Pumunta sa nilalaman

Burkina Faso

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Burkina Faso
Watawat ng Burkina Faso
Watawat
Eskudo ng Burkina Faso
Eskudo
Salawikain: "Unité, Progrès, Justice"  (Pranses)
"Unity, Progress, Justice"
Awiting Pambansa: Une Seule Nuit  (French)
"One Single Night"
Location of Burkina Faso
KabiseraOuagadougou
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalPranses
PamahalaanSemi-presidential republic
• Pangulo
Ibrahim Traoré
Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla
Kalayaan 
mula sa Pransiya
• Petsa
5 Agosto 1960
Lawak
• Kabuuan
274,000 km2 (106,000 mi kuw) (ika-74)
• Katubigan (%)
0.1%
Populasyon
• Pagtataya sa 2023
23,025,776
• Senso ng 1996
10,312,669
• Densidad
48/km2 (124.3/mi kuw) (ika-145)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2005
• Kabuuan
$16.845 bilyon1 (ika-117)
• Bawat kapita
$1,284 (ika-163)
TKP (2004)0.342
mababa · ika-174
SalapiCFA franc (XOF)
Sona ng orasGMT
• Tag-init (DST)
-
Kodigong pantelepono226
Kodigo sa ISO 3166BF
Internet TLD.bf
1 Ang data dito ay isang pagtataya para sa taong 2005 na ginawa ng International Monetary Fund noong Abril 2005.

Ang Burkina Faso ay isang bansang looban sa Kanlurang Aprika na napapaligiran ng anim na mga bansa — Mali sa hilaga, Niger sa silangan, Benin sa timog-silangan, Togo at Ghana sa timog, at Côte d'Ivoire sa timog-kanluran. Dating Republika ng Upper Volta, binago ang pangalan noong 4 Agosto 1984 ni Pangulong Thomas Sankara upang ikahulugang "ang lupain ng mga matutuwid na tao" (o "matuwid na lupain") sa Mossi at Dioula, ang pangunahing mga wika sa bansa. Naging malaya sila sa Pransiya noong 1960. Nagkaroon ng halalang may maramihang partido noong dekada 1970 at 1980 dahil sa hindi pagiging matatag ng pamahalaan. May mga ilang daang libong manggagawa sa mga kabukiran ang nangibang-pook bawat taon sa Côte d'Ivoire at Ghana upang maghanap ng trabaho. Tinatawag na Burkinabé ang mga nakatira sa Burkina Faso.

Ang Burkina Faso ay isa sa mga hindi gaanong maunlad na bansa sa mundo, na may GDP na $16.226 bilyon. Humigit-kumulang 63.8 porsiyento ng populasyon nito ang nagsasagawa ng Islam, habang 26.3 porsiyento ang nagsasagawa ng Kristiyanismo.[1] Ang opisyal na wika ng pamahalaan at negosyo ng bansa dati ay ang wikang Pranses; ang katayuan nito ay ibinaba sa pamamagitan ng pag-amyenda sa konstitusyon na niratipikahan noong Enero 2024, na ginawang "wika ng trabaho" ng bansa ang Pranses, kasama ng Ingles.[2][3] Mayroong 60 katutubong wika na opisyal na kinikilala ng gobyerno ng Burkinabè, na may pinakakaraniwang wika, ang Mooré, na sinasalita ng mahigit kalahati ng populasyon. Ang bansa ay may malakas na kultura at heograpikal na biodiverse, na may maraming reserbang ginto, mangganeso, tanso, at limestone. Ang sining ng Burkinabè ay may mayaman at mahabang kasaysayan, at kilala sa buong mundo para sa istilong orthodox nito.[4] Ang bansa ay pinamamahalaan bilang isang semi-presidential na republika na may executive, legislative at judicial na kapangyarihan. Ang Burkina Faso ay miyembro ng United Nations, La Francophonie at Organization of Islamic Cooperation. Kasalukuyan itong sinuspinde mula sa ECOWAS at African Union.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Aib, Az (2022-07-01). "Burkina: 48,1% de la population du Sud-ouest pratique l'Animisme (officiel)". AIB – Agence d'Information du Burkina (sa wikang Pranses). Inarkibo mula sa orihinal noong 2023-03-26. Nakuha noong 2022-10-15.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Toe, Olivier (2024-01-26). "Burkina Faso: Captain Ibrahim Traoré formalises constitutional amendment in line with national realities". AfrikTimes (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 2024-02-15. Nakuha noong 2024-02-11.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. "Decret Promulguant La Loi Constitutionnelle N° 045-2023/ALT" [Decree Promulgating Constitutional Law No. 045-2023/ALT] (PDF) (sa wikang Pranses). 2024-01-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Roy, Christopher D. "Countries of Africa: Burkina Faso," Art and Life in Africa, "Countries Resources". Inarkibo mula sa orihinal noong 2014-01-15. Nakuha noong 2014-04-14.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)