Pangulo ng Pilipinas
Pangulo ng Pilipinas | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
Estilo | Ginoong Pangulo (impormal) His Excellency (lalaki) |
Tirahan | Palasyo ng Malakanyang (opisyal) |
Luklukan | Maynila |
Haba ng termino | Anim na taon hindi na maaaring ipahaba pa |
Instrumentong nagtatag | Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987 |
Tagapaghawak ng Pagpasinaya | Emilio Aguinaldo (opisyal)a Manuel L. Quezon (de jure)b |
Itinatag | 23 Enero 1899 (opisyal)[1]a 15 Nobyembre 1935 (de jure)[2]b |
Diputado | Pangalawang Pangulo ng Pilipinas |
Website | president.gov.ph |
Ang Pangulo ng Pilipinas ang pinakamataas na pinuno ng Republika ng Pilipinas. Pinamumunuan ng pangulo ang Tagapagpaganap na sangay ng pamahalaan, na kinabibilangan ng Gabinete, at siya rin ang Púnong Komandante ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas.
Sang-ayon sa kasalukuyang saligang-batas (1987), ang pangulo ay nararapat na may gulang na 40 taon pataas, mamamayang Pilipino mula kapanganakan, at nakatirá sa Pilipinas sampung taon bago ng halalan. Tuwirang ihahalal ng mga Pilipino ang pangulo na mananalo kung siya ang may pinakamalaking bílang ng boto. Magsisilbi ang pangulo ng isang termino sa loob ng anim na taon at hindi na makakatakbo muli para sa reeleksiyon, maliban kung siya ay naging pangulo sa pamamagitan ng konstitusyon succession at nanungkulan nang hindi hihigit sa apat na taon bílang pangulo.
Panunumpa[baguhin | baguhin ang batayan]
Sa ilalim ng Artikulo VII, Seksiyon 5 ng Saligang Batas, bago makapagsimula ang Pangulo sa pagtupad ng kanyang katungkulan ng kanyang tanggapan, dapat magsagawa ng Pangulo ang sumusunod na panunumpa o pagpapatotoo:
“ | "Ako si____________________, ay taimtim kong pinanunumpaan (o pinatotohanan) na tutuparin ko nang buong katapatan at sigasig ang aking mga tungkulin bilang Pangulo (o Pangalawang Pangulo o Nanunungkulang Pangulo) ng Pilipinas, pangangalagaan at ipagtatanggol ang kanyang konstitusyon, ipatutupad ang mga batas nito, magiging makatarungan sa bawat tao, at itatalaga ang aking sarili sa paglilingkod sa Bansa. Kasihan nawa ako ng Diyos." [Kapag pagpapatotoo, ang huling pangungusap ay kakaltasin.] |
” |
Ang mga pangulo[baguhin | baguhin ang batayan]
Kasalukuyang may isang patnugot na nagbabago ng sa loob ng ilang saglit. Tinatawag itong isang malaking pagbabago. Pakiusap lamang na huwag munang baguhin ang lathalaing ito. Ang taong nagdagdag ng pabatid na ito ay ipapakita sa kasaysayan ng pagbabago ng lathalaing ito. Kung matagal na hindi pa nababago ang artikulong ito, pakitanggal ang suleras na ito at pahintulutang mabago ng iba pang mga Wikipedista. Nakakatulong ang mensaheng ito sa pag-iwas sa mga pagsasabayan ng pamamatnugot ng isang pahina. |
Ang Pilipinas ay nagkaroon na ng labing-anim na mga pangulo. Sa kabila ng pagkakaiba sa saligang-batas at ng pamahalaan, itinuturing na walang hinto ang pagkasunod-sunod ng mga pangulo. Halimbawa, ang kasalukuyang pangulo, si Rodrigo Duterte, ay itinuturing na panglabing-anim na pangulo.
Habang kinikilala ng Pilipinas si Aguinaldo bilang unang pangulo, hindi siya kinilala ng ibang bansa dahil bumagsak ang Unang Republika sa ilalim ng Estados Unidos pagkatapos ng Digmaang Pilipino-Amerikano. Si Manuel L. Quezon ang kinilala bilang unang pangulo (at ang una na nanalo sa halalan, hinirang lamang si Aguinaldo) ng Estados Unidos at pandaigdig na kapisanang pangdiplomasya at pampulitika.
Nagkaroon ng dalawang pangulo ang Pilipinas sa isang punto sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig na kumakatawan sa dalawang pamahalaan. Isa ay kay Quezon na kumakatawan sa pamahalaang komonwelt at ang isa ay kay Jose Laurel na kumakatawan sa pamahalaang itinaguyod ng mga Hapones.
Talaan ng mga Pangulo ng Pilipinas[baguhin | baguhin ang batayan]
- Legend
Ang mga kulay ay nagpapahiwatig ng kanilang partidong pulitikal o apilyasiyon.
1899–1901: Unang Republika (Republikang Malolos)[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 1 | ![]() |
Emilio Aguinaldo (1869–1964) |
Enero 23, 1899[n 2] | Marso 23, 1901[n 3][n 4] | 1 (1899) |
Magdalo | None[n 5] | [7] |
1935–1946: Komonwelt[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2 | 1 | ![]() |
Manuel L. Quezon (1878–1944) |
Nobyembre 15, 1935 | Agosto 1, 1944[n 6] | 2 (1935) |
Nacionalista | Sergio Osmeña | [9] | ||
3 (1941) |
Bakante[n 7] | ||||||||||
4[n 8] | 2 | ![]() |
Sergio Osmeña (1878–1961) |
Agosto 1, 1944 | Mayo 28, 1946[n 9] | Nacionalista | [12] | ||||
5 | 3 | ![]() |
Manuel Roxas (1892–1948) |
Mayo 28, 1946 | Abril 15, 1948[n 10] | 5 (1946) |
Liberal | Elpidio Quirino | [14] |
1943–1945: Ikalawang Republika[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
3 | 1 | ![]() |
José P. Laurel (1891–1959) |
Oktubre 14, 1943[n 11] | Agosto 17, 1945[n 12][n 4] | 4 (1943) |
KALIBAPI[n 13] | Wala[n 14] | [19] |
1946–1973: Ikatlong Republika[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
5 | 1 | ![]() |
Manuel Roxas (1892–1948) |
Mayo 28, 1946 | Abril 15, 1948[n 10] | 5 (1946) |
Liberal | Elpidio Quirino | [14] | ||
6 | 2 | ![]() |
Elpidio Quirino (1890–1956) |
Abril 17, 1948 | Disyembre 30, 1953 | Liberal | Bakante[n 7] April 17, 1948 – December 30, 1949 |
[21] | |||
6 (1949) |
Fernando Lopez December 30, 1949 – December 30, 1953 | ||||||||||
7 | 3 | ![]() |
Ramon Magsaysay (1907–1957) |
Disyembre 30, 1953 | Marso 17, 1957[n 15] | 7 (1953) |
Nacionalista | Carlos P. Garcia | [24] | ||
8 | 4 | ![]() |
Carlos P. Garcia (1896–1957) |
Marso 18, 1957 | Disyembre 30, 1961 | Nacionalista | Vacant[n 7] March 18, 1957 – December 30, 1957 |
[25] | |||
8 (1957) |
Diosdado Macapagal December 30, 1957 – December 30, 1961 | ||||||||||
9 | 5 | ![]() |
Diosdado Macapagal (1910–1997) |
Disyembre 30, 1961 | Disyembre 30, 1965 | 9 (1961) |
Liberal | Emmanuel Pelaez | [26] | ||
10 | 6 | ![]() |
Ferdinand E. Marcos (1917–1989) |
Disyembre 30, 1965 | Pebrero 25, 1986[n 16] | 10 (1965) |
Nacionalista | Fernando Lopez December 30, 1965 – September 23, 1972[n 17] |
[27] | ||
11[n 18][n 19] (1969) | |||||||||||
12[n 20] (1981) |
KBL | None[v][n 21] September 23, 1972 – February 25, 1986 |
1981–1987: Ika-apat na Republika[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
10 | 1 | ![]() |
Ferdinand E. Marcos (1917–1989) |
Disyembre 30, 1965 | Pebrero 25, 1986[n 16] | 10 (1965) |
Nacionalista | Fernando Lopez December 30, 1965 – September 23, 1972[n 17] |
[27] | ||
11[n 18][n 19] (1969) | |||||||||||
12[n 20] (1981) |
KBL | None[v][n 21] September 23, 1972 – February 25, 1986 | |||||||||
11 | 2 | ![]() |
Corazon C. Aquino (1933–2009) |
Pebrero 25, 1986[n 23] | Hunyo 30, 1992 | 13 (1986) |
UNIDO | Salvador H. Laurel | [31] |
1987–kasalukuyan: Ikalimang Republika[baguhin | baguhin ang batayan]
Blg. pangkalahatan |
Blg. pangyugto |
Larawan | Pangalan (Kapanganakan-Kamatayan) |
Nagsimula | Nagtapos | Termino[n 1] | Partido | Pangalawang Pangulo | Sang. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
11 | 1 | ![]() |
Corazon C. Aquino (1933–2009) |
Pebrero 25, 1986[n 23] | Hunyo 30, 1992 | 13 (1986) |
UNIDO | Salvador H. Laurel | [31] | ||
12 | 2 | ![]() |
Fidel V. Ramos (1928–) |
Hunyo 30, 1992 | Hunyo 30, 1998 | 14 (1992) |
Lakas-NUCD | Joseph Ejercito Estrada | [33] | ||
13 | 3 | ![]() |
Joseph Ejercito Estrada (1937–) |
Hunyo 30, 1998 | Enero 20, 2001[n 25][n 4] | 15 (1998) |
LAMP | Gloria Macapagal-Arroyo | [35] | ||
14 | 4 | ![]() |
Gloria Macapagal-Arroyo (1947–) |
January 20, 2001 | June 30, 2010 | KAMPI Lakas-CMD |
Vacant[n 7] January 20, 2001 – February 7, 2001 |
[36] | |||
Teofisto Guingona Jr. February 7, 2001 – June 30, 2004 | |||||||||||
16 (2004) |
Manuel de Castro June 30, 2004 – June 30, 2010 | ||||||||||
15 | 5 | ![]() |
Benigno S. Aquino III (1960–) |
Hunyo 30, 2010 | Hunyo 30, 2016 | 17 (2010) |
Liberal | Jejomar C. Binay | [37] | ||
16 | 6 | ![]() |
Rodrigo Roa Duterte (1945–) |
Hunyo 30, 2016 | 18 (2016) |
PDP–Laban | Maria Leonor G. Robredo |
[38] |
Sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]
- ↑ "Emilio Aguinaldo". Official Gazette of the Philippine Government. Marso 22, 2011.
- ↑ Guevara, Sulpico, pat. (2005). The laws of the first Philippine Republic (the laws of Malolos) 1898–1899. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Library (inilathala noong 1972). Nakuha noong Enero 10, 2011.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Presidential Museum and Library. "Philippine Presidents". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Agoncillo & Guerrero 1970, p. 281
- ↑ National Historical Commission of the Philippines (September 7, 2012). "The First Philippine Republic". Republic of the Philippines. Nakuha noong June 17, 2016.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "Office of the Vice President". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 21, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Emilio Aguinaldo". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Tejero, Constantino C. (November 8, 2015). "The real Manuel Luis Quezon, beyond the posture and bravura". Philippine Daily Inquirer. Philippine Daily Inquirer, Inc. Nakuha noong June 16, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Manuel L. Quezon". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang1987con2
); $2 - ↑
The 1935 Constitution:
- "The 1935 Constitution". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong 21 June 2016.
- "1935 Constitution amended". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong 21 June 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Sergio Osmeña". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ no by-line. (April 16, 1948). "Heart Attack Fatal to Philippine Pres. Roxas". Schenectady Gazette. Nakuha noong June 16, 2016.
- ↑ 14.0 14.1 Presidential Museum and Library. "Manuel Roxas". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 Jose, Ricardo T. "His Excellency Jose P. Laurel, President of the Second Philippine Republic: Speeches, Messages and Statements". Official Gazette. Author. Nakuha noong June 18, 2016.
- ↑ Agoncillo & Guerrero 1970, p. 415
- ↑ 17.0 17.1 "The Executive Branch". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 18, 2016.
- ↑ "Today is the birth anniversary of President Jose P. Laurel". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 18, 2016.
- ↑ 19.0 19.1 Presidential Museum and Library. "Jose P. Laurel". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ "The 1943 Constitution". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 22, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Elpidio Quirino". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ no by-line. (March 18, 1957). "Magsaysay Dead in Plane Crash". St. Petersburg Times. Times Publishing Company. Nakuha noong June 16, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Death Anniversary of President Ramon Magsaysay". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 16, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Ramon Magsaysay". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Carlos P. Garcia". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Diosdado Macapagal". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ 27.0 27.1 27.2 Presidential Museum and Library. "Ferdinand E. Marcos". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ 28.0 28.1 28.2 "Declaration of Martial Law". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 18, 2016.
- ↑ 29.0 29.1 "Third Republic". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ "1973 Constitution of the Republic of the Philippines". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 21, 2016.
- ↑ 31.0 31.1 Presidential Museum and Library. "Corazon C. Aquino". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ "Philippine Constitutions". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 25, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Fidel V. Ramos". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Calica, Aurea (January 21, 2001). "SC: People's welfare is the supreme law". The Philippine Star. Nakuha noong June 18, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Joseph Ejercito Estrada". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Gloria Macapagal Arroyo". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Presidential Museum and Library. "Benigno S. Aquino III". Official Gazette. Republic of the Philippines. Nakuha noong June 15, 2016.
- ↑ Staff (May 30, 2016). "Congress proclaims Duterte president-elect, Robredo vice president-elect". CNN Philippines. Nine Media Corporation. Nakuha noong June 26, 2016.
Tingnan din[baguhin | baguhin ang batayan]
Maling banggit (Umiiral na ang tatak na <ref>
para sa pangkat na pinangalanang "lower-roman", subalit walang natagpuang katumbas na tatak na <references group="lower-roman"/>
); $2
Maling banggit (Umiiral na ang tatak na <ref>
para sa pangkat na pinangalanang "n", subalit walang natagpuang katumbas na tatak na <references group="n"/>
); $2