Dublin

baguhin ang mga link
Mga koordinado: 53°20′59″N 6°15′37″W / 53.3497°N 6.2603°W / 53.3497; -6.2603
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Mga Dublinero)
Dublin

Baile Átha Cliath
Dublin
Kabisera, big city, administrative city in the Republic of Ireland, largest city, daungang lungsod
Watawat ng Dublin
Watawat		Eskudo de armas ng Dublin
Eskudo de armas
Palayaw: 
The Fair City
Map
Mga koordinado: 53°20′59″N 6°15′37″W / 53.3497°N 6.2603°W / 53.3497; -6.2603
Bansa Irlanda
LokasyonIrlanda
Itinatag841 (Huliyano)
Pamahalaan
 • Lord Mayor of DublinPaul McAuliffe
Lawak
 • Kabuuan114,990,000 km2 (44,400,000 milya kuwadrado)
Populasyon
 (3 Abril 2022, Senso)[1]
 • Kabuuan592,713
 • Kapal0.0052/km2 (0.013/milya kuwadrado)
Websaythttp://www.dublincity.ie

Ang Dublin (Irlandes: Baile Átha Cliath}[2] ay ang kabisera at ang pinakamalaking lungsod ng Irlanda.[3][4] Matatagpuan sa isang look sa silangang baybayin, sa bunganga ng Ilog Liffey, ito ay nasa loob ng lalawigan ng Leinster. Ang hangganan nito sa timog ay ang mga Bulubunduking Dublin, isang bahagi ng Bulubunduking Wicklow. Mayroon itong urbanong populasyon na 1,173,179,[5] habang ang populasyon ng Rehiyon ng Dublin (dating Kondado ng Dublin) ay 1,347,359 noong 2016.[6] Ang populasyon ng Kalakhang Lugar ng Dublin ay 1,904,806 noong senso ng 2016.[7]

Mayroon pagtatalong pang-arkeolohiya tungkol sa tumpak na pagkakatatag ng Dublin kung ito ba ay itinatag ng mga Gael sa o bago noong ika-7 dantaon AD.[8] Kalaunang lumawak bilang isang panirahang Viking, ang Kaharian ng Dublin, naging prinsipal na panirahan ang lungsod ng Irlanda pagkatapos ng pananakop ng Norman.[8] Mabilis na lumawak ang lungsod mula ika-17 dantaon at saglit itong naging ikalawang pinakamalaking lungsod sa Imperyong Britanya pagkatapos ng Mga Gawa ng Unyon noong 1800. Pagkatapos ng paghahati ng Irlanda noong 1922, naging kabisera ang Dublin ng Malayang Estado ng Irlandes, na pinalitan sa kalaunan bilang Irlanda.

Ang Dublin ay isang makasaysayan at kontemporaryo sentro para sa edukasyon, sining, administrasyon at industriya. Noong 2018. natala ang lungsod sa Globalization and World Cities Research Network (GaWC) bilang isang pandaigdigang lungsod, na may ranggo na "Alpha −", na nilalagay ito sa pinakamataas na tatlumpu't mga lungsod sa mundo.[9][10]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ https://www.citypopulation.de/en/ireland/cities/.
  2. ↑ "Dublin – Placename database of Ireland". Nakuha noong 15 Enero 2018.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. ↑ "The Growth and Development of Dublin" (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 30 Marso 2013. Nakuha noong 30 Disyembre 2010.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. ↑ "Primate City Definition and Examples" (sa wikang Ingles). Nakuha noong 21 Oktubre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. ↑ "Census of Population 2016" (PDF). Profile 1 – Geographical distribution (sa wikang Ingles). Central Statistics Office. 6 Abril 2017. p. 15. Nakuha noong 6 Abril 2017. Table 2.2 Population of urban areas, 2011 and 2016 [..] 2016 [..] Dublin city & suburbs [..] 1,173,179{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. ↑ "Sapmap Area – NUTS III – Dublin Region". Census 2016 (sa wikang Ingles). Central Statistics Office. 2016. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 16 Enero 2018. Nakuha noong 16 Enero 2018.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ "Population Distribution – CSO – Central Statistics Office" (sa wikang Ingles). Nakuha noong 4 Pebrero 2018.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. ↑ 8.0 8.1 Dickson, David (2014). Dublin The Making of a Capital City (sa wikang Ingles). Profile Books Ltd. pp. x. ISBN 978-0-674-74444-8.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. ↑ "Global Financial Centres Index 8" (PDF) (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 11 Oktubre 2010. Nakuha noong 30 Disyembre 2010.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. ↑ "The World According to GaWC 2018" (sa wikang Ingles). Globalization and World Cities Research Network: Loughborough University. 13 Nobyembre 2018. Nakuha noong 23 Nobyembre 2018.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dublin&oldid=2082929"