Ilog Pasig
Ilog Pasig (Ilog Pasig) | |
Ilog Pasig malapit sa distrito ng Quiapo.
| |
Bansa | Pilipinas |
---|---|
Mga rehiyon | Kalakhang Maynila, Calabarzon |
Tributaries | |
- left | Ilog Pateros-Taguig, Ilog San Juan |
- right | Ilog Marikina, Ilog Napindan |
Cities | Maynila, Lungsod ng Makati, Lungsod ng Mandaluyong, Lungsod ng Pasig, Lungsod ng Taguig |
Source | Laguna de Bay |
- coordinates | 14°31′33″N 121°06′33″E / 14.52583°N 121.10917°E |
Bibig | Look ng Maynila |
- location | Maynila |
- elevation | 0 m (0 ft) |
- coordinates | 14°35′40″N 120°57′20″E / 14.59444°N 120.95556°E |
Haba | 27 km (17 mi) |
Lunas (basin) | 570 km² (220 sq mi) |
Ang Ilog Pasig ay isang ilog sa Pilipinas na dumadaloy mula sa Laguna de Bay (sa pamamagitan ng Kanal ng Napindan) patungong Look ng Maynila. May haba na 25 kilometro at hinahati ang Kalakhang Maynila sa dalawa. Ang Ilog Marikina at Ilog San Juan ang pangunahing mga sanga nito.
Dating isang mahalagang ruta pang-transportasyon sa Kastilang Maynila. Dahil sa kapabayaan at pagpapaunlad ng mga industriya sa paligid nito, nasalaula at tumaas ang polusyon at itinuturing na patay na ilog ng mga ekolohista. Itinatag ang Komisyon sa Pagbubuhay ng Ilog Pasig (Pasig River Rehabilitation Commission - PRRC) upang pamanihalaan ang pagsisikap na buhayin ang Ilog. Kabilang sa mga tumutulong sa PRRC ay ang mga samahang pribado gaya ng Clean and Green Foundation, Inc. na nagsagawa ng kampanyang Piso para sa Pasig.
Katangian
[baguhin | baguhin ang wikitext]Dumadaloy ang Ilog Pasig sa pangkahalatan pahilagang-kanluran sa tinatayang 25 kilometro (15.5 mi) mula sa Lawa ng Laguna, ang pinakamalaking lawa sa Pilipinas, patungo sa Look ng Maynila, sa katimugang bahagi ng pulo ng Luzon. Mula sa lawa, ang ilog ay dumadaloy sa pagitan ng Lungsod ng Taguig, at ng Taytay, Rizal, bago pumasok sa Lungsod ng Pasig. Ang bahaging ito ng Ilog Pasig, sa may bukana ng Ilog Marikina, ay kilala bilang Ilog Napindan o Napindan Channel. Mula doon, ang ilog ay bubuo ng hangganan sa pagitan ng Lungsod ng Makati sa timog, at sa Lungsod ng Pasig, na susundan naman ng Lungsod ng Mandaluyong sa hilaga. Kasunod nito ang palikong bahagi na pahilagang-silangan, kung saan ay magiging hangganan ng Lungsod ng Mandaluyong at Maynila bago muling liliko pakanluran, upang salubungin ang isa pang pangunahing daloy mula sa Ilog San Juan, at pagkatapos ay liku-likong dadaloy na sa gitna ng Maynila bago lumabas ng look.
Ang nag-iisang pulo na humahati sa ilog Pasig, ay matatagpuan sa Lungsod ng Maynila, kung saan nakatayo ang Hospicio de San Jose.
Kasaysayan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Bago ang malawang urbanisasyon ng Maynila, isang mahalagang rutang pantransportasyon ang Ilog Pasig; ito ang dating sentro ng mga aktibidad sa lungsod. Ang ilan sa mga tanyag na kaharian sa kasaysayan ng sinaunang Pilipinas, kasama na ang mga kaharian ng Namayan, Maynila, at Tondo ay nabuo sa mga pampang ng ilog, kung saan sila kumukuha ng kanilang kabuhayan. Nang itatag ng mga Kastila ang Maynila bilang kabisera ng kanilang kolonya sa Dulong Silangan, ginawa nila ang Intramuros sa katimugang pampang ng Ilog Pasig malapit sa lagusan nito sa look ng Maynila.
Tingnan rin
[baguhin | baguhin ang wikitext]Panlabas na kawing
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Artikulo ng Ilog Pasig, mula sa Philippine Information Agency Naka-arkibo 2007-11-14 sa Wayback Machine.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.