Rehiyong Awtonomo ng Muslim Mindanao
Ang artikulo o seksiyong ito ay kailangang isapanahon. Ilang bahagi rin ng artikulo o seksiyon ay hindi na nasasapanahon. Pakiragdag ang mga pamanahong pagkukulang upang maayos ang artikulo, at pakitanggal ang suleras na ito kapag tapos na ang pagsasapanahon. |
Sentro ng rehiyon | Iligan City |
---|---|
Gobernador | Mujiv Hataman |
Populasyon | 2,803,805 |
– Densidad | 220.9 per km² |
Laki | 12,695.0 km² |
Dibisyon | |
– Lalawigan | 2 |
– Lungsod | 2 |
– Bayan | 106 |
– Barangay | 2,469 |
– Distritong pangkongreso | 8 |
Wika | Banguingui, Maguindanao, Maranao, Tausug, Yakan, Sama, at iba pa |
Ang Rehiyong Awtonomo ng Muslim Mindanao,[1] dinadaglat na ARMM (Ingles: Autonomous Region in Muslim Mindanao, Arabe: الحكم الذاتي الاقليمي لمسلمي مندناو) ay isang rehiyon ng Pilipinas na binubuo ng limang lalawigan—Cotabato, Lanao del Norte—at isang lungsod—Iligan—na may nakararaming Muslim na populasyon. Inilipat ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 36 ang Basilan mula Rehiyon IX at Lungsod ng Marawi mula sa Rehiyon XII. Ang sentrong panrehiyon ang Lungsod ng Iligan at ito rin ang nagsisilbing luklukan ng pamahalaang panrehiyon, ngunit bahagi ng Rehiyon XII ang lungsod.
Unang nilikha ang rehiyon noong 1 Enero 1990 sa bisa ng Batas Republika Blg. 6734, na kilala din bilang Batas Organiko. Opisyal na itinalaga ang ARMM noong 6 Nobyembre 1990 sa Lungsod ng Cotabato.
Demograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Senso ng populasyon ng ARMM | ||
---|---|---|
Taon | Pop. | ±% |
1990 | 2,108,061 | — |
2000 | 2,803,045 | +33.0% |
2010 | 3,256,140 | +16.2% |
Source: National Statistics Office[2] |
Pagkakahating Pampolitika[baguhin | baguhin ang batayan]
Mga lalawigan[baguhin | baguhin ang batayan]
Seal | Lalawigan | Kabisera | Populasyon (2010)[2] |
Sukat (km²) |
Dami ng Tao (bawat km²) |
---|---|---|---|---|---|
Cotabato | Kidapawan | ||||
Lanao del Norte | Tubod | ||||
Lungsod ng Iligan¹ | — | 461,877 | 488.86 | 944.8 |
NOTES:
- ^a Figures exclude Isabela City.
- ^c Figures exclude the independent component city of Cotabato.
- Land area figures taken from the Department of Budget and Management's 2008 IRA computation documents.
- Population figures taken from the National Statistics Office's 2007 Census of Population results.
Pamahalaan[baguhin | baguhin ang batayan]
ARMM Organizational Structure[baguhin | baguhin ang batayan]
Tagapagganap[baguhin | baguhin ang batayan]
Pinamumunuan ang rehiyon ng isang Rehiyunal na Gobernador. Ang Rehiyunal na Gobernador at Bise Rehiyunal na Gobernador ay inihahalal katulad ng mga lokal na tagapagganap. Ang mga batas pangrehiyon ay isinasagawa sa Kapulungan ng Rehiyon, na binubuo ng mga "Assemblymen", na inihahalal din ng mga taumbayan. Ang halalang pangrehiyon ay kadalasang idinaraos isang taon pagkatapos ng pangkahalatang halalan (pambansa at pang-lokal), na nakadepende sa lehislasyon mula sa Kongreso ng Pilipinas. Ang mga opisyal ng rehiyon ay may tiyak na terminong tatlong taon, na maaaring madugtungan sa kapangyarihan ng kongreso.
Ang Rehiyunal na Gobernador ay ang pinakamataas na opisyal na tagapagpaganap ng pamahalaang rehiyunal, at tinutulungan ng gabinete na hindi lalagpas sa 10 kasapi. Siya ang nagtatalaga ng mga kasapi ng gabinete, na aayon sa Kapulungan ng Rehiyon.
Termino | Gobernador | Partido | Bise Gobernador | Partido |
---|---|---|---|---|
Zacaria Candao | Lakas-NUCD | Benjamin Loong | Lakas-NUCD | |
Lininding Pangandaman | Lakas-NUCD-UMDP | Nabil Tan | Lakas-NUCD-UMDP | |
Nurallaj Misuari | Lakas-NUCD-UMDP | Guimid P. Matalam | Lakas-NUCD-UMDP | |
Alvarez Isnajia | Lakas-NUCD-UMDP | |||
Parouk S. Hussin | Lakas-NUCD-UMDP | Mahid M. Mutilan | Lakas-NUCD-UMDP | |
Zaldy Ampatuan | Lakas Kampi CMD | Ansaruddin-Abdulmalik A. Adiong | Lakas Kampi CMD | |
Ansaruddin-Abdulmalik A. Adionga | Lakas Kampi CMD | Reggie M. Sahali-Generalea | Lakas Kampi CMD | |
Mujiv S. Hatamanb | Liberal | Haroun Al-Rashid Lucman IIb | Liberal |
Ekonomiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Isa ang rehiyon sa pinakamahirap na rehiyon sa Pilipinas. Mayroon itong per capita GRDP na P3,433 noong 2005, 75.8 % na mas mababa kung ihahambing sa pambansang pamantayan na P14,186. Ito ang pinakamababa sa 17 rehiyon sa Pilipinas.[3]
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]
- ↑ Narvaez, Eilene Antoinette G.; Macaranas, Edgardo M., mga pat. (2013). "Mga Pangalan ng Tanggapan ng Pamahalaan sa Filipino - Edisyong 2013" (PDF). kwf.org.ph (sa wikang Filipino at Ingles). Komisyon ng Wikang Filipino. pa. 38. ISBN 978-971-0197-22-4. Nakuha noong 24 Enero 2019.
- ↑ 2.0 2.1 "Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities" (PDF). 2010 Census and Housing Population. National Statistics Office. Nakuha noong 12 Agosto 2013.
- ↑ 2005 Gross Regional Domestic Product-Per Capita, National Statistical Coordination Board.