Pumunta sa nilalaman

Zimbabwe

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Rhodesia)
Republia ng Zimbabwe
Zimbabwe
Watawat ng Zimbabwe
Watawat
Eskudo ng Zimbabwe
Eskudo
Salawikain: "Unity, Freedom, Work"
Awiting Pambansa: Simudzai Mureza wedu WeZimbabwe  (Shona)
Kalibusiswe Ilizwe leZimbabwe  (sindebele)
"Blessed be the land of Zimbabwe"
Location of Zimbabwe
KabiseraHarare (formerly Salisbury)
Pinakamalaking lungsodcapital
Wikang opisyalEnglish
Kinilalang wikang panrehiyonShona, Sindebele
KatawaganZimbabwean
PamahalaanSemi presidential, parliamentary, consociationalist republic
• Pangulo
Emmerson Mnangagwa
Constantine Chiwenga, Kembo Mohadi
Kasarinlan 
• Rhodesia (Pansariling Pagpapahayag ng Kasarinlan)
November 11, 1965
• Zimbabwe (Pagkakasundo sa Lancaster House)
April 18, 1980
Lawak
• Kabuuan
390,757 km2 (150,872 mi kuw) (60th)
• Katubigan (%)
1
Populasyon
• Pagtataya sa 2022
15,178,979
• Densidad
33/km2 (85.5/mi kuw) (170th)
KDP (PLP)Pagtataya sa 2005
• Kabuuan
$30.581 billion (94th)
• Bawat kapita
$2,607 (129th)
Gini (2003)56.8
mataas
TKP (2007)0.513
mababa · 151st
SalapiDolyar ng Estados Unidos ($), rand ng Timog Aprika at iba pa. (hindi pangtungkulin)
Sona ng orasUTC+2 (CAT)
• Tag-init (DST)
UTC+2 (not observed)
Kodigong pantelepono263
Kodigo sa ISO 3166ZW
Internet TLD.zw
1 Estimates explicitly take into account the effects of excess mortality due to AIDS.

Ang Republika ng Zimbabwe ay isang bansa na matatagpuan sa timog na bahagi ng Aprika, sa pagitan ng mga ilog ng Zambezi at Limpopo. Pinapaligiran ito ng Timog Aprika mula sa timog, Botswana at Namibia sa kanluran, Zambia sa hilaga at Mozambique sa silangan. Harare ang kabisera nito.

Pamahalaan at politika

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Si Robert Mugabe, Pangulo ng Zimbabwe simula pa noong 1980.

Isang republikang may sistemang presidensiyal na pamahalaan ang Zimbabwe. Binuwag ang sistemang semi-presidensiyal nang pinagtibay ang bagong saligang batas pagkatapos ng reperendum sa saligang batas ng Zimbabwe noong Marso 2013. Sa ilalim ng pagbabago ng saligang batas noong 2005, ibinalik ang mataas na kapulungan, ang Senado ng Zimbabwe.[1] Ang Asambleya ng Zimbabwe ang bumubuo sa Mababang Kapulungan ng Zimbabwe. Ang partido ni Robert Mugabe na Zimbabwe African National Union – Patriotic Front (kadalasang pinapaikli bilang ZANU-PF)), ang dominanteng partidong politikal sa Zimbabwe simula ng kasarinlan nito.[2]

Pagkakahating Administratibo

[baguhin | baguhin ang wikitext]

May sentralisadong pamahalaan ang Zimbabwe at nahahati ito sa walong mga lalawigan at dalawang lungsod na may estadong lalawigan, para sa layuning administratibo. Ang bawat lalawigan ay may kabiserang panlalawigan kung saan sinasagawa ang mga pamamahala ng pamahalaan.[3]

Lalawigan Kabisera
Bulawayo Bulawayo
Harare Harare
Manicaland Mutare
Mashonaland Central Bindura
Mashonaland East Marondera
Mashonaland West Chinhoyi
Masvingo Masvingo city
Matabeleland North Lupane District
Matabeleland South Gwanda
Midlands Gweru

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Constitution of Zimbabwe Amendment (No. 17) Act, 2005 Naka-arkibo 27 September 2007 sa Wayback Machine. NGO Network Alliance Project
  2. Mugabe, Robert. (2007). Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite, Chicago: Encyclopædia Britannica.
  3. "The World Factbook – Zimbabwe". Central Intelligence Agency. Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-04-16. Nakuha noong 2019-10-08.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)


Usbong Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.