Demokratikong Republika ng Arabong Sahrawi

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Demokratikong Republika ng Arabong Sahrawi
الجمهورية العربية الصحراوية الديمقراطية
Al-Jumhūrīyya al-`Arabīyya aṣ-Ṣaḥrāwīyya ad-Dīmuqrāṭīyya
República Árabe Saharaui Democrática
Watawat ng Demokratikong Republikang Arabo ng mga Sahrawi
Watawat
Salawikain: حرية ديمقراطية وحدة  (Arabic)
(sa Tagalog: «Kalayaan, Demokrasiya, Pagkakaisa»)
Awiting Pambansa: Yābaniy Es-Saharā  listen
Teritoryong inaangkin ng DRAS, viz. Kanlurang Sahara. Ang karamihan (may markang berde) ay kasalukuyang pinamamahalaan ng Marwekos; ang natitirang bahagi (dilaw) ay tinatawag na Zona Libre at pinamamahalaan ng DRAS.
Teritoryong inaangkin ng DRAS, viz. Kanlurang Sahara. Ang karamihan (may markang berde) ay kasalukuyang pinamamahalaan ng Marwekos; ang natitirang bahagi (dilaw) ay tinatawag na Zona Libre at pinamamahalaan ng DRAS.
KabiseraEl Aaiún[1]  (under Moroccan administration)
Bir Lehlou (temporary capital)
Tindouf Camps (de facto)
Tifariti (proposed new provisional capital)[2][3]
Wikang opisyalArabo, Espanyol
KatawaganSahrawi
PamahalaanNominal na republika1
• Pangulo
Brahim Ghali
Mohamed Wali Akeik
Disputed 
with Morocco
• Western Sahara
   relinquished by Spain

14 Nobyembre 1975
• SADR proclaimed
27 Pebrero 1976
Lawak
• Kabuuan
[convert: invalid number] (83rd)
• Katubigan (%)
negligible
Populasyon
• Pagtataya sa 2021
607,292
• Densidad
1.9/km2 (4.9/mi kuw) (228th)
KDP (PLP)Pagtataya sa
• Bawat kapita
$ 2500
Sona ng orasUTC+0 (UTC)
Internet TLDnone3
1 The SADR government is situated in Tindouf, Algeria. They control the area east of the Moroccan Wall in Western Sahara which they label the Free Zone. Bir Lehlou is within this area.
2 Area of the whole territory of (Western Sahara) claimed by SADR.
3 .eh reserved.

Ang Demokratikong Republikang Arabo ng Sahrawi (DRAS) (Ingles: Sahrawi Arab Democratic Republic) (Arabe: الجمهورية العربية الصحراوية الديمقراطية‎, Kastila: República Árabe Saharaui Democrática (RASD)) ay isang katamtamang kinikilalang Estado na kinukuha ang kanyang kalayaan sa teritoryo ng Kanlurang Sahara, isang lumanging kolonyang Espanyol. Noong 1975, ang Kanlurang Sahara ay nilusob nang labag sa karapatan ng pandaigdigang batas ng Marwekos at Mauritania, kasama ang tulong ng Estados Unidos, Pransiya at Israel (makita: Marcha Verde). Pakalipas ng kaunti, noong 27 Pebrero 1976, nagdeklara ang Frente Polisario (Kastilang akronim: «Frente por la Liberación de Saguia el-Hamra y Río de Oro»; para sa: «Hanay ng Basan para sa Pagpapalaya ng Saguia el-Hamra at Río de Oro») ng kalayaan ng DRAS sa lungsod ng Bir Lehlu, na nagsimula ng isang digmaang pambansa laban sa imperyalismo. Ngayon, kontrolado ng Gobyernong DRAS ang 20-25% ng teritoryo na kanyang kinuha.[4] Tinawag nito ang kanyang pamamahala sa ilalim ng kontrol ng mga Napalayang Teritoryo o ang Libreng Sona (sa Kastila: «Territorios liberados o Zona Libre»).

Pinamamahalaan ng Marwekos ang iba pang estadong hindi kinikilala at tinawag itong Katimugang Lalawigan.

Matapos ng armistisyo, nagtayo Marwekos, sinangguni sa kanilang mga kaalyado, ng isang muog sa Kanlurang Sahara. May habang 2720 km at may kabuuang siyam na milyong minang lupa, itinatag ito bilang ang pinakamalaking muog sa mundo at isa sa mga minadong. Ang «Muog ng Marwekos» o ang «Muog ng Kahihiyan» para sa mga Sahrawi, ay isang serye ng walong muog na panlalaban na puno ng mga bunker, bakod at mga minahan, itinayo upang protektahan ang teritoryo na epektibong inokupa ng Morocco laban sa mga pag-atake ng Frente Polisario at upang pigilin ang pagbalik ng mga refugee na Sahrawi sa kanilang bansang pinagmulan.[5]

Talababa[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Article 4 of the Sahrawi constitution.
  2. "Western Sahara: Polisario Front Continues Destruction of Its Aantipersonnel Landmine Stockpile and Clearance of Cluster Submunitions". Common Dreams. 2008-06-26. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2009-03-27. Nakuha noong 2009-02-26.
  3. Torquemada, Jesus (2008-06-23). "The Referee Rules in Favor of Morocco". Nakuha noong 2009-02-26.
  4. Cuadro de zonas de división del Sáhara Occidental Naka-arkibo 2020-04-07 sa Wayback Machine. (sa Kastila)
  5. Mas, Cristina (2020-11-18). "El mundo tiene diez veces más muros en las fronteras que hace 30 años". Ara en Castellano. Nakuha noong 2024-02-01.

Ugnay Panlabas[baguhin | baguhin ang wikitext]

Opisyal na pahina ng SADR
Iba


AprikaBansa Ang lathalaing ito na tungkol sa Aprika at Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.