Rehiyon ng Pulo ng Negros

Rehiyon ng Pulo ng Negros

*Rehiyon sang Isla sang Negros* (Hiligaynon)
*Rehiyon sa Isla sa Negros* (Cebuano)
Rehiyon ng Pulo ng Negros; Rehiyon sang Isla sang Negros (Hiligaynon); Rehiyon sa Isla sa Negros (Cebuano)
Rehiyon
	Negros Island Region (NIR)
	Talaksan:Bacolod New Government Center 2023-08-06.jpg Paikot-kaliwa mula sa itaas: Bulkang Kanlaon, Simbahan ng St. Francis of Assisi (Siquijor), The Ruins, Talon ng Niludhan
	Lokasyon sa loob ng Pilipinas
	OpenStreetMap
Bansa	Pilipinas
Pangkat pulo	Kabisayaan
Pagkatatag	Mayo 29, 2015 (una); Hunyo 11, 2024 (ikalawa)
Mga Sentrong Pang-rehiyon	Bacolod at Dumaguete (pansamantala/kinikilala)
Pinakamalaking lungsod	Bacolod
Lawak
• Kabuuan	13,525.56 km2 (5,222.25 milya kuwadrado)
Pinakamataas na pook (Bulkang Kanlaon)	2,465 m (8,087 tal)
Populasyon (2020 senso)
• Kabuuan	4,760,340
• Kapal	350/km2 (910/milya kuwadrado)
Sona ng oras	UTC+8 (PST)
Mga lalawigan	Talaan Negros Occidental ; Negros Oriental ; Siquijor ;
Malayang lungsod	1 Bacolod ;
Nakapaloob na lungsod	18 Bago ; Bais ; Bayawan ; Cadiz ; Canlaon ; Dumaguete ; Escalante ; Guihulngan ; Himamaylan ; Kabankalan ; La Carlota ; Sagay ; San Carlos ; Silay ; Sipalay ; Talisay ; Tanjay ; Victorias ;
Bayan	44
Barangay	1,353
Wika	Hiligaynon; Cebuano; Tagalog; Ingles;

Ang Rehiyon ng Pulo ng Negros (Ingles: Negros Island Region) ay isang pampangasiwaang rehiyon sa Pilipinas na kinapapalooban ng mga lalawigan ng Negros Occidental, Negros Oriental, Siquijor, at ng lubos na urbanisadong lungsod ng Bacolod.

Noong ika-29 ng Marso 2015, nagpalabas ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 183 si Pangulong Benigno Aquino III na pormal na nagtatatag sa rehiyon.^[1] Itinatag muli ang rehiyon noong Hunyo 12, 2024 sa pamamagitan ng pagsasabatas ng Republic Act No. 12000 na ipinirma ng kasalukuyang pangulo ng Pilipinas, Bongbong Marcos Jr.^[2]

Sangay Pampulitika

Lalawigan o HUC		Kabisera	Populasyon (2020)		Lawak^[3]		Kapal ng Populasyon		Lungsod	Muni.	Bgy.
					km²	sq mi	/km²	/sq mi
Negros Occidental		Bacolod	63.1%	2,623,172	7,802.54	3,012.58	340	880	12	19	601
Negros Oriental		Dumaguete	34.5%	1,432,990	5,385.53	2,079.36	270	700	6	19	557
Siquijor		Siquijor	2.5%	103,395	337.49	130.31	310	800	0	6	134
Bacolod	†	—	14.4%	600,783	162.67	62.81	3,700	9,600	—	—	61
Total				4,760,340	14,140.74	5,459.77	340	880	19	44	1,353
† Ang Bacolod ay isang lubos na urbanisadong lungsod, kaya ang bilang ng tao ay hindi isinasama sa Negros Occidental

Ang Negros Occidental ay nahahatì sa 19 bayan at 13 lungsod. Ito ay ang may pinakamaraming lungsod sa lahat ng mga lalawigan sa Pilipinas. Bagama't ang Bacolod ay ang ulunlungsod, ito ay pinamamahalaan na hiwalay sa lalawigan bílang lubos na urbanisadong lungsod.

Ang Negros Oriental ay nahahati sa 19 bayan at 6 na lungsod, na nahahatì rin sa 557 na barangay.

Samantalang ang Siquijor ay isang pulong lalawigan na nahahati sa 6 na bayan, na nahahati rin sa 134 na barangay.

Mga nakapaloob na lungsod

Negros Occidental

Negros Oriental

Wikang Sinasalita, 2000^[4]^[5]^[6]
Wika			Nagsasalita '000
Hiligaynon			2,107
Cebuano			1,513

Kasaysayan

Mga unang kurukuro

Ang pagtutulak na magkaroon ng iisang islang rehiyon ay sinimulan sa usapan ng dáting Gobernador Bitay Lacson at ang yumaong dáting Gobernador Emilio Macias pagkatapos ang Himagsikan ng Lakas ng Bayan o Rebolusyong EDSA. Naganap ang usapan sa pagitan nang mga taóng 1986 at hulihan ng kanilang mga panunungkulan ng 1992. Ang sumunod sa kanilang sina dáting Gobernador Rafael Coscoluella at dáting Gobernador ngayo'y Kinatawang George Arnaiz ay nagtulak ng hakbang at tinukoy na ang Lungsod Kabankalan sa Negros Occidental at ang kalapit nitong bayan ng Mabinay sa Negros Orriental ang ang maging kambal-lunsuran ng rehiyon.

Pagkatatag

Noong ika-29 ng Marso 2015, ang Pangulong Benigno Aquino III ang naglagda ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 183, na pagsamahin ang dalawang lalawigan ng Negros sa iisang rehiyon. Hinihiwalay nito ang Negros Occidental sa Rehiyon VI at ang Negros Oriental sa Rehiyon VII. Kayâ naging 18 ang bílang ng mga rehiyon sa Pilipinas.

Pagpawalang-bisa

Ipinapawalang-bisa ng Pangulong Rodrigo Duterte ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 183 ni Benigno Aquino III, sa pamamagitan ng paglagda ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 38 sa kadahilanan ng dating kalihim ng Kagawaran ng Badyet at Pamahala na si Benjamin Diokno ng pagpanatili ng rehiyon na umaabot ng higit ₱19 bilyon. Ikinadismaya at ikinalulungkot ito ng mga opisyal ng Negros dahil sa pagpawalang-bisa ng rehiyon.

Muling pagkatatag

Noong Hunyo 11, 2024, ang Senate Bill No. 2507 ng senador na si JV Ejercito ay nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. bilang Republic Act No. 12000. Ang muling itinatag na rehiyon, sa pagkakataong ito, ay kasama ang kalapit na isla ng Siquijor, sa kahilingan ng mga awtoridad ng probinsiya; Ang Siquijor, na dating bahagi ng Rehiyon VII kasama ang Negros Oriental, ay bahagi ng Negros Oriental hanggang sa naging malayang lalawigan ito noong 1971. Labing-anim na tanggapan ng pamahalaang panrehiyon ang itatayo sa Dumaguete, habang labing-apat ang itatayo sa Bacolod. Nagsusumamo si Wilfredo Capundag Jr., ang alkalde ng San Juan, Siquijor, na palitan ang pangalan ng rehiyon sa Negros Island-Siquijor Administrative Region (NISAR) upang kilalanin ang pagsasama ng kanyang lalawigan.

Ekonomiya

Nakasalalay sa produksiyon ng asukal ang ekonomiya ng rehiyon.

Transportasyon

Ang Paliparang Pandaigdig ng Bacolod–Silay at Paliparan ng Sibulan sa Dumaguete ang dalawang paliparan ng rehiyon. Konektado ang mga ito ng mga regular na komersiyal na lipad mula Maynila at Cebu, habang ang Bacolod–Silay ay may regular na koneksiyon sa Davao.

Mga sanggunian

↑ "Pahayag ni Kalihim Roxas ukol sa Executive Order 183 na lumilikha ng Negros Island Region". Official Gazette. Republic of the Philippines. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Hunyo 2015. Nakuha noong 5 Hunyo 2015.
↑ "Marcos signs law creating new Negros Island Region". Philstar. Republic of the Philippines. Nakuha noong 12 Abril 2025.
↑ "PSGC Interactive; List of Provinces". Philippine Statistics Authority. Nakuha noong March 29, 2016.
↑ Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Negros Occidental, 2000
↑ Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Negros Oriental, 2000
↑ Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Bacolod City, 2000

[1] "Pahayag ni Kalihim Roxas ukol sa Executive Order 183 na lumilikha ng Negros Island Region". Official Gazette. Republic of the Philippines. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 Hunyo 2015. Nakuha noong 5 Hunyo 2015.

[2] "Marcos signs law creating new Negros Island Region". Philstar. Republic of the Philippines. Nakuha noong 12 Abril 2025.

[PSA-NSCB-ProvinceList-3] "PSGC Interactive; List of Provinces". Philippine Statistics Authority. Nakuha noong March 29, 2016.

[4] Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Negros Occidental, 2000

[5] Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Negros Oriental, 2000

[6] Table 4. Household Population by Ethnicity and Sex: Bacolod City, 2000

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

t u b Rehiyon ng Pilipinas
Luzon	I – Ilocos • II – Lambak ng Cagayan • III – Gitnang Luzon • IV-A – CALABARZON • IV-B – MIMAROPA • V – Bicol • CAR – Rehiyong Pampangasiwaan ng Cordillera • NCR – Pambansang Punong Rehiyon
Kabisayaan	VI – Kanlurang Kabisayaan • NIR – Rehiyon ng Pulo ng Negros • VII – Gitnang Kabisayaan • VIII – Silangang Kabisayaan
Mindanao	IX – Tangway ng Zamboanga • X – Hilagang Mindanao • XI – Rehiyon ng Davao • XII – SOCCSKSARGEN • XIII – Caraga • BARMM – Rehiyong Awtonomo ng Bangsamoro sa Muslim Mindanao
Dating Rehiyon	ARMM – Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao • IV – Timog Katagalugan