Pumunta sa nilalaman

Gabay Michelin

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Gabay Michelin
Itinatag1900; 125 taon ang nakalipas (1900)
TagapagtatagMichelin
Bansang pinagmulanPransiya
Mga paksang di-piksiyonGastronomiya, turismo
Opisyal na websaytguide.michelin.com

Ang Gabay Michelin (Pranses: Guide Michelin [ɡid miʃlɛ̃]; Ingles: Michelin Guide) ay isang serye ng panggabay na aklat na inilathala ng Michelin, isang kompanyang Pranses na gumagawa ng gulong mula noong 1900. Iginagawad ng Gabay ng hanggang tatlong bituin Michelin para sa kahusayan sa ilang mga piling restoran sa ilang mga heograpikong lugar. Naglalathala rin ang Michelin ng mga Berdeng Gabay, isang serye ng mga pangkalahatang gabay sa mga lungsod, rehiyon, at bansa.

Kasaysayan

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang unang Gabay Michelin, inilathala noong 1900

Noong 1900, wala pang 3,000 kotse ang nasa mga kalye ng Pransiya. Upang pataasin ang demand para sa kotse at, bilang resulta, para rin sa gulong ng kotse, naglathala sina Édouard at André Michelin, mga pabrikante ng gulong ng kotse at magkapatid, ng gabay para sa mga motoristang Pranses, ang Guide Michelin (Gabay Michelin).[1] Ipinamahagi ang halos 35,000 kopya nitong unang, libreng edisyon ng gabay. Naglaan ito ng impormasyon para sa motorista, kagaya ng mga mapa, mga instruksiyon sa pagkukumpuni at pagpapalit ng gulong, listahan ng mekaniko ng kotse, mga otel, at mga gasolinahan sa Pransiya.

Noong 1904, naglathala ang magkapatid ng gabay para sa Belhika.[2] Kasunod nito, gumawa rin ang Michelin ng mga gabay para sa Alherya at Tunisya (1907); mga Alpes at Rin (hilagang Italya, Suwisa, Baviera, at Olanda) (1908); Alemanya, Espanya, at Portugal (1910); Kapuluang Britaniko (1911); at "Ang mga Bansa ng Araw" (Les Pays du Soleil) (Hilagang Aprika, Katimugang Italya at Korsega) (1911). Noong 1909, nailathala ang bersiyong Ingles ng gabay sa Pransiya.[3]

Noong Unang Digmaang Pandaigdig, isinuspinde ang publikasyon ng gabay. Pagkatapos ng giyera, patuloy na binigay ang mga binagong edisyon ng gabay hanggang 1920. Sinasabing nakapansin si André Michelin, habang bumibisita sa isang tagabenta ng gulong, ng mga kopya ng gabay na ipinampatong sa mesa. Batay sa prinsipyo ng "iginagalang lamang ng tao ang kanyang binabayaran", ipinasiya ni Michelin na maningil ng bayad para sa gabay, na mga 750 franc o $2.15 noong 1922.[4] Gumawa rin sila ng ilang pagbabago, partikular na ang paglilista ng mga restoran ayon sa mga tiyak na kategorya, pagdaragdag ng talaan ng otel (para sa Paris lamang noong una), at pagtatanggal ng mga patalastas sa gabay.[2] Palibhasa’y alam niya ang lumalagong kausuhan ng seksiyon ng restoran sa gabay, nagkalap sila ng pangkat ng inspektor para bisitahin at suriin ang mga restoran, at palagi silang anonimo.[5]

Kasunod ng paggamit sa gabay Murray at Baedeker, nagsimulang maggawad ang gabay ng mga bituin para sa mga pinakapinong kainan noong 1926. Noong una, isa lang ang iginawad na bituin. Pagkatapos, noong 1931, ipinakilala ang herakiya ng sero, isa, dalawa, at tatlong bituin. Sa wakas, noong 1936, nailathala ang pamantayan para sa mga ranggo:[2]

  • 1 star : "Isang mahusay na restoran sa kategorya nito" (Une très bonne table dans sa catégorie)
  • 2 stars : "Napakahusay na pagluluto, sulit paglikuran" (Table excellente, mérite un détour)
  • 3 stars : "Katangi-tanging lutuin, sulit sa espesyal na pagbibiyahe" (Une des meilleures tables, vaut le voyage).[5]

Noong 1931, pinalitan ang bughaw na pabalat ng gabay ng pula at nanatiling ganito sa lahat ng mga sumusunod na edisyon.[5] Noong Ika-2 Digmaang Pandaigdig, nasuspinde muli ang publikasyon. Noong 1944, sa kahilingan ng Kapangyarihang Alyado, muling inilimbag ang 1939 gabay sa Pransiya para gamitin ng militar; kinonsiderang pinakamahusay at pinakanaisapanahon ang mga mapa nito noon. Ipinagpatuloy ang publikasyon ng taunang gabay noong 16 Mayo 1945, isang linggo pagkatapos ng Araw ng VE.[2]

Sa mga unang taon pagkatapos ng digmaan, ang nagtatagal na epekto ng kakulangan noong digmaan ay nagresulta sa pagkakaloob ng Michelin ng hanggang dalawang bituin lamang; pagsapit ng 1950, naglista ang edisyong Pranses ng 38 establisyimento na nasuring nakatugon sa pamantayang ito.[6] Noong 1956, nailathala ang unang Gabay Michelin tungkol sa Italya. Walang nagawaran ng bituin sa unang edisyon. Noong 1974, nailathala ang unang gabay tungkol sa Britanya mula noong 1931. Dalawampu't limang bituin ang iginawad.[7]

Noong 2005, inilathala ng Michelin ang kanilang unang gabay para sa Amerika, na sumasaklaw sa 500 restoran sa limang boro ng Lungsod ng New York at 50 otel sa Manhattan. Noong 2007, inilunsad ang isang gabay para sa Tokyo. Sa parehong taon, sinimulan nila ang isang magasin, Étoile. Noong 2008, nagdagdag sila ng tomo para sa Hong Kong at Macau.[2] Mula noong 2013, inilalathala ang gabay sa 14 edisyon na sumasaklaw sa 23 bansa.[2]

Noong 2008, hinirang ang Alemanang restoradora na si Juliane Caspar bilang punong patnugot ng edisyong Pranses ng gabay. Bago rito, siya ang namamahala sa mga gabay Michelin sa Alemanya, Suwisa, at Austriya. Siya ang naging unang babae at unang di-mamamayang Pranses sa puwestong ito. Nagkomento ang Die Welt, isang pahayagang Aleman, tungkol sa pagkahirang, "Dahil itinuturing na nakakamatay na sandata ang lutuing Aleman sa karamihan ng bahagi ng Pransiya, ang desisyong ito ay kasing kakaiba ng pag-anunsyo ng Mercedes na isang taga-Marte ang bagong direktor nito."[8][9]

Kinomisyon ng Organisasyon ng Turismo ng Korea ang Michelin na isama ang Timog Korea sa edisyong 2016 nito sa halagang 3.2 bilyong won (higit sa US$1 milyon), ngunit hindi natuwa ang mga opisyal ng gobyerno sa mga nagresultang kamalian tulad ng mga typo, maling pagsasalin, at maling paglalarawan sa mga opsyon sa upuan.[10] Noong 2017, pumayag ang Awtoridad ng Turismo ng Taylandiya na magbayad ng 144 milyong Thai baht (US$4.4 milyon) sa loob ng limang taon para maisama ang kanilang bansa.[11]

Noong 2022, pinalawak ang gabay upang masakop ang Kanada, kabilang ang mga lungsod ng Toronto[12] at Vancouver[13] bilang kapalit ng mga hindi ibinunyag na bayad mula sa lokal na sangay ng Destination Canada sa bawat lungsod.[14][15]

Inanunsyo ng gabay ang unang talaan ng restoran nito sa estado ng Florida noong ika-9 ng Hunyo 2022, pagkatapos magkasundo sa mga kalupunang panturismo sa estado noong nakaraang taon.[16][17] Nagbigay ang gabay ng iisang ranggong dalawang bituin at labing-apat na ranggong isang bituin, pati rin ng 29 Bib Gourmands.[18][19]

Palalawakin ang gabay upang masakop ang Pilipinas sa taong 2026, na sasaklaw sa Malawakang Maynila at Cebu.[20]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. ↑ Mayyasi, Alex (23 Hunyo 2016). "Why Does a Tire Company Publish the Michelin Guide?" [Bakit Inilalathala ng Kompanya ng Gulong ang Gabay Michelin?]. Priceonomics (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 16 Oktubre 2016.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "The Michelin Guide: 100 editions and over a century of history" [Ang Gabay Michelin: 100 edisyon at higit sa isang siglo ng kasaysayan]. ViaMichelin.co.uk (sa wikang Ingles). 2 Marso 2009. Inarkibo mula sa orihinal noong 2013-05-05. Nakuha noong 20 Mayo 2013.
  3. ↑ "Le guide Michelin en quelques dates" [Ang Gabay Michelin sa Ilang Petsa]. Association des Collectionneurs de Guides et Cartes Michelin (sa wikang Pranses). 13 Mayo 2010. Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 19 Mayo 2013.
  4. ↑ Wertenbaker, Charles (5 Hunyo 1954). "The Testing of M. Thuilier" [Ang Pagsubok ni M. Thuilier]. The New Yorker (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 29 Hunyo 2016. Nakuha noong 1 Hulyo 2016.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 "Michelin Guide History, restaurant and dining guides" [Kasaysayan ng Gabay Michelin, mga gabay sa restawran at kainan]. Provence and Beyond (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 19 Mayo 2013.
  6. ↑ "The Michelin Guide" [Ang Gabay Michelin]. The Manchester Guardian (sa wikang Ingles). Blg. 32275. 28 Marso 1950. p. 4. Nakuha noong 17 Marso 2020 – sa pamamagitan ni/ng Newspapers.com.
  7. ↑ Dawson, Helen (24 Marso 1974). "British Michelin revived" [Britanyang Michelin, nabuhay muli]. The Observer (sa wikang Ingles). Blg. 9530. London. p. 40 – sa pamamagitan ni/ng Newspapers.com.
  8. ↑ Paterson, Tony (17 Disyembre 2008). "French find German's role hard to swallow" [Mga Pranses, hindi matanggap ang papel ng Alemana]. The Independent (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 14 Mayo 2022. Nakuha noong 18 Marso 2020.
  9. ↑ Paterson, Tony. "French shock at Michelin guide's first foreign chief" [Gulat ng mga Pranses sa unang banyagang pinuno ng gabay Michelin] (sa wikang Ingles), The Independent, 18 Disyembre 2008
  10. ↑ Maura Judkis (Oktubre 24, 2017). "South Korea paid big money to commission its Michelin Guide. Does that mean U.S. cities could do the same?" [Nagbayad ng malaking pera ang Timog Korea para ikomisyon ang Gabay Michelin nito. Ibig sabihin ba na magagawa rin ito ng mga lungsod ng Amerika?]. The Washington Post (sa wikang Ingles).
  11. ↑ Hsiao, Tina (2017-12-06). "Bangkok street food joint gets Michelin star" [Kainan sa kalye ng Bangkok, nakakuha ng bituing Michelin]. CNN (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2024-05-14.
  12. ↑ "The MICHELIN Guide Is Coming To Toronto". MICHELIN Guide (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2024-04-24.
  13. ↑ "The MICHELIN Guide is Coming to Vancouver". MICHELIN Guide (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2024-04-24.
  14. ↑ Silver, Mathew (Agosto 5, 2022). "How did Toronto land the Michelin Guide? A Q&A with Andrew Weir, executive vice-president of Destination Toronto" [Paano nakuha ng Toronto ang Gabay Michelin? Isang Q&A kay Andrew Weir, ehekutibong bise-presidente ng Destination Toronto]. Toronto Life (sa wikang Ingles).
  15. ↑ Grant, Josh (Nobyembre 4, 2022). "Michelin recognition is a boon for Vancouver and its restaurants, but why all the secrecy?" [Ang pag-endorso ng Michelin ay isang biyaya para sa Vancouver at sa mga restoran nito, ngunit bakit may pagtatago pa?]. CBC (sa wikang Ingles).
  16. ↑ Freund, Helen (1 Nobyembre 2021). "Tampa, Orlando and Miami restaurants can now earn Michelin stars" [Mga restawran sa Tampa, Orlando at Miami, maaari nang makakuha ng bituing Michelin]. Tampa Bay Times (sa wikang Ingles).
  17. ↑ Frías, Carlos (16 Mayo 2022). "Mark your calendars. We finally know when Florida restaurants will get Michelin stars". Miami Herald. pp. Markahan ang iyong mga kalendaryo. Alam na natin kung kailan makakukuha ang mga restawran sa Florida ng bituing Michelin – sa pamamagitan ni/ng Bradenton Herald.
  18. ↑ "MICHELIN Guide 2022 – Florida" [Gabay MICHELIN 2022 – Florida]. michelin.com (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Oktubre 2022. Nakuha noong 10 Hunyo 2022.
  19. ↑ Kara, Faiyaz. "The Michelin Guide handed out its stars tonight. Here are the Florida restaurants that earned them" [Nagbigay ang Gabay Michelin ng mga bituin nito ngayong gabay. Narito ang mga restawran sa Florida na nakakuha ng mga ito]. Orlando Weekly (sa wikang Ingles).
  20. ↑ Purnell, Kristofer (18 Pebrero 2025). "Michelin Guide arrives in Greater Manila, Cebu for 2026 selection" [Gabay Michelin, dumating sa Malawakang Maynila, Cebu para sa seleksiyon ng taong 2026]. The Philippine Star (sa wikang Ingles). Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Pebrero 2025. Nakuha noong 18 Pebrero 2025.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gabay_Michelin&oldid=2151968"