Filipino Popular Tales

Ang Filipino Popular Tales ay isang koleksiyon ng 34 mga kuwentong-bayan mula sa Pilipinas, na nakalap ni Dean S. Fansler sa kanyang mga paglalakbay sa Pilipinas mula 1901 hanggang 1905. Ang mga kwento ay isinalaysay sa simpleng at tuwirang paraan, at nagsasalamin sa kultura at mga paniniwala ng mga Filipino.

Kategorisasyon

Ang mga kwento ay hinati sa mga kategorya ng mga hayop, mahika, relihiyon, kasaysayan, nakakatawang kwento, at pag-ibig. Mayroong mga kwentong nagtatampok ng mga hayop at nagpapakita ng kanilang mga katangian at kagila-gilalas na mga kakayahan. Sa mga kwento ng mahika, nakapaloob ang mga kahima-himala, mga spell, at mahiwagang pangyayari. Mayroon ding mga kwento ng relihiyon na nakatuon sa mga relihiyosong paniniwala, mga santo at banal, at mga pagpapakita ng milagro. Sa mga kwento ng kasaysayan, matutunghayan ang mga pangyayari at mga tao sa kasaysayan ng Pilipinas. Sa nakakatawang kwento, nasa mga ito ang layunin na magbigay ng saya sa mga mambabasa. At sa mga kwento ng pag-ibig, makikita ang mga pagsubok at tagumpay ng mga karakter sa kanilang pag-ibig. Lahat ng mga kategoryang ito ay nagbibigay ng kakaibang kaalaman tungkol sa kultura, paniniwala, at mga gawi ng mga Filipino.

Paunang Salita

Ang paunang salita ng Filipino Popular Tales ni Dean S. Fansler ay nagpapaliwanag sa layunin ng libro at sa mga paraan na ginamit upang kolektahin ang mga kwento. Sinasabi ni Fansler na kanyang kinolekta ang mga kwento mula sa mga taong nasa iba't ibang uri ng lipunan at mula sa lahat ng bahagi ng Pilipinas. Sinabi rin niya na kanyang isinalin ang mga kwento sa Ingles nang tapat at maingat.

Ipinaliwanag din ni Fansler ang kahalagahan ng mga alamat. Sinabi niya na mahalaga ang mga alamat dahil naglalaman ito ng kasaysayan at kultura ng isang bansa. Ipinapakita rin ng mga alamat ang kalikasan ng tao at ang kundisyon ng sangkatauhan. Sa huli, nagpasalamat si Fansler sa mga taong tumulong sa kanyang kolektahin ang mga kwento at sa mga taong tumulong sa paghahanda ng libro para sa paglilimbag. Nagpahayag rin siya ng kanyang pag-asa na magustuhan ng mga mambabasa ng lahat ng edad ang kanyang libro.

Salin

Ang mga kwento sa Filipino Popular Tales ay nakasulat sa wikang Ingles dahil ang layunin ay pang-literatura at hindi pang-linggwistika. Maraming iba't ibang wika ang kinakatawan ng mga orihinal na kwento at hindi rin hindi unipormeng porma ng prosang alamat sa mga Pilipino. Hindi rin mas magandang medium ang Espanyol kaysa sa Ingles dahil mas ginagamit ang Ingles sa kasalukuyan at hindi rin ito nakapenetra sa buhay ng mga magsasaka tulad ng Ingles. Ang mga alamat ay nakolekta sa mga nagsasalita ng mga iba't ibang wika at binigyan ng maingat na direksyon upang ma-offset ang mga kahinaan ng dayuhang wika. Sa kabuuan, naniniwala si Fansler na ang mga alamat na naitala ay nagpapakita ng tunay na tradisyon ng mga Pilipino ayon sa pananaw ng mga tagapagsalaysay, at hindi ito "gawa-gawa".

Unang Bahagi

Ang Mabuting Kapalaran ni Suan	Ang Mangungulimaw na Naging Hari	Ang Kuwento ni Carancal
Mga Pakikipagsapalaran ni Suac	Ang Tatlong Kaibigan - Ang Unggoy, Ang Aso, at Ang Kalabaw	Paano Yumaman si Suan
Mga Desisyon ng Hari	Ang Apat na Bulag na Magkakapatid	Si Matalinong Marcela
Ang Kuwento ni Zaragoza	Ang Pitong Baliw na Kabalastugan	Si Juan Bulag
Si Lakas na Lucas	Ang Tatlong Magkakapatid	Ang Mayaman at ang Mahirap
Ang Hari at ang Dervish	Ang Kabang Milagrosa	Ang Matalinong Asawa
Ang Tatlong Magkakapatid	Si Juan at ang kanyang mga Pakikipagsapalaran	Si Juan na Nagmukhang Unggoy
Siya ba si Ulysses na Mapanlinlang?	Ang Gantimpala ng Kabutihan	Si Pedro at si Satanas
Ang Diablo at ang Guachinango	Si Juan Sadut	Isang Kilos ng Kabutihan
Ang Tamad na Asawa	Si Cecilio, Ang Alipin ni Emilio	Si Chonguita
Ang Gintong Kandado	Sino ang Pinakamalapit na Kamag-anak?	Sa Isang Sentimo, Magpapakasal si Juan sa Prinsesa
Ang Tatlong Gahong	Igagalang ang Matanda	Si Cochinango
Si Pedro at ang Mangkukulam	Ang Babaing may Halamang Repolyo	Isang Aliping Negrito
Si Alberto at ang mga Halimaw	Si Juan at si Maria	Ang Prinsipeng Nagmamagic
Ang Panaginip ng Prinsipe	Ang Gantimpalang para sa Masamang Babae	Ang Mahiwagang singsing
Si Maria at ang Gintong Sapatos	Si Juan na Mahirap	Ang Kapalaran ng Isang Mapanuya
Ang Unggoy at si Juan Pusong Tambi-Tambi	Si Juan na Baliw	Si Juan at ang Kanyang Pintadong Sumbrero
Si Juan at si Clotilde	Ang Mahirap na Lalaki at ang Kanyang Tatlong Anak	Ang Ina na Tinanggihan
Ang Sampalok at ang Masamang Datu

Pangalawang Bahagi

Ang Unggoy at ang Pagong	Ang Unggoy at ang Buwaya	Ang mga Unggoy at ang mga Tutubi
Ang Unggoy, ang Pagong, at ang Buwaya	Ang Iguana at ang Pagong	Ang Paglilitis sa mga Hayop
Ang Kaso ng Pugu	Bakit nakikipagbunyi ang mga Lamok at sumisipol sa butas ng ating Tainga	Ang Mapang-api
Ang Ganid na Uwak	Ang Kolibri at ang Kalabaw	Ang Kamachili at ang Kasig-sig
Auac at Lamiran

Pangatlong Bahagi

Ang ikatlong bahagi ng libro ay naglalaman ng mga kwentong-bayan sa kategorya ng "just-so stories" na naglalahad ng mga paliwanag o sanhi sa likas na mundo. Ang mga titulo ay nagbibigay ng mga pahiwatig tungkol sa mga nilalaman ng mga kwento, na kung saan ay tungkol sa mga tanong tulad ng bakit hindi ganun kahalata ang kasamaan ng mga langgam kumpara sa ahas, kung bakit nakakasama ang mga mga langgam, at kung paano naging mapakain ang lansones. Iba pang mga kwento ay naglalaman ng paliwanag tungkol sa mga hayop at mga halaman, tulad ng bakit lumilipad ang mga paniki sa gabi, kung bakit may mga tuka sa mga manok, at kung bakit may mga taghiyawat sa balat ng mga baka. Mayroon din mga kwentong naglalarawan kung bakit itim ang mga uwak, kung bakit may balahibo ang mga bibe, at kung bakit maalat ang dagat. Sa pangkalahatan, ang listahang ito ay nagbibigay ng kaalaman tungkol sa mga tradisyunal na kwentong-bayan ng mga Filipino na nagbibigay ng paliwanag sa mga misteryo ng kalikasan.

Bakit hindi gaanong Nakakalason ang Langgam kumpara sa Ahas	Bakit Nakakapinsala ang mga Balang	Paanong Naging Ligtas Kainin ang Lansones
Bakit Nag-aawayan ang mga Tari	Bakit Nagliliparan ang mga Paniki sa Gabi	Ang Araw at ang Gabi
Bakit kalbo ang ulo ng Kuling	Alamat ng baka at kalabaw	Ang Unggoy at ang Pagong
Ang Nawawalang Kuwintas	Kwento ng ating mga Daliri	Bakit umaakyat sa mga Halaman ang mga Suso
Bakit naglalabas ng Itim na Likido ang mga Pusit at Kabibi	Bakit may Palong ang mga Tari	Bakit Itim ang Uwak
Bakit maalat ang Dagat	Bakit Nakakurba ang Langit	Bakit Hatihati ang Kuko ng Kalabaw

Mga Kwentong Ginamit Bilang Reperensiya

Ito ay ang listahan ng mga kwento mula sa koleksiyon niya. Ang mga kwento na may buong pamagat ay nakasulat sa Roman; ang mga kwento na may abstract lang ay nakasulat sa Italics. Ang " (C) " pagkatapos ng pamagat ay nangangahulugang kuwento ito mula sa mga "corridos," o metrical romances na nakasulat sa wikang Filipino.

Narito ang listahan ng mga titulo ng kwento kasama ang markang (C) na nagsasaad ng kanilang orihinal na wika o lengwahe:

Mga Kwento
Mga Swerte ni Pedro	Pusong	Cabagboc
Sandapal	Sandangcal	Sakim na si Juan
Juan Tapon	Dangandangan	Tangarangan
Kakarangkang	Paano naging Mayaman si Piro	Ang Pilay at Bulag na Lalaki
Si Marcela at ang Kanyang Pagpapatalo sa Hari	Cay Calabasa (C)	Rodolfo (C)
Juan at ang Kanyang Anim na Kaibigan	Edmundo (C)	Ang Tatlong Magkapatid
Ang Pari at ang Kanyang Estudyante	Abu-Hasan (C)	Don Agustin, Don Pedro, at Don Juan (C)
Ang Ibong Adarna (C) (dalawang bersyon)	Pedro at ang mga Higante	Ang Unggoy na Naging Hari
Juan ang Nagtatabo ng Abuloy	Colassit at Colaskel	Juan na Mahirap
Juan Bachiller (C)	Mabait at ang Duende	Ang Swerte ni Andoy, Isang Ulila
Peter ang Biyolinista	Duke Almanzor (C)	Ang Pitong Magkakulang-Kulang na Magkakapatid
Juan at ang Kanyang Ama	Pugut Negro (C)	Juan Tiñoso (C)
Juan at Maria (C)	Pitong	Ang Kahanga-hangang Puno
Hari Asuero at Juan na Mahirap (C)	Ricardo at ang Kanyang mga Pakikipagsapalaran	Juan at ang mga Magnanakaw
Ang Pakikipagsapalaran ng Dalawang Magnanakaw	Juan Sadut	Juan Loco
Ang Unggoy at ang Buwaya	Labanan ng mga Ibon at mga Hayop	Ang Kaso ng Bacuit
Bakit Hindi Masyadong Nakakalason ang Langgam Kumpara sa Ahas	Pinagmulan ng mga Balang	Si Adan at si Eva ng mga Tagalog
Paano naging Makakain ang Lanzones	Ang Araw, Buwan, at Mga Bituin	Ang Araw at Buwan
Pinagmulan ng mga Unggoy	Ang Unang Unggoy	Ang Usa at ang Susô.

Bibliograpiya

Ang mga sumusunod ay mga manunulat ay nabanggit sa bibliograpiya ng aklat: Aarne, Antti; Balfour, Henry; Campbell, John Francis; Colcord, Joanna C.; Cosquin, Emmanuel; De Gubernatis, Angelo; Frere, M.; Gerould, G. H.; Grimm, The brothers; Hahn, J. G. Von; Hartland, E. S.; Hose (Charles) and McDougall (William); Jacobs, Joseph; Lang, Andrew; Leland, Charles G.; Liebrecht, Felix; Meyer, Wilhelm J.; Newell, William W.; Ralston, W. R. S.; Rizal, José; Schwann, Theodor; Steinthal, H.; Taylor, Edward B.; Tylor, Edward B.; Werner, Abraham; and Yule, Sir Henry. Ang listahan ay nakalagay sa isang tabular form, kung saan nahati sa tatlong grupo ang mga pangalan ng mga author. May kabuuang 25 na pangalan na hindi naglalaman ng mga duplicasyon.