Mga Kumpederadong Sultanato ng Lanao

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Confederadong Estados ng Lanao
Pat a Pangampong sa Ranao
1616–1904
Isang mapa ng mga Estados ng Lanao ng 1616 pagtapos sa pahihiwalay yah sa Maguindanao.
Isang mapa ng mga Estados ng Lanao ng 1616 pagtapos sa pahihiwalay yah sa Maguindanao.
Relihiyon
Sunni Islam
PamahalaanMonarchy
Kasaysayan 
• Secession from the Sultanate of Maguindanao
1616
• End of the Battle of Taraca
April 1904
Pinalitan
Sultanato ng Maguindanao
Bahagi ngayon ngPhilippines
Bahagi ng isang serye tungkol sa
Kasaysayang Prekolonyal ng Pilipinas
Tignan din: Kasaysayan ng Pilipinas

Ang Kumpederadong Sultanato ng Lanao ( Maranao : Pat a Pangampong sa Ranao, "Four States of Lanao"), na hindi tumpak na kilala bilang simpleng Sultanato ng Lanao, ay isang kolektibong termino para sa apat na estado ( pangampong ) ng Bayabao, Masiu, Unayan, at Nakasentro ang Balo-i sa paligid ng Lawa ng Lanao sa gitna ng isla ng Mindanao, Pilipinas. Isang Isla sa timog na parte ng nasyong ito.[1]

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Bago ang mga Maranao ay sinalakay ng Sultanato ng Maguindanao, ito ay umiral na bilang isang hiwalay na bansa. Ang Chinese chronicle na Zhufan Zhi (諸蕃志) na inilathala noong 1225, ay inilarawan ito bilang isang bansa sa timog-silangan ng Shahuagong ( Sanmalan ) sa kasalukuyang Zamboanga City, isang bansang tinatawag na "Maluonu", kung saan ito ang sinasabi ng mga kroniko. [2]

Sa karagdagang timog-silangan [ng Shahuagong] ay may mga hindi nalilinang na mga isla na pinaninirahan ng mga barbarong bandido na tinatawag na Maluonu. Kapag ang isang barkong mangangalakal ay tinatangay ng landas patungo sa bansang ito, ang mga bandidong ito ay nagtitipon nang marami at hinuhuli ang mga tripulante, tinatali sila sa pagitan ng malalaking patpat na kawayan, niluluto ang mga ito sa apoy, at kinakain ang mga ito. Ang mga pinuno ng mga bandidong ito ay nagbutas sa kanilang mga ngipin at pinalamutian ng ginto ang mga butas. Ginagamit nila ang mga tuktok ng mga bungo ng tao na nakaupo at umiinom ng mga sisidlan. Kung mas malalim ang napupunta sa mga islang ito, mas malupit ang mga bandido.

— Zhufan zhi 諸蕃志 (1225)

Gayunpaman, pagkatapos, ang mga panginoon ng Bayabao, Masiu, Unayan, at Baloi ay humiwalay sa Maguindanao Sultanato noong 1616. Ang Lanao Sultanato ay binubuo ng mga tradisyonal na pinuno at apatnapu't tatlong sultan. Labinlima sa mga sultan na ito ang namuno sa labinlimang maharlikang bahay ng Lanao. Hindi naka sentro ang kapangyarihhan ng taga Lanao at itoy nagkawatak-watak.[1]

Noong 2004, pinamamahalaan ng mga sultanato ng Lanao ang kanilang sarili sa loob ng Republika ng Pilipinas bilang Liga ng Sultanato ng Lanao. [3] Noong Pebrero 9, 2007, inilabas ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo ang Executive Order No. 602, na nagtatag ng Lanao Advisory Council upang mapadali ang ugnayan ng pambansang pamahalaan ng Pilipinas sa 16 na mga royal house sa Lanao area. [4] [5]

Tingnan din[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 M. Hadji Abdul Racman, Sohayle; Shakeel Shah, Hassan; Ayaz, Mohammad (May 7, 2021). "The Lanao Sultanate Today: Its Adat Laws and Islamic Law on Fornication with Special Reference to the Islamic Perspectives of al-Māwardī". Journal of Islamic Thought and Civilization. 11 (1): 318–334. doi:10.32350/jitc.111.17. Inarkibo mula sa ang orihinal noong Enero 15, 2023. Nakuha noong Oktubre 18, 2023.
  2. A Chinese Gazetteer of Foreign Lands A new translation of Part 1 of the Zhufan zhi 諸蕃志 (1225) By Shao-yun Yang (Department of History, Denison University) October 2, 2022
  3. Nolasco, Liberty Ibanez (January–April 2004). "The Traditional Maranaw Governance System: Descriptives, Issues and Imperatives for Philippine Public Administration" (PDF). Philippine Journal of Public Administration. 1 & 2 (XLVIII): 155–203. Nakuha noong June 19, 2022.
  4. "Executive Order No. 602". Supreme Court E-Library. Inarkibo mula sa ang orihinal noong March 17, 2012. Nakuha noong June 19, 2022.
  5. "PGMA creates Lanao Advisory Council". Presidential Communications Operations Office. February 26, 2007. Inarkibo mula sa ang orihinal noong Enero 16, 2023. Nakuha noong June 19, 2022.