Hilagang Luzon

Hilagang Luzon

*Northern Luzon*
Hilagang Luzon; Northern Luzon
Kauuluhang rehiyon
	North Luzon
	From left-to-right, top-to-bottom: Paoay Chruch, Ilocos Norte Windmills, Batanes Rocky cliffs, Mt. Cagua, Burnham Park Lake; Baguio & Banaue Rice Terraces
Kontinente	Timog Silangang Asya
Bansa	Pilipinas
Estado	Luzon
Rehiyon	CAR; Rehiyon ng Ilocos; Lambak ng Cagayan
Punong kabisera	San Fernando; Tuguegarao
Punong sentro & Mataas na lungsod	Baguio; Dagupan
Nagsasariling lungsod	Santiago, Isabela
Populasyon (2015)
• Kabuuan	TBA
Wika	Filipino; Iloko; Ibatan; Ibanag;

Ang Hilagang Luzon o Northern Luzon ay isang Kauuluhang rehiyon na matatagpuan sa hilagang bahaging rehiyon ng Luzon, ito ay binubuo ng tatlong rehiyon mula sa Kanlurang Hilagang Luzon: Ilokos, Cordillera Administrative Region at Silangang Hilagang Luzon: Lambak ng Cagayan, ay tanyag sa tawag na Norte ng Luzon o ang iba ay Cordilleras, Ilocandias at Sierra Valley Ito ay tinatawag na mga: Sub-rehiyon sa isla ng Hilagang Pilipinas o Luzon na hinati sa tatlong pangkat, rito matatagpuan ang ilan pang mga kilalang pang turismo: Sierra Madre, Banaue Rice Terraces, Strawberry Land at Summer Capital sa Pilipinas. Minsan, kabilang ang Central Luzon o Gitnang Luzon sa rehiyong ito.

Ang lalawigan ng Cagayan ay isa sa mga kilalang probinsya sa Pilipinas, marahil sa katagang Lambak ng Cagayan at rito matatagpuan ang pinakamahabang ilog sa Pilipinas at malabunduking rehiyon sa Pilipinas sa Hilagang Luzon ang Sierra Madre na matatagpuan sa lalawigan ng Isabela

Mga rehiyon

Cordillera Administrative Region

Rehiyong Ilokos

Lambak ng Cagayan

Gitnang Luzon

Rehiyon	Rehiyong sentro	Populasyon (2015)	Basin
Cordillera Administrative Region	Baguio	1,722,006	---
Ilokos	San Fernando	5,026,128	Dagat Luzon
Lambak ng Cagayan	Tuguegarao	3,451,410	Dagat Pilipinas
Gitnang Luzon	San Fernando, Pampanga	11,218,177	Dagat Luzon (west), Dagat Pilipinas (east)

Mga lalawigan

Lalawigan/Lungsod	Kabisera	Wika	Populasyon (2010)^[1]
Abra	Bangued	Wikang Iloko/Itneg	247,802
Apayao	Kabugao	Wikang Iloko/Isnag	123,848
Batanes	Basco	Wikang Ivatan	17,875
Benguet	La Trinidad	Wikang Kankanaey	846,552
Cagayan	Tuguegarao	Wikang Iloko/Ibanag	1,273,219
Ifugao	Lagawe	Wikang Ipugaw	210,669
Ilocos Norte	Laoag	Wikang Iloko	593,081
Ilocos Sur	Vigan	Wikang Iloko	689,668
Isabela	Ilagan	Wikang Iloko/Ibanag	1,685,138
Kalinga	Tabuk	Wikang Kalinga	220,229
La Union	San Fernando	Wikang Iloko	786,653
Mountain Province	Bontoc	Wikang Iloko/Wikang Kankanaey	156,988
Nueva Vizcaya	Bayombong	Iloko/Pangasinan	482,893
Quirino	Cabarroguis	Iloko/Ipugaw/Kankanaey	197,918
Pangasinan	Lingayen	Wikang Pangasinan/Iloko	2,956,726

Baguio	—	Kankanaey/Iloko
Dagupan	—	Wikang Pangasinan/Iloko	171,271

t u b Pinakamalalaking mga lungsod o bayan sa [[{{{country}}}]] Source: 2020 PH Census Bureau Estimate
	Ranggo		Rehiyon	Pop.
Baguio San Carlos	1	Baguio	CAR	345,366	Dagupan Tuguegarao
	2	San Carlos	Ilocos	188,571
	3	Dagupan	Ilocos	171,271
	4	Tuguegarao	Cagayan Valley	153,502
	5	Ilagan	Cagayan Valley	145,568
	6	Santiago	Cagayan Valley	134,830
	7	Urdaneta	Ilocos	132,940
	8	Cauayan	Cagayan Valley	129,523
	9	San Fernando	Ilocos	121,812
	10	Tabuk	CAR	110,642

Kung kabilang minsan ang Central Luzon:

Lalawigan or HUC		Kabisera	Wika	Populasyon (2015)^[2]		Sukat^[3]		Kapal ng populasyon		Mga lungsod	Muni.	Barangay
					km²	sq mi	/km²	/sq mi
Aurora		Baler	Casiguranin/Tagalog^[4]/Iloko	1.9%	214,336	3,147.32	1,215.19	68	180	0	8	151
Bataan		Balanga	Sambal/Kapampangan/Tagalog	6.8%	760,650	1,372.98	530.11	550	1,400	1	11	237
Bulacan		Malolos	Bulakenyong Tagalog/Kapampangan	29.3%	3,292,071	2,796.10	1,079.58	1,200	3,100	3	21	569
Nueva Ecija		Palayan	Bulakenyong Tagalog/Iloko/Kapampangan	19.2%	2,151,461	5,751.33	2,220.60	370	960	5	27	849
Pampanga		San Fernando	Kapampangan/Bulakenyong Tagalog	19.6%	2,198,110	2,002.20	773.05	1,100	2,800	2	19	505
Tarlac		Lungsod ng Tarlac	Kapampangan/Iloko	12.2%	1,366,027	3,053.60	1,179.00	450	1,200	1	17	511
Zambales		Iba	Sambal/Iloko/Tagalog	5.3%	590,848	3,645.83	1,407.66	160	410	0	13	230
Angeles	†	—	Kapampangan/Ingles	3.7%	411,634	60.27	23.27	6,800	18,000	—	—	33
Olongapo	†	—	Tagalog/Sambal	2.1%	233,040	185.00	71.43	1,300	3,400	—	—	17
Kabuoan				11,218,177	22,014.63	8,499.90	510	1,300	14	116	3,102
† Ang Angeles at Olongapo ay mga matataas na urbanisadong lungsod; hiwalay ang mga pigura sa mga lalawigan ng Pampanga at Zambales.

Mga Lungsod

May labing-apat na mga lungsod ang rehiyon ng Gitnang Luzon. Ang San Jose del Monte ay may pinakamaraming populasyon habang pinakamatao naman ang Angeles. Batay sa lawak ng lupa ang Lungsod ng Tarlac ay ang pinakamalaki sa rehiyon.

† Sentrong panrehiyon

Lungsod	Populasyon (2015)^[2]	Lawak^[5]		Kapal ng populasyon		Uri ng lungsod	Kaurian sa kita	Lalawigan
		km²	sq mi	/km²	/sq mi
Angeles	411,634	60.27	23.27	6,800	18,000	Mataas na Urbanisado	Una	Pampanga
Balanga	96,061	111.63	43.10	860	2,200	Nakapaloob	Ika-apat	Bataan
Cabanatuan	302,231	192.29	74.24	1,600	4,100	Nakapaloob	Una	Nueva Ecija
Gapan	110,303	164.44	63.49	670	1,700	Nakapaloob	Ika-apat	Nueva Ecija
Mabalacat	250,799	83.18	32.12	3,000	7,800	Nakapaloob	Una	Pampanga
Malolos	252,074	67.25	25.97	3,700	9,600	Nakapaloob	Una	Bulacan
Meycauayan	209,083	32.10	12.39	6,500	17,000	Nakapaloob	Una	Bulacan
Muñoz	81,483	163.05	62.95	500	1,300	Nakapaloob	Ika-apat	Nueva Ecija
Olongapo	233,040	185.00	71.43	1,300	3,400	Mataas na Urbanisado	Una	Zambales
Palayan	41,041	101.40	39.15	400	1,000	Nakapaloob	Ikalima	Nueva Ecija
† San Fernando	306,659	67.74	26.15	4,500	12,000	Nakapaloob	Una	Pampanga
San Jose	139,738	185.99	71.81	750	1,900	Nakapaloob	Ikalawa	Nueva Ecija
San Jose del Monte	574,089	105.53	40.75	5,400	14,000	Nakapaloob	Una	Bulacan
Lungsod ng Tarlac	342,493	274.66	106.05	1,200	3,100	Nakapaloob	Una	Tarlac

t u b Pinakamalalaking mga lungsod o bayan sa [[{{{country}}}]] Source: 2020 PH Census Bureau Estimate
	Ranggo		Lalawigan	Pop.
San Jose del Monte Angeles	1	San Jose del Monte	Bulacan	651,813	Tarlac City San Fernando
	2	Angeles	Pampanga	462,928
	3	Tarlac City	Tarlac	385,398
	4	San Fernando	Pampanga	354,666
	5	Cabanatuan	Nueva Ecija	327,325
	6	Mabalacat	Pampanga	293,244
	7	Malolos	Bulacan	261,189
	8	Olongapo	Zambales	260,317
	9	Meycauayan	Bulacan	225,673
	10	San Jose	Nueva Ecija	150,917

Tingnan rin

Sanggunian

↑ "2010 Census of Population". Philippine National Statistics Office. Inarkibo mula sa orihinal noong 2012-06-25. Nakuha noong 2012-04-21.
↑ ^2.0 ^2.1 Census of Population (2015). Highlights of the Philippine Population 2015 Census of Population. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link)
↑ "PSGC Interactive; List of Provinces". Philippine Statistics Authority. Inarkibo mula sa orihinal noong Enero 11, 2013. Nakuha noong Marso 29, 2016.
↑ Ang Tagalog sa Aurora ay halos katumbas ng Lumang Tagalog na sinasalita rin sa probinsya ng Quezon, Tayabasing Tagalog.
↑ "PSGC Interactive; List of Cities". Philippine Statistics Authority. Inarkibo mula sa orihinal noong Abril 29, 2011. Nakuha noong Marso 29, 2016.

Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[2010_Census_of_Population-1] "2010 Census of Population". Philippine National Statistics Office. Inarkibo mula sa orihinal noong 2012-06-25. Nakuha noong 2012-04-21.

[PSA15–[[Category:Errors_reported_by_Module_String]]<strong_class="error">String_Module_Error:_String_subset_index_out_of_range</strong>-2] 2.0 ^2.1 Census of Population (2015). Highlights of the Philippine Population 2015 Census of Population. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link)

[PSA-NSCB-ProvinceList-3] "PSGC Interactive; List of Provinces". Philippine Statistics Authority. Inarkibo mula sa orihinal noong Enero 11, 2013. Nakuha noong Marso 29, 2016.

[4] Ang Tagalog sa Aurora ay halos katumbas ng Lumang Tagalog na sinasalita rin sa probinsya ng Quezon, Tayabasing Tagalog.

[PSA-CitiesList-5] "PSGC Interactive; List of Cities". Philippine Statistics Authority. Inarkibo mula sa orihinal noong Abril 29, 2011. Nakuha noong Marso 29, 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

t u b Rehiyon ng Pilipinas
Luzon	I – Ilocos • II – Lambak ng Cagayan • III – Gitnang Luzon • IV-A – CALABARZON • IV-B – MIMAROPA • V – Bicol • CAR – Rehiyong Pampangasiwaan ng Cordillera • NCR – Pambansang Punong Rehiyon
Kabisayaan	VI – Kanlurang Kabisayaan • NIR – Rehiyon ng Pulo ng Negros • VII – Gitnang Kabisayaan • VIII – Silangang Kabisayaan
Mindanao	IX – Tangway ng Zamboanga • X – Hilagang Mindanao • XI – Rehiyon ng Davao • XII – SOCCSKSARGEN • XIII – Caraga • BARMM – Rehiyong Awtonomo ng Bangsamoro sa Muslim Mindanao
Dating Rehiyon	ARMM – Awtonomong Rehiyon sa Muslim Mindanao • IV – Timog Katagalugan