Kongreso ng Estados Unidos, nagsalita sa Mga Nagkakaisang Bansa, dumalo sa Pandaigdigang Pulong ng mga Pamilya, at nagdaos ng maraming misa.[20]
Oktubre
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Oktubre 26 – Isang lindol na nasa 7.5 magnitud ang tumama sa rehiyong Hindu Kush at nagdulot ito ng 398 patay,[21] kasama ang 279 sa Pakistan, 115 sa Afghanistan at 4 sa Indya.
Nobyembre
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Nobyembre 4 - Naging Punong Ministro ng Canada si Justin Trudeau.
- Nobyembre 7 – Sa unang pagkakataon, pormal na nagpulong ang pangkalahatang kalihim ng CPC na si Xi Jinping at pangulo ng ROC na si Ma Ying-jeou.[22]
Disyembre
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Disyembre 12 – Napagkasunduan ang isang kasunduan sa pagbabago ng klima ng pagpupulong ng COP 21, na pinapangako ng lahat ng bansa na bawasan ang emisyon ng karbon para sa unang pagkakataon.[23]
- Disyembre 22 – Pinalapag ng SpaceX ang walang-taong raket na Falcon 9, ang unang muling nagagamit na raket na matagumpay na pumasok sa orbital na kalawakan at bumalik.[24]
Kamatayan
[baguhin | baguhin ang wikitext]
.jpg)
- Enero 11 – Anita Ekberg, Suwekong aktres (ipinanganak 1931)[25]
- Enero 31 – Lizabeth Scott, Amerikanong aktres (ipinanganak 1922)
- Pebrero 16 – Lorena Rojas, Meksikanong aktres (ipinanganak 1971)
- Marso 23 – Lee Kuan Yew, Unang Punong Ministro ng Singapore (ipinanganak 1923)
- Mayo 18 – Halldór Ásgrímsson, Punong Ministro ng Iceland (ipinanganak 1947)
- Hunyo 15 – Jeanna Friske, Rusong mang-aawit, modelo, at aktres (ipinanganak 1974)
- Hulyo 5 – Yoichiro Nambu, Hapones-Amerikanong pisikong Nobel (ipinanganak 1921)
- Hulyo 11 – Satoru Iwata, Hapon na negosyante at tapagprograma ng mga larong bidyo (ipinanganak 1959)
- Agosto 30
- Wes Craven, Amerikanong direktor ng pelikula at manunulat (ipinanganak 1939)
- Oliver Sacks, Britaniko-Amerikonong neurologo at manunulat (ipinanganak 1933)
- Setyembre 3 – Chandra Bahadur Dangi, unanong taga-Nepal, pinakapandak na tao sa mundo (ipinanganak 1939)
- Setyembre 5 – Setsuko Hara, Hapon na aktres (ipinanganak 1920)
- Nobyembre 3 – Ahmed Chalabi, politikong taga-Iraq (ipinanganak 1944)
- Nobyembre 22 – Kim Young-sam, politikong mula sa Timog Korea, Pangulo ng Timog Korea (ipinanganak 1927)
- Disyembre 31 – Natalie Cole, Amerikanong mang-aawit, manunulat ng awit, at aktres (ipinanganak 1950)
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ "United Nations Observances: International Years" (sa wikang Ingles). United Nations. Nakuha noong 29 Abril 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Breeden, Aurelien (6 Enero 2016). "Charlie Hebdo, Known for Its Satire, Commemorates Attack Accordingly". The New York Times (sa wikang Ingles). Nakuha noong 1 Oktubre 2016.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Alderman, Liz; Bilefsky, Dan (11 Enero 2015). "Huge Show of Solidarity in Paris Against Terrorism". The New York Times (sa wikang Ingles). Nakuha noong 1 Oktubre 2016.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Pope Francis arrives in Philippines". the Guardian (sa wikang Ingles). Agence France-Presse. 2015-01-15. Nakuha noong 2021-03-18.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link) - ↑ Kirkpatrick, David D. (16 Pebrero 2015). "Egypt Conducts Airstrikes on Islamic State Targets in Libya". The New York Times (sa wikang Ingles). Nakuha noong 16 Pebrero 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "NASA Spacecraft Becomes First to Orbit a Dwarf Planet". NASA. 6 Marso 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 17 Abril 2016. Nakuha noong 18 Marso 2021.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Nasa's Dawn probe achieves orbit around Ceres". BBC (sa wikang Ingles). 6 Marso 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 2 Abril 2015. Nakuha noong 18 Marso 2021.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Nepal earthquake: Hundreds die, many feared trapped". BBC News (sa wikang Ingles). 25 Abril 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Rai, Bhrikuti (26 Abril 2015). "Nepal earthquake death toll tops 3,200". latimes.com (sa wikang Ingles). Los Angeles Times. Nakuha noong 26 Abril 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Nepal earthquake: 52 dead, hundreds injured in India, huge damage in bordering areas". Hindustan Times (sa wikang Ingles). 25 Abril 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 2015-04-26. Nakuha noong 25 Abril 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Nepal quake: Hundreds dead, history crumbles, Everest shaken" (sa wikang Ingles). KSL. Associated Press. 25 Abril 2015. Nakuha noong 25 Abril 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Stanglin, Doug. "Hundreds dead as 7.8 magnitude quake rocks Nepal" (sa wikang Ingles). USA Today. Nakuha noong 25 Abril 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Fresh earthquake kills scores in Nepal and India". Yahoo News (sa wikang Ingles). 12 Mayo 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Jason Burke. "Nepal rocked by 7.3-magnitude earthquake near Mount Everest". the Guardian (sa wikang Ingles).
- ↑ 15.0 15.1 Martin Williams. "Nepal earthquake: day one - as it happened". Guardian (sa wikang Ingles).
- ↑ Hakim, Danny; Dalby, Douglas (23 Mayo 2015). "Ireland Votes to Approve Gay Marriage, Putting Country in Vanguard". The New York Times (sa wikang Ingles).
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "WHO validates elimination of mother-to-child transmission of HIV and syphilis in Cuba" (sa wikang Ingles). WHO. 30 Hunyo 2015. Nakuha noong 30 Agosto 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Payment failure pitches IMF into uncharted territory". Financial Times (sa wikang Ingles).
- ↑ "MH370 families question Malaysian evidence". CNBC (sa wikang Ingles). Agosto 6, 2015. Nakuha noong Agosto 6, 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Rappeport, Alan (2015-09-26). "What Is the World Meeting of Families?". The New York Times (sa wikang Ingles). ISSN 0362-4331. Nakuha noong 2021-03-18.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Ben Brumfield, CNN (Oktubre 26, 2015). "Deaths, damage reported in powerful Afghanistan quake". CNN (sa wikang Ingles).
{{cite web}}:|author=has generic name (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Lee, Shu-hua; Chang, S.C. "President Ma to meet China's Xi in Singapore Saturday (update)" (sa wikang Ingles). Central News Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong 2015-11-07. Nakuha noong Nobyembre 4, 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "COP21 climate change summit reaches deal in Paris". BBC. Disyembre 12, 2015.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "SpaceX Successfully Lands A Giant Falcon 9 Rocket For The First Time". TechCrunch (sa wikang Ingles).
- ↑ "Anita Ekberg". The New York Times (sa wikang Ingles). Nakuha noong 11 Enero 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)