Pumunta sa nilalaman

Majayjay

Mga koordinado: 14°08′47″N 121°28′22″E / 14.1463°N 121.4729°E / 14.1463; 121.4729
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Majayjay, Laguna)
Majayjay

Bayan ng Majayjay
Mapa ng Laguna na nagpapakita ng lokasyon ng Majayjay.
Mapa ng Laguna na nagpapakita ng lokasyon ng Majayjay.
Map
Majayjay is located in Pilipinas
Majayjay
Majayjay
Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 14°08′47″N 121°28′22″E / 14.1463°N 121.4729°E / 14.1463; 121.4729
Bansa Pilipinas
RehiyonCalabarzon (Rehiyong IV-A)
LalawiganLaguna
DistritoPang-apat na Distrito ng Laguna
Mga barangay40 (alamin)
Pamahalaan
 • Punong-bayanCarlo Invinzor B. Clado
 • Pangalawang Punong-bayanJuan Ariel A. Argañosa Jr.
 • Manghalalal20,280 botante (2022)
Lawak
[1]
 • Kabuuan69.58 km2 (26.86 milya kuwadrado)
Populasyon
 (Senso ng 2020)
 • Kabuuan27,893
 • Kapal400/km2 (1,000/milya kuwadrado)
 • Kabahayan
7,026
Ekonomiya
 • Kaurian ng kitaika-4 na klase ng kita ng bayan
 • Antas ng kahirapan12.13% (2021)[2]
 • Kita₱118,316,281.7549,777,249.0054,784,038.1164,013,832.1469,569,424.5979,772,455.6888,990,463.2994,835,897.48102,880,383.95127,807,357.58167,610,743.54 (2020)
 • Aset₱218,069,500.3760,357,202.0066,300,446.49104,963,979.34123,043,609.10153,696,079.34145,446,466.72167,750,898.31178,112,774.05243,983,422.77295,650,791.08 (2020)
 • Pananagutan₱54,542,382.2440,848,174.0040,748,395.5069,643,315.2974,066,339.4584,669,764.1355,789,879.3138,413,810.8538,108,324.9458,251,108.5351,588,361.16 (2020)
 • Paggasta₱96,299,696.5350,091,936.0041,520,987.8245,786,513.1456,721,810.9257,254,861.7284,013,918.2980,525,179.9187,359,468.80107,479,667.08126,357,978.88 (2020)
Kodigong Pangsulat
4005
PSGC
043416000
Kodigong pantawag49
Uri ng klimaTropikal na monsoon na klima
Mga wikawikang Tagalog

Ang Bayan ng Majayjay (pagbigkas: ma•hay•háy) ay isang ika-4 na klaseng bayan sa lalawigan ng Laguna, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 27,893 sa may 7,026 na kabahayan.

Ayon sa matandang kasaysayan ang pangalang "Malay Barangay" ay napalitan ng pangalang Maybahay o "Majayjay" nang dumating ang mga Kastila sa ating bansa.. Ang mga nagtutungo sa Majayjay ay inilululan sa duyan o hamaka dahil sa lubhang matataas ang inaahong mga bundok na kinalalagyan ng lugar na iyon. Dahil nga sa mahabang pag-ahon at mabigat ang kanilang dala ang mga naglalakbay ay nagpapatuloy sa pagtaghoy ng hay, hay, hay, na nag-papakilalang sia ay hirap na hirap sa kanilang paglakad.

Nang ang mga Kastila ay kasalukuyang nagpapalaganap ng pananakop sa bayan ng Majayjay, sila'y hindi lamang sa inaahong mga bundok nahihirapan kundi gayon din sa madawas at maliit na tinatawid. Dahil nga sa hirap na kanilang dinaranas ay napipilitan silang magpahinga at inaalis ang pagod sa paghinga ng malalim at pagtaghoy ng "hay, hay, hay".

Kapag tinatanong noon ang isang tagapag-buhat kung anong sinasabi tungkol sa pook na iyon, ang isinasagot ay "maraming hay, hay muna bago dumating doon. At dito nagsimula ang pangalan ng bayan ng Majayjay.

Nang mga panahong iyon ang Majayjay ay isa sa pinakamalaking bayan sa Laguna. Ang mamamayan ay umaabot sa 15,523 at nasasakupan nito ang nayon mga bayan ng Luisiana at Magdalena.

Kasaysayan at kultura

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tinawag itong Majayjay sapagkat ito ay isang lugar ng bundok. At, sinasabi ng mga tao na hay hay. At naging Majayjay na mga katutubong residente ang ginagamit upang tawaging Malay Barangay. Ginawang isang bayan ng pamahalaang kolonyal ng Espanya noong 1578.

Sa panahong ito, ang Malay Barangay ay isa sa pinakamaraming manirahan sa bagong itinatag na lalawigan. Nakipagkumpitensya ito kina Bay at Pagsanjan sa panahon ng pagpili ng kabisera ng lalawigan.

Ang katanyagan ng bagong bayan ay tumubo kaagad sa panahon ng Espanya. Ang lokasyon nito sa paanan ng bundok ay nagbigay nito ng isang masaganang suplay ng sariwang tubig na bukal sa bundok. Apat na ilog ang dumaloy sa bayan. Ang mga ito ay Initian, Oobi at Ula, mula sa matayog na bundok, at Balanac mula sa talon ng Botocan kung saan nagtagpo ang lahat ng tatlong ilog.

Ang Botocan Falls at ang tanawin ng bayan ay natatanging tanyag. Ang mga Europeo at mayayaman na katutubo mula sa Maynila ay madalas na bumisita sa bayan. Gayunpaman, ang daan patungo sa Malay Barangay ay matigas. Ang mga panauhin ay kailangang isakay mula sa Maynila sa pamamagitan ng Ilog Pasig hanggang sa Laguna de Bay. Ang paglalakbay sa lupa ay nagsimula sa pamamagitan ng pagsakay sa mga kabayo sa pamamagitan ng isang landas sa kagubatan, at pagkatapos ay pinasan ng mga katutubo sa mga duyan habang patungo sa Malay Barangay.

Tungkol sa kung paano nakuha ang Malay Barangay ng pangalang Majayjay, ipinapalagay ng mga residente na nahihirapang bigkasin ng mga Espanyol ang Malay Barangay. Ang mga maagang kolonisador ay maaaring pinaikling ito sa Malay-ay, hanggang sa naging Majayjay. Gayunman, sinabi ng mga alamat na ito ang mahirap na paglalakbay patungong Majayjay, na nagbigay ng pangalan sa bayan. Pagod na nagbiyahe ay nagbuntong hininga, "Hay!" pagkatapos sumukat sa isang bangin, "Hay!" pagkatapos umakyat sa isang burol, at "Hay!" pagkatapos tumawid sa isang nagngangalit na ilog. Kaya, tinukoy ng mga panauhin ang lugar na "Mahayhay," ibig sabihin, maraming hininga. Binaybay ito ng mga Espanyol ng “Majayjay.”

Kaagad pagkatapos na mabago ang mga katutubo ng Malay Barangay, isang pansamantalang simbahan ay itinayo malapit sa May-it River. Nawasak ito ng apoy noong 1578. Ang mga naniniwala ay nagtayo ng isang bagong simbahan na gawa sa kawayan at cogon thatch upang mabago ang dati. Gayunpaman, muli itong sinunog ng apoy sa lupa. Sa oras na ito, ang matapat ay nagtayo ng isang bato na simbahan, ngunit muli itong nag-alab hanggang sa maging abo. Nagtataka ang mga residente. Sa kabila ng paulit-ulit na insidente ng sunog, ang imahe ng kanilang Patron Saint, San Gregorio Papa Magno ay nanatiling himalang hindi nasaktan.

Sa pamamagitan ng pagsisikap ni Padre José de Puertollano, mga kontribusyon na ipinatupad mula sa mga parokyano, at sapilitang paggawa ng mga katutubo, isang bagong matikas na simbahan ang tumaas sa Majayjay. Tumagal ng labing siyam na taon, hindi mabilang na mga donasyon at hindi mabilang na mga marka ng pilikmata na pumilat sa likod ng mga mahihinang katutubo upang matapos ang simbahan. Ang pagkumpleto ng simbahan noong 1730 ay inilagay ito sa listahan ng mga pinaka-matikas na simbahan sa lalawigan.

Ang Majayjay ay mayroong tropical tropical. Mayroong makabuluhang pag-ulan sa karamihan ng mga buwan ng taon. Ang maikling panahon ng tuyong ay walang kaunting epekto sa pangkalahatang klima. Ang lokasyon na ito ay inuri bilang Am ng Köppen at Geiger. Ang temperatura dito ay nag-average ng 25.8 °C. Ang average na taunang pag-ulan ay 2571 mm. Ang pinakamainit na buwan ng taon ay Mayo, na may average na temperatura ng 27.4 °C. Ang Enero ang may pinakamababang average na temperatura ng taon. Ito ay 24.2 °C. Ang average na pag-ulan sa pagitan ng mga pinaka-labang buwan at ang pinaka-abad na buwan ay 332 mm. Sa panahon ng taon, ang average na temperatura ay nag-iiba sa pamamagitan ng 3.2 °C

hideClimate data for Majayjay, Laguna
Month Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Year
Average high °C (°F) 25

(77)

26

(79)

28

(82)

30

(86)

30

(86)

29

(84)

28

(82)

27

(81)

27

(81)

27

(81)

26

(79)

25

(77)

27

(81)

Average low °C (°F) 19

(66)

19

(66)

19

(66)

20

(68)

22

(72)

23

(73)

22

(72)

22

(72)

22

(72)

21

(70)

21

(70)

20

(68)

21

(70)

Average precipitation mm (inches) 52

(2.0)

35

(1.4)

27

(1.1)

27

(1.1)

82

(3.2)

124

(4.9)

163

(6.4)

144

(5.7)

145

(5.7)

141

(5.6)

100

(3.9)

102

(4.0)

1,142

(45)

Average rainy days 12.0 8.1 8.8 9.7 17.9 22.6 26.2 24.5 24.6 22.0 16.7 14.9 208
Source: Meteoblue
Ang Simbahan ng Majayjay,Laguna

Ang bayan ng Majayjay ay nahahati sa 40 mga barangay.

Barangay Name Barangay Chairman Philippine Standard

Geographic Codes Code

Urban/Rural Population

(2015 Census)

Amonoy Onofre O. Barba 043416001 Rural 510
Bakia Carlos P. Evanoso Jr. 043416002 Rural 533
Balanac Digna R. Breganza 043416004 Rural 163
Balayong Ryan Emmanuel C. Conejos 043416005 Rural 208
Banilad Ricarte O. Solison 043416007 Rural 215
Banti Matias M. Palentinos 043416008 Rural 310
Bitaoy Federico R. Borines 043416010 Rural 276
Botocan Roman T. Bojabe 043416011 Rural 814
Bukal Nestor J. Cube 043416003 Rural 801
Burgos Genaro A. Villaraza 043416012 Rural 272
Burol Ariel M. Argañosa 043416013 Rural 370
Coralao Mauro V. Bravante 043416014 Rural 567
Gagalot Crisostomo U. Mercurio 043416015 Rural 541
Ibabang Banga Rosana C. Marquez 043416016 Rural 609
Ibabang Bayucain Orlando S. Patron 043416017 Rural 237
Ilayang Banga Suela Josephine A. Mauricio 043416018 Rural 1,287
Ilayang Bayucain Alan G. Expression 043416019 Rural 219
Isabang Mylyn R. Comendador 043416020 Rural 129
Malinao Beny P. Trovela 043416021 Rural 972
May-It Crispin F. Rivera 043416022 Rural 369
Munting Kawayan Nicanor T. Esteba 043416023 Rural 752
Olla Dindo B. Arasa 043416025 Rural 1,095
Oobi Leonida P. Gripo 043416024 Rural 858
Origuel (Poblacion) Quennie Grace N. Macam 043416026 Urban 1,551
Panalaban Francisca G. Mirano 043416027 Rural 302
Pangil Jeffrey E. Zornosa 043416029 Rural 820
Panglan Eladio J. Codera 043416028 Rural 570
Piit Marianito T. Rondilla 043416030 Rural 562
Pook Romeo G. Gripo 043416031 Rural 400
Rizal Juan V. Borines 043416032 Rural 306
San Francisco (Poblacion) Juliana E. Oates 043416033 Urban 2,354
San Isidro Joel S. Bomuel 043416034 Rural 581
San Miguel (Poblacion) Guillermo T. Valderrama 043416035 Urban 2,621
San Roque Ritche B. Garcia 043416036 Rural 275
Santa Catalina (Poblacion) Onofre G. Andaya 043416037 Urban 1,336
Suba Yolando U. Lagon 043416038 Rural 1,929
Talortor Arcadio A. Ernieta 043416041 Rural 946
Tanawan Celso R. Rubiales 043416039 Rural 275
Taytay Bonifacio R. Consebido 043416040 Rural 639
Villa Nogales Mario Arnildo M. Sobreviñas 043416042 Rural 218
Senso ng populasyon ng
Majayjay
TaonPop.±% p.a.
1903 5,800—    
1918 6,410+0.67%
1939 7,543+0.78%
1948 7,753+0.31%
1960 9,906+2.06%
1970 12,316+2.20%
1975 13,182+1.37%
1980 13,699+0.77%
1990 15,875+1.49%
1995 18,989+3.41%
2000 22,159+3.36%
2007 23,681+0.92%
2010 26,547+4.25%
2015 27,792+0.88%
2020 27,893+0.07%
Sanggunian: PSA[3][4][5][6]

Sa senso noong 2015, ang populasyon ng Majayjay ay 27,792 katao, [3] na may density na 400 mga naninirahan kada square square o 1,000 mga naninirahan bawat square mile.

Mga atraksyong panturista

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Saint Gregory the Great Parish Church

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Majayjay ay tahanan ng isa sa mga pinakalumang simbahan ng Roman Catholic sa Pilipinas, ang Saint Gregory the Great Parish Church. Itinayo ito noong 1575 sa pamamagitan ng sapilitang paggawa sa mga kababayan. Sa loob ng simbahan ay may mga antigong estatwa ng mga santo na dinala ng mga Espanyol sa maagang panahon ng pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Totoo man ito sa bawat simbahan na itinayo sa bansa na nakaranas ng pagsunog (1576, 1606 at 1660) ngunit kalaunan ay sumailalim sa mga reconstruction at rehabilitasyong gawa. Sa itaas ng bubong ng simbahan ay nakikita ang nakamamanghang tanawin ng Laguna de Bay.

Ang Majayjay ay tahanan din ng Taytay Falls. Tinawag ito ng iba na Majayjay Falls o kahit Imelda Falls, dahil ang dating First Lady Imelda Marcos ang nagpopondo sa promosyon ng turismo sa lugar na ito. Ito ay isang dalawang palapag na mataas na talon na matatagpuan sa isang liblib na tanawin kung saan masagana ang kagubatan. Upang maabot ang Taytay Falls, kailangang bumaba ang mga hagdan ng bato patungo sa isang kilometrong haba na landas. Kamakailan lamang, na-sponsor ng World Bank ang promosyon ng turismo sa Taytay Falls.

Dalitiwan Resort

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Kilala ang Dalitiwan Resort sa pagiging isang tumatakbo na may tipong tubig na resort na nagpapakita ng nagyeyelong malamig na tubig na dumadaloy mula sa mga bukal ng Mount Banahaw. Matatagpuan ito sa barangay Ilayang Banga. Upang makarating doon, kailangan mong sumakay ng dyip o trike sa loob ng 3 minuto o higit pa mula sa tamang bayan na malayo sa lugar bago umakyat sa zigzag na kalsada.

Costales Kalikasan Farm

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Kilala ang Costales Nature Farm sa kakaibang paraan ng paglinang ng mga produktong agrikultura at sakahan. Sa pamamagitan ng organikong pagsasaka na unang ipinakilala sa Majayjay ito ay naging isang boom at tagumpay. Maraming mga tao na pagkatapos na gumawa ng parehong pamamaraan ay karaniwang bumibisita sa sakahan na matatagpuan sa Barangay Gagalot.

Coconut Arrack

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Karaniwang tinatawag na Lambanog. Ang lambanog na ito ay isang alak na ginawa mula sa nakuha na Tuba, isang katas na nakuha mula sa puno ng niyog. Gayunpaman, sa pagdaan mo sa National Highway, marahil ay makikita mo ang Mangangarit na may kasanayan na akyatin ang puno at dumulas hanggang sa isa pang puno sa pamamagitan ng paggamit ng dalawang mga troso na kawayan na pahalang na nakabuhol. Mayroong maraming mga tindahan na nagbebenta ng ganitong uri ng alak, upang maranasan mo ang lasa nito bisitahin lamang ang bayan.

Puente de Capriccio

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa El Filibusterismo ni Rizal, binanggit niya ang isang matandang tulay ng Espanya na gawa sa bato noong taong 1851. Ito ay isang isang-arko na tulay dahil hindi ito natapos, ang mga maagang katutubo ay naglagay ng footbridge ng kawayan upang ikonekta ang mga kabaligtaran upang gawing madali. Ang Puente de Capriccio ay pinasimulan ng Spanisg franciscan pari na si Victoriano del Moral. Ngunit ang pari ay malupit at autokratiko, ang sinumang hindi magtrabaho sa konstruksyon ay maparusahan sa paglaon sa pamamagitan ng paghampas sa puwitan. Ang mga manggagawa ay hindi binayaran kahit isang sentimo. Dahil sa kanyang kalupitan, nagkampanya ang mga manggagawa laban sa kanya, sa gayon, hindi na natuloy ang pagtatayo ng tulay mula pa noong 1851. Ang tulay ay nananatiling matatag hanggang ngayon na tumatawid sa Olla River. Tinawag itong Tulay ng Pige (Bridge of Buttocks) ng mga modernong Majayjayenos. Sinasagisag ngayon ng tulay ang paglaban ng mga manggagawang Pilipino laban sa mapang-api na kolonyalistang Espanya noong panahon ng kolonyal.

Bundok Banahaw

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang bayan ng Majayjay ay matatagpuan sa paanan ng marilag na bundok na ito. Sa maagang panahon ng Espanya, ang Mount Banahaw ay tinawag na Monte de Majayjay, sapagkat ito ang bayan na nag-iisang paraan upang maglakbay patungo sa bundok. Maraming mga elite sa Europa ang bumisita sa bayan dahil sa sariwang hangin at magandang tanawin ng Mount Banahaw.

Carayan Resort

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Isang resort sa mismong gitna ng Majayjay, Laguna, mga paanan malapit sa Mt. Ang Banahaw ay matatagpuan sa Barangay Panglan, Majayjay, Laguna - Pilipinas.

Scenic View Resort at Restaurant

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Matatagpuan sa brgy. Ilayang Banga.

Mga Sakahan ng APA

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Heritage Farm ni Hillarion

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sikat sa karamihan sa mga turista bilang Enchanted Falls

Botocan Hydroelectric Power Plant at Dam

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ito ang unang hydroelectric power plant na itinayo sa Pilipinas noong ika-20 siglo (1930). Pag-aari ngayon ng CBK Power Company Limited.

Ermita Church

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pagkatapos, isang tribunal. Ang banal na lugar na ito ay matatagpuan ang imahe ng Nuestra Senora dela Porteria.

Our Lady of the Gate Grotto

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Makikita sa tabi ng Olla riverbank ang isang sagradong lugar kung saan gaganapin ang masa sa mga oras. Ito ay isang maliit na patutunguhan ng turista para sa excursionist sa relihiyon.

Ang Araw ng Majayjay ay ipinagdiriwang bawat taon sa Oktubre 2 bilang bahagi ng pagdiriwang ng founding anniversary ng bayan. Ipinagmamalaki nito ang mga produktong sakahan at pang-agrikultura na ginawa pangunahin mula sa 40 mga barangay na bumubuo nito. Ang araw na ito ay binigyan ng isang bagong buhay at paghinga sa bago nitong tatak na pangalan bilang AniLinang Festival. Ang 1st AniLinang Festival ay ginanap noong 2 Oktubre 2016 bilang isang hakbangin ng pamahalaang lokal upang itaguyod ang katahimikan ng bayan, at mapayapang pamumuhay na nakikita sa mga produktong agrikultura nito gayundin sa kanilang mga katutubong lutuin.

Ang SaGreMa Festival (San Gregorio Magno Majayjay), ay isang kasiyahan sa pagdiriwang na ipinagdiriwang noong Setyembre 3 at Marso 12, ang mga petsa kung kailan naging Santo Papa si Saint Gregory, ang patron ng bayan at sa araw na siya ay namatay. Sa oras na ito ng taon, iginagalang ng mga Majayjayenos ang santo sa masaganang taon na naging para sa bayan.

Transportasyon

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang pagbisita sa bayan ay madaling mapupuntahan at maginhawa sa lahat ng apat (4) na puntong ito: ang kalsada ng Magdalena-Majayajay patungo sa hilaga, kalsada ng Liliw-Majayjay sa kanluran, ang kalsada ng Luisiana-Majayjay sa silangan, at ang kalsada ng Lucban-Majayjay sa timog . Ang mga public utility sasakyan ay nakakalat tulad ng mga lokal na dyip at traysikel na nakabase sa sentro ng bayan.

Komunikasyon at pagkakakonekta

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang bayan ng Majayjay ay nagtataglay ng iba't ibang mga linya ng komunikasyon kabilang ang PLDT, at mga cellular na komunikasyon tulad ng Globe, at Smart. Ang sinumang manlalakbay ay mahahanap ang lugar na ito na maginhawa sa pag-access sa online, digital na mundo sa panahon ng kanilang paglalakbay sa bakasyon.

Secondary schools

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Liceo de Majayjay (High School)
  2. Sta Catalina National High School (Barangay San Miguel, Main Campus and Barangay Bakia, ext.)
  3. Suba National High School (Barangay San Isidro, Main Campus and Barangay Gagalot, ext.)

Elementary schools

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Liceo de Majayjay (Elementary)
  2. Majayjay Elementary School
  3. Sta Catalina Elementary School
  4. Bakia-Botocan Elementary School
  5. Paaralang Elementarya ng Gagalot - Taytay
  6. Suba Elementary School
  7. Bucal Elementary School
  8. Munting Kawayan Elementary School

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. "Province: Laguna". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: url-status (link)
  6. "Province of Laguna". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga Kawing Panlabas

[baguhin | baguhin ang wikitext]