Pumunta sa nilalaman

Partido Komunista Rumano

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Romanian Communist Party
Partidul Comunist Român
General SecretaryGheorghe Cristescu (first)
Nicolae Ceaușescu (last)
Itinatag8 Mayo 1921; 103 taon na'ng nakalipas (1921-05-08)
Binuwag22 Disyembre 1989; 34 taon na'ng nakalipas (1989-12-22)
Humalili saSocialist Party of Romania
Sinundan ngNational Salvation Front (faction, not the legal successor)[1][2]
Socialist Party of Labour (faction)[3]
Punong-tanggapanBucharest, Romania
PahayaganScînteia[4]
Pangakabataang BagwisUnion of Communist Youth[5]
Pioneer wingPioneer Organization[6]
Paramilitary wingPatriotic Guards[7]
Bilang ng kasapi  (1989 Padron:Estimation)3.6 million–4 million[8]
PalakuruanCommunism
Marxism–Leninism
Anti-revisionism
Socialist patriotism
Left-wing nationalism
After 6 July 1971:
Neo-Stalinism[9]
National Communism[10]
Posisyong pampolitikaFar-left[11][12]
Kasapian pambansaFND/BPD (1944–1968)
FDUS (1968–1989)
Kasapaing pandaigdigComintern (1921–1943)
Cominform (1947–1956)
Kasapiang EuropeoBalkan Communist Federation (1921–1939)
Opisyal na kulay     Red[13]      Gold
Logo

Ang Partido Komunista Rumano (Rumano: Partidul Communist Român, [parˈtidul kɔmuˈnist rɔˈmɨn], PCR) ay isang partido komunista sa Romania. Ang kahalili sa pro-Bolshevik wing ng Socialist Party of Romania, nagbigay ito ng ideolohikal na pag-endorso sa isang communist revolution na papalit sa sistemang panlipunan ng Kaharian ng Romania. Matapos ipagbawal noong 1924, ang PCR ay nanatiling menor de edad at iligal na pagpapangkat para sa karamihan ng panahon ng interwar at isinumite sa direktang kontrol ng Comintern. Noong 1920s at 1930s, karamihan sa mga aktibista nito ay nakulong o sumilong sa Soviet Union, na humantong sa paglikha ng mga nakikipagkumpitensyang paksyon na kung minsan ay nagkakaroon ng hayagang tunggalian. Hindi iyon naging hadlang sa partido na lumahok sa buhay pampulitika ng bansa sa pamamagitan ng iba't ibang front organization, lalo na ang Peasant Workers' Bloc. Noong kalagitnaan ng 1930s, dahil sa mga paglilinis laban sa Iron Guard, ang partido ay nasa daan patungo sa pagkamit ng kapangyarihan, ngunit ang diktadura ni haring Carol II ay dinurog ito. Noong 1934–1936, maayos na binago ng PCR ang sarili nito sa mainland ng Romania, kung saan hinuhulaan ng mga dayuhang tagamasid ang posibleng pagkuha ng komunista sa Romania.[14] Ang partido ay lumitaw bilang isang makapangyarihang aktor sa larangan ng pulitika ng Romania noong Agosto 1944, nang masangkot ito sa royal coup na nagpabagsak sa maka- Nazi pamahalaan ng Ion Antonescu. Sa pamamagitan ng suporta mula sa mga pwersang trabaho ng Sobyet, pinilit ng PCR si Hari Michael I na magbitiw, at itinatag nito ang Romanian People's Republic noong Disyembre 1947.

Ang partido ay nagpatakbo sa ilalim ng pamagat ng Romanian Workers' Party (Partidul Muncitoresc Romîn sa pagitan ng 1948 at 1964 at Partidul Muncitoresc Român noong 1964 at 1965) hanggang sa opisyal na itong pinalitan ng pangalan ni Nicolae Ceaușescu, na bagong halal na secretary general. Umiral ang iba pang ligal, pampulitikang partido sa Romania, ngunit ang kanilang impluwensya ay limitado at sila ay nasa ilalim ng awtorisadong konstitusyonal na nangungunang tungkulin ng PCR. Ang lahat ng iba pang legal na partido at entidad ay bahagi ng Pambansang Prente na pinangungunahan ng Komunista.[15] Ang PCR ay isang partido komunista, na inorganisa batay sa demokratikong sentralismo, isang prinsipyong inisip ng Russian Marxist theoretician Vladimir Lenin, na nagsasangkot ng isang demokratiko at bukas na talakayan sa patakaran sa kondisyon ng pagkakaisa sa pagtataguyod ng mga napagkasunduang patakaran. Ang pinakamataas na katawan sa loob ng PCR ay ang Party Congress, na nagsimula noong 1969 upang magpulong kada limang taon. Ang Komite Sentral ay ang pinakamataas na katawan noong wala sa sesyon ang Kongreso. Dahil ang Komite Sentral ay nagpupulong lamang ng dalawang beses sa isang taon, karamihan sa mga pang-araw-araw na tungkulin at responsibilidad ay ipinagkatiwala sa Politburo. Ang pinuno ng partido ay humawak ng katungkulan ng Pangkalahatang Kalihim at, pagkatapos ng 1945, ay nagkaroon ng malaking impluwensya sa pamahalaan. Sa pagitan ng 1974 at 1989, hinawakan din ng Pangkalahatang Kalihim ang katungkulan ng Pangulo ng Rumanya.

Sa ideolohikal, ang PCR ay nakatuon sa Marxism–Leninism, isang pagsasanib ng orihinal na mga ideya ng German philosopher at economic theorist Karl Marx, at Lenin, ay ipinakilala noong 1929 ng pinuno ng Sobyet Joseph Stalin, bilang gumagabay na ideolohiya ng partido at mananatiling ganoon sa karamihan ng pag-iral nito. Noong 1948, kinuha ng Partido Komunista ang Romanian Social Democratic Party at umakit ng iba't ibang bagong miyembro. Noong unang bahagi ng 1950s, ang grupo sa paligid Gheorghe Gheorghiu-Dej, na may suporta mula kay Stalin, ay tinalo ang lahat ng iba pang paksyon at nakamit ang ganap na kontrol sa partido at bansa. Pagkatapos ng 1953, ang partido ay unti-unting nagteorya ng isang "pambansang landas" patungo sa komunismo. Kasabay nito, gayunpaman, ang partido ay naantala ang oras upang sumali sa kanyang Warsaw Pact na mga kapatid sa de-Stalinization. Ang nasyonalista at pambansang komunista ng PCR ay nagpatuloy sa pamumuno ni Nicolae Ceaușescu. Kasunod ng isang yugto ng liberalisasyon noong huling bahagi ng dekada 1960, muling pinagtibay ni Ceaușescu ang isang matigas na linya sa pamamagitan ng pagpapataw ng "July Theses", na muling pinatibay ang pamumuno ng partido sa pamamagitan ng pagpapatindi ng pagkalat ng ideolohiyang komunista sa lipunang Romanian at kasabay nito ay pinagtibay ang kanyang hawak sa kapangyarihan habang ginagamit ang awtoridad ng Partido para gumawa ng mapanghikayat kulto ng personalidad. Sa paglipas ng mga taon, ang PCR ay tumaas nang husto upang maging ganap na isinumite sa kalooban ni Ceaușescu. Mula noong 1960s, nagkaroon ito ng reputasyon sa pagiging mas independyente sa Unyong Sobyet kaysa sa mga kapatid nito sa Warsaw Pact. Gayunpaman, ito rin ang naging pinaka-hardline na partido sa Eastern Bloc, na puminsala sa relasyon nito maging sa Communist Party of the Soviet Union. Bumagsak ito noong 1989 pagkatapos ng Romanian Revolution, ngunit pinanatili ng Romania ang konstitusyon nitong sosyalista sa panahon hanggang 1991. Napanatili din ng Romania ang pagiging miyembro nito sa Warsaw Pact hanggang sa pagbuwag nito noong 1 Hulyo 1991; ang papel na iyon ay higit na sinasagisag mula noong huling bahagi ng 1960s.

Ang PCR ay nag-coordinate ng ilang organisasyon sa panahon ng pagkakaroon nito, kabilang ang Union of Communist Youth, at nag-organisa ng pagsasanay para sa mga kadre nito sa Ștefan Gheorghiu Academy (hinaharap SNSPA). Bilang karagdagan sa Scînteia, ang opisyal nitong plataporma at pangunahing pahayagan sa pagitan ng 1931 at 1989, ang partido ay naglabas ng ilang lokal at pambansang publikasyon sa iba't ibang punto sa kasaysayan nito (kabilang, pagkatapos ng 1944, România Liberă ).

Kasaysayan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Establishment

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Pamumuna sa mga sosyalistang grupo, gaya ng inilalarawan sa isang karikatura noong Disyembre 1922 ni Nicolae Tonitza. Ang may-ari ng minahan sa minero: "Sosyalista, sabi mo? Sosyalista din ang anak ko, pero walang welga..., kaya nga may sarili na siyang kapital..."

Ang partido ay itinatag noong 1921 nang ang Bolshevik-inspirasyon maximalist na paksyon ay nanalo ng kontrol sa Social-Democratic na partido ng Romania—ang Socialist Party of Romania, kahalili ng namatay na Romanian Social-Democratic Workers' Party at ang panandaliang Social Democratic Party of Romania (ang huli ay muling itinatag noong 1927, muling pagsasama-sama ng mga sumasalungat sa mga patakarang komunista).[16] Ang pagtatatag ay iniugnay sa pagkakaugnay ng sosyalistang grupo sa Comintern (bago pa lamang ang Ikatlong Kongreso ng huli): pagkatapos maipadala ang isang delegasyon sa Bolshevist Russia, isang grupo ng mga moderate (kabilang ang Ioan Flueraș, Iosif Jumanca, Leon Ghelerter, at Constantin Popovici) na umalis sa magkaibang pagitan simula noong Enero 1921.[17]

Pinalitan ng partido ang sarili nitong Socialist-Communist Party (Partidul Socialist-Comunist) at, di nagtagal, ang Communist Party of Romania (Partidul Comunist din România o PCdR). Ang pagsugpo at pakikipagkumpitensya ng gobyerno sa ibang mga sosyalistang grupo ay nagdulot ng matinding pagbawas sa mga miyembro nito—mula sa ca. 40,000 miyembro ang Socialist Party, ang bagong grupo ay naiwan ng hanggang 2,000[18] o kasing liit ng 500;[19] pagkatapos ng pagbagsak ng one-party rule noong 1989, karaniwang iginiit ng mga Romanong istoryador na ang partido ay mayroon lamang humigit-kumulang 1,000 miyembro sa pagtatapos ng World War II.[20] Ang ibang mga mananaliksik ay nangangatuwiran na ang figure na ito ay maaaring ay sadyang nakabatay sa mga numero ng paksyon ng Muscovite at, dahil dito, minamaliit upang pahinain ang impluwensya ng panloob na paksyon; ang pagtatantya na ito ay pagkatapos ay itinaguyod sa post-communist historiography upang palakasin ang isang stereotypical na imahe ng rehimen bilang hindi lehitimo.[21]

Ang unang bahagi ng Partido Komunista ay may maliit na impluwensya sa Romania. Ito ay dahil sa ilang salik: ang kakulangan ng bansa sa industriyal na pag-unlad, na nagresulta sa medyo maliit na uring manggagawa (na ang industriya at pagmimina ay gumagamit ng mas kaunti sa 10% ng aktibong populasyon[22]) at isang malaking populasyon ng magsasaka; ang maliit na epekto ng Marxismo sa mga intelektwal ng Romania; ang tagumpay ng panunupil ng estado sa pagmamaneho ng partido sa ilalim ng lupa at paglilimita sa mga aktibidad nito; at panghuli, ang patakarang "anti-nasyonal" ng partido, gaya ng sinimulan itong isaad noong 1920s—pinapangasiwaan ng Comintern, ang patakarang ito ay humihiling ng pagkasira ng Greater Romania, na itinuturing bilang isang kolonyal na entidad "sa ilegal na paraan. sumasakop" Transylvania, Dobruja, Bessarabia at Bukovina (mga rehiyon na, pinagtatalunan ng mga komunista, ay pinagkaitan ng karapatan ng self-determination).[23] Noong 1924, pinukaw ng Comintern ang mga awtoridad ng Romania sa pamamagitan ng paghikayat sa Pag-aalsa ng Tatarbunary sa timog Bessarabia, sa pagtatangkang lumikha ng republika ng Moldavian sa teritoryo ng Romania;[24] din sa taong iyon, isang Moldavian Autonomous Soviet Socialist Republic, na halos katumbas ng Transnistria, ay itinatag sa loob ng Unyong Sobyet.

Kasabay nito, ang kaliwang bahagi ng pulitika ay pinangungunahan ng Poporanism, isang orihinal na ideolohiya na bahagyang sumasalamin sa impluwensya ng Narodnik, na naglagay ng pokus nito sa magsasaka (tulad ng ginawa nito sa unang bahagi ng adbokasiya ng [ [cooperative farming]] ni Ion Mihalache's Peasants' Party), at karaniwang mahigpit na sumusuporta sa post-1919 territorial status quo—bagama't sila ay may kaugaliang sumalungat sa sentralisadong sistema ang ipinahihiwatig nito. (Sa turn, ang maagang salungatan sa pagitan ng PCdR at iba pang menor de edad na sosyalistang grupo ay naiugnay sa pamana ng mga ideyang mala-Poporanista ni Constantin Dobrogeanu-Gherea sa loob ng huli, bilang isang intelektwal na batayan para sa pagtanggi sa Leninismo.)[25]

Ang "dayuhang" imahe ng PCdR ay dahil ang etnic Romanians ay isang minorya sa hanay nito hanggang matapos ang World War II:[26]sa pagitan ng 1924 at 1944, wala sa mga pangkalahatang kalihim nito ay mula sa etnikong Romanian. Interwar Ang Romania ay may minoryang populasyon na 30%, at higit sa lahat ay mula sa seksyong ito na nakuha ng partido ang pagiging miyembro nito—isang malaking porsyento nito ay Jews, Hungarians at Bulgarians.[27] Ang aktuwal o pinaghihinalaang diskriminasyong etniko laban sa mga minoryang ito ay idinagdag sa apela ng rebolusyonaryo na mga ideya sa kanilang kalagitnaan.[28]

Communist Party of Romania (1921–1948)

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Comintern at panloob na pakpak

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Tingnan din: Panunupil sa mga komunista sa Kaharian ng Romania

Padron:Stalinism sidebar Di-nagtagal pagkatapos nitong likhain, ang pamunuan ng PCdR ay diumano ng mga awtoridad na kasangkot sa pag-atake ng bomba ni Max Goldstein sa Parliament of Romania; lahat ng mga pangunahing partido, kabilang ang pangkalahatang kalihim Gheorghe Cristescu, ay inusig sa Dealul Spirii Trial.Maling banggit (Nawawala ang pangsara na </ref> para sa <ref> tag); $2 Dahil dito, sinabi ni Argetoianu ang kanyang paniniwala na"tapos na ang komunismo sa Romania",[29] na nagbigay-daan para sa pansamantalang pag-relax ng mga panggigipit—na sinimulan ng Hari Ferdinand ng pagbibigay ng amnestiya sa sinubukang PCdR.[30]

Ang PCdR ay hindi nakapagpadala ng mga kinatawan sa Comintern, at halos napalitan sa ibang bansa ng isang delegasyon ng iba't ibang mga aktibista na tumakas sa Soviet Union sa iba't ibang pagitan (mga grupo ng Romania sa Moscow at Kharkiv, ang pinagmumulan ng "Muscovite wing" sa mga sumusunod na dekada).[31][32][33] Ang panloob na partido ay nakaligtas lamang bilang isang underground na grupo pagkatapos itong ipagbawal ng Brătianu pamahalaan sa pamamagitan ng Batas Mârzescu (pinangalanang ayon sa tagapagtaguyod nito, Minister of Justice Gheorghe Gh. Mârzescu), na ipinasa noong unang bahagi ng 1924; Ipinapahiwatig ng mga pinagmumulan ng Comintern na, noong mga 1928, nawalan ito ng pakikipag-ugnayan sa mga tagapangasiwa ng Sobyet.[34] Noong 1925, ang tanong tungkol sa mga hangganan ng Romania ayon sa ipinupunta ng Comintern ay humantong sa mga protesta ni Cristescu at, sa huli, sa pagbubukod niya sa partido (tingnan ang Balkan Communist Federation).[35][36]

Sa panahon ng Ikalimang Kongreso ng partido noong 1931, ang pakpak ng Muscovite ay naging pangunahing pampulitikang salik ng PCdR: Joseph Stalin pinalitan ang buong pamunuan ng partido, kabilang ang pangkalahatang kalihim Vitali Holostenco—ang humirang sa halip Alexander Stefanski, na noon ay miyembro ng Communist Party of Poland.[37]

Ang interior wing ay nagsimulang ayusin ang sarili bilang isang mas mahusay na conspiratorial network sa pamamagitan ng muling nakuhang kontrol ng Comintern.[38] Ang pagsisimula ng Great Depression sa Romania, at ang serye ng mga strike ay nakapasok (at kung minsan ay pinukaw) ng panloob na pakpak ay nangangahulugan ng mga kamag-anak na tagumpay (tingnan ang Lupeni Strike of 1929), ngunit ang mga nadagdag ay hindi na-capitalize—dahil sa kawalan ng ideolohikal na apela at hinala ng Stalinist na mga direktiba nanatiling kapansin-pansing mga salik.[39] Kasabay nito, ang pamumuno nito ay dumanas ng mga pagbabago na nilayon upang ilagay ito sa ilalim ng isang etnikong Romanian at pamumuno sa uring manggagawa—ang paglitaw ng isang grupong suportado ng Stalin sa paligid. Gheorghe Gheorghiu-Dej bago at pagkatapos ng malakihang Grivița Strikes.[40][41]

Noong 1934, ang doktrinang Popular Front ni Stalin ay hindi ganap na naipasa sa pulitika ng lokal na partido, pangunahin dahil sa mga patakarang teritoryal ng Sobyet (na nagtatapos sa 1939 Molotov–Ribbentrop Pact) at ang malawakang hinala. iba pang kaliwang pwersa ang napanatili patungo sa Comintern.[42][43] Ang mga Komunista, gayunpaman, ay nagtangka na makipagkasundo sa ibang mga grupo sa ilang mga okasyon (noong 1934–1943, nagtatag sila ng mga alyansa sa Ploughmen's Front, sa Hungarian People's Union, at sa Socialist Peasants' Party), at maliit na Komunista naging aktibo ang mga grupo sa mga makakaliwang seksyon ng mga pangunahing partido.[44] Noong 1934, Petre Constantinescu-Iași at iba pang mga tagasuporta ng PCdR ay lumikha ng Amicii URSS, isang grupong maka-Sobyet na nakikipag-ugnayan sa mga intelektuwal, mismong ipinagbawal sa bandang huli ng parehong taon.[45][46]

Noong 1937, sinuportahan ng mga Komunista ang Iuliu Maniu at ang Partido ng Pambansang Magsasaka laban kay Haring Carol II at sa Gheorghe Tătărescu na pamahalaan (na nagpatindi ng panunupil sa mga grupong Komunista),[44] na nakalagay sa hindi pangkaraniwang posisyon pagkatapos pumirma ang Iron Guard, isang pasistang kilusan, ng electoral pact with Maniu;[47] ang pakikilahok sa hakbang ay ipinaliwanag ng Komunista historiography na pinukaw ng Social-Democrats' pagtanggi na makipagtulungan sa PCdR.[48]

Sa mga taon kasunod ng mga halalan, ang PCdR ay pumasok sa isang yugto ng mabilis na pagbaba, kasabay ng lalong awtoritarian tono ng rehimen ni King Carol (ngunit sa katunayan ay pinasinayaan ng 1936 Craiova Trial ng [[Ana] Pauker]] at iba pang mataas na ranggo na mga Komunista).[49]Maling banggit (Nawawala ang pangsara na </ref> para sa <ref> tag); $2 Siguranța Statului, ang Romanian lihim na pulis, ay pumasok sa maliit na interior wing at malamang na nakakuha ng mahalagang impormasyon tungkol sa mga aktibidad nito.Maling banggit (Nawawala ang pangsara na </ref> para sa <ref> tag); $2

Dahil dito, nanawagan ang executive committee ng Comintern sa Romanian Communists na pasukin ang National Renaissance Front (FRN), ang bagong likhang nag-iisang legal na partido ng diktadura ni Carol, at subukang akitin ang mga miyembro ng mga istruktura nito sa rebolusyonaryong layunin.[43]

Hanggang 1944, ang grupong aktibo sa loob ng Romania ay nahati sa pagitan ng "prison faction" (political prisoners who looked to Gheorghiu-Dej as their leader) at ang nasa paligid ni Ștefan Foriș at [ [Remus Koffler]].[50]Maling banggit (Nawawala ang pangsara na </ref> para sa <ref> tag); $2[51][52] Ito ay magiging misyon ni Ana Pauker na sakupin at muling hubugin ang nananatiling istraktura.[53][54]

Mga Pag-atake sa Chiaburs sa Komunistang Romania

Ang mga Chiabur ay tinukoy ng Partido bilang mga karaniwang kaaway ng komunismo sa Romania. Kaya naman, sila ay naranasan ng mga pang-aabuso ng mga kadre. Ang isang chiabur ay, karaniwan, isang mas mayayamang magsasaka na nakakuha ng respetadong katayuan sa kanilang nayon bilang isang mabuting may-bahay at ambisyosong manggagawa. Ang mga Chiaburs ay maaari ding maluwag na tukuyin bilang mga taong nagmamay-ari ng mga paraan ng produksyon o pagkuha ng isang tao para sa paggawa sa loob ng hindi bababa sa isang buwan sa isang taon.[55] Dahil ang kahulugan ng chiabur napakaluwag, minsan sinasamantala ng mga kadre ang sistema sa pamamagitan ng pagbibigay ng pangalan sa mga may personal na paghihiganti laban sa kanila bilang mga chiabur o simpleng paglalagay ng maling label sa mga tao. Sinikap ng Partido na anihin ang mga benepisyo ng ginawa ng mga chiabur sa pamamagitan ng bagong ipinakilalang sistema ng quota, isang pagtatangka na itigil ang mga paghihimagsik laban sa kapangyarihang komunista. Ang mga inilaan na dami ng pagkain ay nag-iwan sa marami sa mga chiabur na nagugutom; gayunpaman, ang ilan ay nakaiwas sa proseso sa pamamagitan ng pagtatago ng kanilang mga butil, at nang dumating ang mga opisyal upang mangolekta, tiniyak nila sa kanila na wala na silang natitira. Kung matutuklasan na ang isang chiabur ay hindi susunod, sila ay napapailalim sa maraming pang-aabuso sa mga kamay ng mga kadre. Sinabi na "ang mga sasagutin ng digmaan ng uri ay ang mga chiabur, ang burgesya sa kanayunan."[56] Ang mga chiabur ay maaaring mapailalim sa pang-aalipusta na paggawa sa mga pampublikong lugar o malupit na pisikal na pambubugbog ng mga kadre. Dagdag pa rito, sasalakayin ng mga kadre ang mga asawa at anak ng mga chiabur bilang paraan ng pagpaparusa sa mga pinuno ng sambahayan ng chiabur. Gagawin nila ito sa pamamagitan ng pagpapahiya at pagpapaalis sa mga batang chiabur sa paaralan o pisikal na pag-atake sa mga pamilya.

World War II

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Talaksan:N. Ceaușescu at alți deținuți politici în lagărul de la Tg. jiu.jpg
Political prisoners ng Ion Antonescu na rehimen, nakuhanan ng larawan sa Târgu Jiu camp noong 1943 (Nicolae Ceaușescu, magiging pinuno ng [[Komunista] Romania]], ay pangalawa mula sa kaliwa)

Noong 1940, kinailangang ibigay ng Romania ang Bessarabia at Northern Bukovina sa Unyong Sobyet at Southern Dobruja sa Bulgaria (tingnan ang Pagsakop ng Sobyet sa Bessarabia, Treaty of Craiova ); sa kaibahan sa pangkalahatang kalagayan, tinanggap ng PCdR ang parehong mga kilos ayon sa mga linya ng naunang aktibismo nito.[57] Opisyal na kasaysayan, pagkatapos ng ca. 1950, nagpahayag na ang PCdR ay nagprotesta sa Northern Transylvania ng pagpunta sa Hungary sa bandang huli ng parehong taon (ang Second Vienna Arbitration), ngunit ang ebidensya ay walang katiyakan[58] (mga dokumento ng partido na nagpapatunay sa patakaran ay napetsahan pagkatapos ng pagsalakay sa Unyong Sobyet ng Nazi Germany.[59] Habang ang mga pagbabago sa hangganan ay nagdulot ng krisis pampulitika na humahantong sa pagkuha ng Iron Guard—ang National Legionary State—tumindi ang kalituhan ng interior wing: humarap ang upper echelon ng imbestigasyon mula kay Georgi Dimitrov (pati na rin ang iba pang opisyal ng Comintern ) sa mga paratang ng "Trotskyism",[43] at, dahil bumagsak ang FRN, ilang opisyal ng partido na mababa ang ranggo ang aktwal na nagsimulang makipagtulungan sa bagong rehimen.[43] Kasabay nito, ang isang maliit na bahagi ng panlabas na pakpak ay nanatiling aktibo sa France, kung saan ito kalaunan ay sumali sa Resistance sa Pananakop ng Aleman—kabilang dito ang Gheorghe Gaston Marin at ang Francs-tireurs' Olga Bancic, Nicolae Cristea at Joseph Boczov.[60]

Habang ang Romania ay nasa ilalim ng pamamahala ng Ion Antonescu at, bilang isang Axis na bansa, ay sumali sa German na Opensiba laban sa mga Sobyet, nagsimulang lumapit ang Partido Komunista sa mga tradisyonal na partido na nasangkot sa semi-clandestine na oposisyon kay Antonescu: kasama ang Social Democrats, nagsimula itong makipag-usap sa National Peasants' at ang [ [Pambansang Liberal Party (Romania, 1875)|Pambansang Liberal]] partido. Noong panahong iyon, halos lahat ng interior leadership ay nakakulong sa iba't ibang lokasyon (karamihan sa kanila interned sa Caransebeș o sa isang concentration camp malapit sa Târgu Jiu).[61] Sinubukan ng ilang komunista, gaya nina Petre Gheorghe, Filimon Sârbu, Francisc Panet o Ștefan Plavăț, na magtatag ng organisado mga grupo ng paglaban; gayunpaman, mabilis silang nahuli ng mga awtoridad ng Romania at pinatay, gayundin ang ilan sa mga mas aktibong propagandista, gaya ng Pompiliu Ștefu. Ang isang istatistika ng Siguranţa ay nag-uulat na, sa Bucharest, sa pagitan ng Enero 1941 at Setyembre 1942, 143 indibidwal ang nilitis para sa komunismo, kung saan 19 ang hinatulan ng kamatayan at 78 sa pagkakakulong o sapilitang paggawa. .[62] Ang antisemitic na rehimeng Antonescu ay nagtatag ng pagkakaiba sa pagitan ng mga miyembro ng PCdR ng Jewish Romanian na pinagmulan at ng mga etnic Romanian o iba pang pamana. , itinatapon ang karamihan sa mga nauna, kasama ang Romanian at Bessarabian Jews sa pangkalahatan, sa mga kampo, kulungan at pansamantalang ghettos sa okupado na Transnistria (see Holocaust sa Romania).[63] Karamihan sa mga Hudyo mula sa kategorya ng PCdR ay ginanap sa Vapniarka, kung saan ang hindi wastong pagpapakain ay nagdulot ng pagsiklab ng paralisis, at sa Rîbnița, kung saan mga 50 ang naging biktima ng kriminal na kapabayaan ng mga awtoridad at binaril ng umuurong na mga tropang Aleman noong Marso 1944.[64]

Noong Hunyo 1943, sa panahon na ang mga tropa ay dumaranas ng malalaking pagkatalo sa Eastern Front, iminungkahi ng PCdR na ang lahat ng partido ay bumuo ng isang Blocul Național Democrat ("National Democratic Bloc "), upang ayusin ang pag-alis ng Romania mula sa alyansa nito sa Nazi Germany.[65] Ang mga sumunod na pag-uusap ay pinahaba ng iba't ibang salik, lalo na ng pagsalungat ng pinuno ng National Peasants' Party. Iuliu Maniu, na, naalarma sa mga tagumpay ng Sobyet, ay nagsisikap na maabot ang isang kasiya-siyang kompromiso sa Western Allies (at, kasama ang pinuno ng National Liberals Dinu Brătianu, patuloy na sumuporta sa mga negosasyong pinasimulan ni Antonescu at Barbu Știrbey sa United States at United Kingdom).[66]

1944 Kudeta

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Binabati ng mga tao sa Bucharest ang bagong kaalyado ng Romania, ang Red Army, noong 31 Agosto 1944

Noong unang bahagi ng 1944, habang ang Red Army ay umabot at tumatawid sa Prut River sa panahon ng Ikalawang Jassy–Kishinev Offensive, natamo ang tiwala sa sarili at katayuan. ginawa ng PCdR na posible ang paglikha ng Bloc, na idinisenyo bilang batayan ng hinaharap na pamahalaang anti-Axis.[67] Ang mga magkakatulad na kontak ay naitatag, sa pamamagitan ng Lucrețiu Pătrășcanu at Emil Bodnăraș, sa pagitan ng PCdR, ng mga Sobyet, at Hari Michael.[68] Isang mahalagang kaganapan din ang naganap noong mga buwang iyon: Ștefan Foriș, na pangkalahatang kalihim pa rin, ay pinatalsik ng may pag-apruba ng Sobyet ng karibal na "paksyon sa bilangguan"(noon, ito ay pinamumunuan ng mga dating bilanggo. ng kulungan ng Caransebeș); pinalitan ng troika na binuo nina Gheorghe Gheorghiu-Dej, Constantin Pîrvulescu, at Iosif Rangheț, si Foriș ay maingat na pinaslang noong 1946.[69] Itinuturing ng ilang pagtatasa ang pagpapatalsik kay Foriș bilang ang kumpletong pagkawasak sa makasaysayang pagpapatuloy sa pagitan ng PCdR na itinatag noong 1921 at kung ano ang naging naghaharing partido ng Communist Romania.[70]

Noong Agosto 23, 1944, inaresto ni Haring Michael, ilang opisyal ng Romanian Armed Forces, at mga armadong sibilyang pinamumunuan ng Komunista na suportado ng National Democratic Bloc ang diktador Ion Antonescu at inagaw ang kontrol sa estado (tingnan Pagkudeta ni Haring Michael).[71] Ipinahayag noon ni Haring Michael ang lumang 1923 Constitution na may bisa, inutusan ang Romanian Army na pumasok sa isang ceasefire kasama ang Red Army sa [ [Moldavia]]n harap, at inalis ang Romania mula sa Axis.[72] Ang diskurso ng partido sa kalaunan ay may posibilidad na bale-walain ang kahalagahan ng parehong opensiba ng Sobyet at ang pag-uusap sa iba pang pwersa (at kalaunan ay inilarawan ang kudeta bilang isang pag-aalsa na may malaking suporta sa karamihan).[73]

Pinangalanan ng Hari si Heneral Constantin Sănătescu bilang punong ministro ng isang pamahalaang koalisyon na pinangungunahan ng militar, ngunit may kasamang tig-isang kinatawan mula sa National Liberal Party, National Peasants' Party at Social Democratic Party, kasama si Pătrășcanu bilang Minister of Justice—ang unang Komunista na humawak ng mataas na katungkulan sa Romania. Ang Pulang Hukbo ay pumasok sa Bucharest noong 31 Agosto, at pagkatapos noon ay gumanap ng mahalagang papel sa pagsuporta sa pagbangon ng Partido Komunista sa kapangyarihan habang halos pinamunuan ng utos militar ng Sobyet ang lungsod at ang bansa (tingnan ang pagsakop ng Sobyet sa Romania).[74]

Sa pagsalungat sa Sănătescu at Rădescu

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Oktubre 1944 rally bilang suporta sa National Democratic Front, na ginanap sa Bucharest's ANEF Stadium

Matapos ang pagiging underground sa loob ng dalawang dekada, ang mga Komunista ay nagkaroon ng kaunting suportang popular sa una, kumpara sa iba pang partido ng oposisyon (gayunpaman, ang pagbaba ng katanyagan ng mga Pambansang Liberal ay makikita sa pagbuo ng isang splinter group sa paligid Gheorghe Tătărescu , ang National Liberal Party-Tătărescu, na kalaunan ay pumasok sa isang alyansa sa Communist Party). Di-nagtagal pagkatapos ng Agosto 23, ang mga Komunista ay nakibahagi din sa isang kampanya laban sa pangunahing pangkat pampulitika ng Romania noong panahong iyon, ang Pambansang Partido ng mga Magsasaka, at ang mga pinuno nito Iuliu Maniu at Ion Mihalache. Sa salaysay ni Victor Frunză, ang unang yugto ng salungatan ay nakasentro sa mga alegasyon ng Komunista na hinikayat ni Maniu ang karahasan laban sa Hungarian community sa bagong bawi na Northern Transylvania.[75]

  1. ↑ https://www.b1tv.ro/politica/propaganda-fsn-fosta-pcr-este-dusa-mai-departe-de-psd-textele-pe-care-oamenii-lui-iliescu-le-raspandeau-in-90-la-fel-de-actuale-si-acum-170169.html
  2. ↑ https://www.dw.com/ro/psd-merge-la-vale-vestea-rea-e-ca-tot-psd-il-impinge-ziarecom/a-44894910
  3. ↑ Roger East, Jolyon Pontin, Bloomsbury Publishing, 6 Oct 2016, Revolution and Change in Central and Eastern Europe: Revised Edition, p. 175
  4. ↑ (sa Rumano) "Scânteia, ziarul cu două fețe" ("Scânteia, the Two-Faced Journal"), in Evenimentul Zilei, 14 January 2006
  5. ↑ "Rolul UTC în angrenajul totalitar" ("The UTC's Role in the Regime's Gear Mechanism"), Adrian Cioflancă, 22, 22 December 2006.
  6. ↑ "DDR & Ostalgie - Lexikon - Pionierorganisation der SR Rumänien". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-26. Nakuha noong 2008-04-25.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. ↑ Jurnalul Național: Și verzi și roșii Naka-arkibo 2018-03-13 sa Wayback Machine., Ilarion Tiu, 10 mai 2006 - Accesat la data de 10 aprilie 2011
  8. ↑ "Romania: Information on the percentage of the population that are members of the communist party, from 1987". Refworld. 1 Pebrero 1996. Nakuha noong 31 Disyembre 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. ↑ Stalinism und Neo-Stalinism in Romania. In: Southeastern Europe in the 19. und 20. century. Foreign ways– own ways (= Berliner Jahrbuch für osteuropäische Geschichte. Bd. 2). Akademie-Verlag, Berlin 1994, ISBN 3-05-002590-5, S. 87–102.
  10. ↑ Petrescu, Cristina. "Rethinking National Identity after National-Communism? The case of Romania". www.eurhistxx.de. Inarkibo mula sa orihinal noong 2014-03-05. Nakuha noong 2014-04-03.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. ↑ March, Luke (2009). "Contemporary Far Left Parties in Europe: From Marxism to the Mainstream?" (PDF). IPG. 1: 126–143. Inarkibo (PDF) mula sa orihinal noong 2018-05-21 – sa pamamagitan ni/ng Friedrich Ebert Foundation.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. ↑ "Left". Encyclopædia Britannica (sa wikang Ingles). 2009-04-15. Nakuha noong 2022-05-22. ... communism is a more radical leftist ideology.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. ↑ Adams, Sean; Morioka, Noreen; Stone, Terry Lee (2006). Color Design Workbook: A Real World Guide to Using Color in Graphic Design. Gloucester, Massachusetts: Rockport Publishers. pp. 86. ISBN 159253192X. OCLC 60393965.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. ↑ Giurgiu, Ioan; Pavel, Philip (2003). Communism in Romania : isang pag-aaral ng Romanian communism mula 1920 hanggang 1947 (ika-1st (na) edisyon). Bucharest, Romania: POLIROM. pp. 49–52. ISBN 978-3-8329-5609-7.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. ↑ Nohlen, Dieter; Stöver, Philip (2010). Eleksyon sa Europe : isang handbook ng data (ika-1st (na) edisyon). Baden-Baden, Germany: Nomos. pp. 1604–1605. ISBN 978-3-8329-5609-7.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  16. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.23-27; Frunză, p.21-22
  17. ↑ Frunză, p.25-28
  18. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.45; Communist press, 1923, sa Frunză, p.30
  19. ↑ Alegasyon sa Social-Democratic press, 1923, sa Frunză, p.30; Iordachi I.2
  20. ↑ US Library of Congress: "Ang Partido Komunista". Ayon sa pinuno ng PCR Iosif Rangheț: "[...] noong Agosto 23, 1944, ang aming partido ay nagkaroon, sa Bucharest, 80 miyembro ng partido, hindi hihigit, hindi bababa. At sa buong lupain, ang aming ang partido ay may mas mababa sa 1,000 miyembro ng partido, kabilang ang aming mga kasama sa mga bilangguan at concentration camps." (Rangheț, 25–27 Abril 1945, sa Colt). Noong huling bahagi ng 1940s, nagbigay ng parehong pagtatantya si Ana Pauker (Cioroianu, Pe umerii..., p.45; Frunză, p.202).
  21. ↑ Dmitru Lăcătuşu, "Convenient Truths: Representations of the Communist Illegalist in the Romanian Historiography in Post-Communism", sa Brukenthalia . Supplement ng Brukenthal, Acta Musei, No. 4, Sibiu, 2014, p.199-200
  22. ↑ William E. Crowther (1988). The political economy of Romanian socialism. Praeger. p. 46. ISBN 0275928403.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  23. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.18-45; Frunză, p.38-48, 63–72; Iordachi, I.2; Pokivailova, p.48; Troncotă, p.19-20; Veiga, p.222
  24. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.36; Frunză, p.71; Troncotă, p.19; Veiga, p.115
  25. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.47-48
  26. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.18, 44
  27. ↑ Iordachi, I.2; Pokivailova, p.47
  28. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.18
  29. ↑ Argetoianu, Hunyo 1922, sa Troncotă, p.19
  30. ↑ Troncotă, p.19
  31. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.37, 44
  32. ↑ Deletant & Ionescu, p.4–5
  33. ↑ Frunză, p.38–39
  34. ↑ Frunză, p.32–33
  35. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.38–39
  36. ↑ Frunză, p.49–50
  37. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.41; Frunză, p.51-53
  38. ↑ Troncotă, p.20–22
  39. ↑ Frunză, p.58–62
  40. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.41–43
  41. ↑ Frunză, p.53–62
  42. ↑ Frunză, p.85
  43. ↑ 43.0 43.1 43.2 43.3 Pokivailova, p.48
  44. ↑ 44.0 44.1 Veiga, p.223
  45. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.110 –118
  46. ↑ "Comunismul at cel care a trait Iluzia"
  47. ↑ Veiga, p.235
  48. ↑ Frunză, p.84
  49. ↑ Cioroianu, Pe umerii.., p.43, 170–171
  50. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.42, 44, 48–50
  51. ↑ Frunză , p.90–91, 151, 215
  52. ↑ Pokivailova, p.45
  53. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.43, 52, 171–172
  54. ↑ Frunză, p.103–104, 149–154, 215
  55. ↑ Mga Pangunahing Indicator para sa Pagkilala sa mga Bahay ng Chiabur (ANIC, Fond C.C. al P.C.R–Agrară, file 29 /1952, 2–8; ANIC, Fond C.C. al P.C.R.–Cancelarie, file 32/1952, 39–42; DJAN HD, Fond CR PMR, file 430/1952, 252–263)
  56. ↑ Kligman, Gail; Verdery, Katherine (2011-08-14). org/10.23943/princeton/9780691149721.001.0001 Mga Magsasaka sa ilalim ng Pagkubkob. Princeton University Press. doi:10.2009923/doi=10.2009923/doi=10.20099993 001. ISBN 978-0-691-14972-1. {{cite book}}: Check |doi= value (tulong); Check |url= value (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link]
  57. ↑ Frunză, p.72; Pokivailova, p.48
  58. ↑ Frunză, p.72, 105–107 , 127
  59. ↑ Frunză, p.106-107
  60. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.52; Frunză, p.103, 402
  61. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.42-52, 132–134, 332, 335–336, 343–344; Deletant, p.196, 238–239, 303; Frunză, p.122-123, 138
  62. ↑ C. Bărbulescu et al., File din istoria U.T.C, 1971, Bucharest: Editura Politică. p. 199
  63. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.52; Deletant, p.116, 123, 196–198, 219, 225, 254, 303, 311, 332–333, 335–336, 340
  64. ↑ Deletant, p. 196-197, 225
  65. ↑ Frunză, p.123
  66. ↑ Frunză, p.123-125; 130–131
  67. ↑ Frunză, p.125
  68. ↑ Frunză, p.131-133, 139
  69. ↑ Cioroianu , Pe umerii..., p.49-50, 62;"Comunismul și cel care a trăit Iluzia"; Frunză, p.400-402
  70. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.50; Frunză, p.213, 218–221, 402
  71. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.50-55; Awit, p.84-85, 124–125, 303; Deletant, p.3-4, 241–246, 265–266, 343–346; Frunză, p.128-137
  72. ↑ Cioroianu, Pe umerii..., p.51; Deletant, p.243-245, 257; Frunză, p.126-129
  73. ↑ Deletant, p.243, 265–266, 269, 344; Frunză, p.130-145
  74. ↑ Frunză, p.171, 178–190
  75. ↑ Frunză, p.163-170
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Partido_Komunista_Rumano&oldid=2106294"