Tau (partikulo)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Tau
KomposisyonElementaryong partikulo
EstadistikaFermioniko
HenerasyonIkatlo
Mga interaksiyonGrabidad, Elektromagnetismo, Mahinang interaksiyon
Simboloτ
AntipartikuloAntitau (τ+)
NatuklasanMartin Lewis Perl et al. (1975)[1][2]
Masa1776.82±0.16 MeV/c2
Elektrikong karga−1 e
Kargang kulayNone
Ikot12

Ang tau (τ) na tinatawag ring tau lepton, tau particle o tauon, ay isang elementaryong partikulo na katulad ng elektron na may negatibong elektrikong karga at ikot na 12. Kasama ng elektron, muon at tatlong mga neutrino, ito ay inuuri bilang isang lepton. Tulad ng lahat ng mga elementaryong partikulo, ang tau ay may katugong(corresponding) na antipartikulong may kabaligtarang karga ngunit katumbas ng masa at ikot: ang antitau na tinatawag ring positive tau. Ang mga partikulong tau ay tinutukoy ng τ at ang antitau ng τ+.

Ang mga tau lepton ay may panahon ng buhay(lifetime) na 2.9×10−13 s at masang 1777 MeV/c2 (kumpara sa 105.7 MeV/c2 para sa mga muon at 0.511 MeV/c2 para sa mga elektron). Dahil sa ang mga interaksiyon nito ay napaka katulad ng sa elektron, ang isang tao ay maaaring akalain na mas mabigat na bersiyon ng elektron. Dahil sa dakilang masa ng mga ito, ang mga partikulong tau ay hindi naglalabas ng gaanong radiasyong bremsstrahlung gaya ng sa elektron. Dahil dito, ang mga ito ay potensiyal na mataas na nakatatagas kesa sa mga elektron. Gayunpaman, dahil sa maikling panahong ng buhay ng mga ito, ang saklaw(range) ng tau ay pangunahing nakatakda sa haba ng pagkabulok nito na labis na mababa para mapansin ang bremsstrahlung. Ang kapangyarihang nakatatagos ng mga ito ay lumilitaw lamang sa labis na mataas na enerhiyang mataas sa mga enerhiyang PeV.[3]

As with the case of the other charged leptons, the tau has an associated tau neutrino. Tau neutrinos are denoted by ντ.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. L.B. Okun (1980). Quark at Lepton. V.I. Kisin (trans.). North-Holland Publishing. p. 103. ISBN 978-0444869241.
  2. Perl, M. L.; Abrams, G.; Boyarski, A.; Breidenbach, M.; Briggs, D.; Bulos, F.; Chinowsky, W.; Dakin, J.; Feldman, G. (1975). "Evidence for Anomalous Lepton Production in e+Error in {{SubatomicParticle/symbol}}: unknown particle Electron Annihilation". Physical Review Letters. 35 (22): 1489. Bibcode:1975PhRvL..35.1489P. doi:10.1103/PhysRevLett.35.1489. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (|display-authors= suggested) (tulong)
  3. D. Fargion; P.G. De Sanctis Lucentini; M. De Santis; M. Grossi (2004). "Tau Air Showers from Earth". The Astrophysical Journal. 613 (2): 1285. arXiv:hep-ph/0305128. Bibcode:2004ApJ...613.1285F. doi:10.1086/423124.