Zhezqazghan
Zhezqazghan Жезқазған Жезказган | ||
|---|---|---|
 | ||
| ||
  Zhezqazghan Kinaroroonan sa Kazakhstan | ||
| Mga koordinado: 47°47′0″N 67°42′0″E / 47.78333°N 67.70000°E | ||
| Bansa |  Kazakhstan | |
| Rehiyon | Rehiyon ng Karaganda | |
| Itinatag | 1938 | |
| Pamahalaan | ||
| • Akim (alkalde) | Batyrlan Akhmetov | |
| Taas | 300 m (1,000 tal) | |
| Populasyon (2009) | ||
| • Lungsod | 86,227 | |
| • Urban | 148,700 | |
| Sona ng oras | UTC+6 (ALMT) | |
| Kodigong postal | 100600 | |
| Kodigo ng lugar | +7 7102 | |
| Websayt | http://www.jezkazgan.kz | |
Ang Zhezqazghan o Jezkazgan (Kasaho: Жезқазған, romanisado: Jezqazǵan, جەزقازعان), dating kilala bilang Dzhezkazgan (Ruso: Джезказган, hanggang 1992), ay isang lungsod sa Rehiyon ng Karaganda, Kazakhstan, sa isang imbakan ng tubig ng Ilog Kara-Kengir. Ang populasyon nito ay 86,227 noong 2009.[1] Kasama sa pook urbano nito ang kalapit na nagmiminang bayan ng Satpayev, para sa kabuuang populasyon na 148,700 katao.
55% ng populasyon ng lungsod ay mga Kazakh, 30% ay mga Ruso, at mas-maliit ang bilang ng mga minoryang pangkat tulad ng mga Ukrainian, mga Aleman, mga Chechen at mga Koreano.
Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Itinatag ang Zhezqazghan noong 1938 kaugnay ng paggamit ng mayamang mga deposito ng tanso. Itinatyo noong 1973 ang isang malaking hugnayan ng pagmimina at metalurhiya sa timog-kanluran upang itunaw ang tansong noon ay idinadala sa ibang mga lugar upang iproseso. Ang ibang mga inambatong metal na minimina at pampook na pinoproseso ay mangganeso at bakal.
Noong panahong Sobyet, ang Zhezqazghan ay isang sityo na isang Gulag na kampong paggawa, ang Kengir na binanggit sa aklat ni Aleksandr Solzhenitsyn na The Gulag Archipelago, at aklat ni Alexander Dolgun na "An American In The Gulag", at sa panahon ng sapilitang paglipat ng tirahan ng mga Koreano mul sa Malayong Silangang Rusya.
Heograpiya at klima[baguhin | baguhin ang wikitext]
Matatagpuan ang Zhezqazghan sa pinakapuso ng talampas ng Kazakh. Malapit din ito sa sentrong heograpiko ng bansa. Mayroon itong labis na pangkontinenteng klimang bahagyang-tigang (BSk); mataas ngunit hindi mabigat ang pag-ulan at hindi kailan man umabot ang buwanang pag-uulan sa 100 millimetro (4 pul). Ang katamtamang temperatura ay mula 24 °C (75 °F) sa Hulyo hanggang −16 °C (3 °F) sa Enero, habang ang mga kalabisan ay umaabot mula 43 °C (109 °F) noong Hunyo 1988 hanggang −41.1 °C (−42.0 °F) noong Pebrero 1951.
| Malak ng kapanahunan sa Zhezqazghan | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Buwan | Ene | Peb | Mar | Abr | May | Hun | Hul | Ago | Set | Okt | Nob | Dis | Taunan |
| Sukdulang taas °S (°P) | 5.0 (41) |
9.0 (48.2) |
27.4 (81.3) |
34.2 (93.6) |
37.2 (99) |
43.0 (109.4) |
42.2 (108) |
42.4 (108.3) |
39.9 (103.8) |
30.5 (86.9) |
22.0 (71.6) |
9.8 (49.6) |
43.0 (109.4) |
| Balasaking taas °S (°P) | −8.5 (16.7) |
−7.1 (19.2) |
0.6 (33.1) |
15.7 (60.3) |
23.4 (74.1) |
29.9 (85.8) |
31.3 (88.3) |
29.8 (85.6) |
23.2 (73.8) |
13.7 (56.7) |
2.2 (36) |
−5.7 (21.7) |
12.4 (54.3) |
| Arawang tamtaman °S (°P) | −13.0 (8.6) |
−12.3 (9.9) |
−4.5 (23.9) |
8.6 (47.5) |
16.2 (61.2) |
22.6 (72.7) |
24.4 (75.9) |
22.5 (72.5) |
15.2 (59.4) |
6.3 (43.3) |
−2.8 (27) |
−10.2 (13.6) |
6.1 (43) |
| Balasaking baba °S (°P) | −17.6 (0.3) |
−17.3 (0.9) |
−9.0 (15.8) |
2.2 (36) |
8.7 (47.7) |
14.5 (58.1) |
16.8 (62.2) |
14.4 (57.9) |
7.1 (44.8) |
−0.1 (31.8) |
−7.1 (19.2) |
−14.6 (5.7) |
−0.2 (31.6) |
| Sukdulang baba °S (°P) | −40.0 (−40) |
−41.1 (−42) |
−36.1 (−33) |
−15.6 (3.9) |
−6.6 (20.1) |
−2.2 (28) |
3.9 (39) |
−2.6 (27.3) |
−11.4 (11.5) |
−19.0 (−2.2) |
−37.2 (−35) |
−40.0 (−40) |
−41.1 (−42) |
| Balasaking kadanligan mm (dali) | 19 (0.75) |
16 (0.63) |
16 (0.63) |
17 (0.67) |
19 (0.75) |
17 (0.67) |
18 (0.71) |
11 (0.43) |
5 (0.2) |
16 (0.63) |
17 (0.67) |
16 (0.63) |
187 (7.36) |
| Araw ng balasaking pag-ulan | 1 | 2 | 4 | 6 | 9 | 8 | 8 | 5 | 4 | 6 | 5 | 2 | 60 |
| Araw ng balasaking pag-niyebe | 17 | 13 | 7 | 2 | 0.3 | 0 | 0 | 0 | 0.03 | 2 | 8 | 14 | 63 |
| Balasaking halumigmig na matungay (%) | 78 | 76 | 75 | 56 | 48 | 40 | 41 | 40 | 43 | 60 | 76 | 79 | 59 |
| Sanggunian: погода и климат[2] | |||||||||||||
Demograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]
| Taon | Pop. | ±% |
|---|---|---|
| 1999 | 90,001 | — |
| 2009 | 86,227 | −4.2% |
| Senso 2009: 86,227;[1]; Senso 1999: [3] | ||
Industriya[baguhin | baguhin ang wikitext]
Kasalukuyang punong tanggapan ang lungsod ng kalipunang kompanya ng tanso na Kazakhmys, ang pangunahing may patrabaho sa lungsod. May mga sangay ang kompanya sa Tsina, Rusya at Nagkakaisang Kaharian at nakatala sa Pamilihang Sapi ng London. Mayroon isang istasyon ng kuryente, ang Planta ng Kuryente ng Kazakhmys na may kakayahang paglikha ng 207 MW at sa isang 220-metrong taas na pangunahing tsiminea.
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ 1.0 1.1 "Население Республики Казахстан" (sa Ruso). Департамент социальной и демографической статистики. Nakuha noong 8 Disyembre 2013.
- ↑ "Weather and Climate – The Climate of Jezkazgan" (sa Ruso). Weather and Climate (Погода и климат). Inarkibo mula sa ang orihinal noong 25 Nobyembre 2016. Nakuha noong 25 Nobyembre 2016.
- ↑ 90,001.
<ref> tag na may pangalang "kz2009Census" na binigyang-kahulugan sa <references>.); $2Mga panlabas na link[baguhin | baguhin ang wikitext]
- City website Naka-arkibo 2016-06-04 sa Wayback Machine.
- Photos of the city