Elyo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Helyo)
Helium, 2He
Helium
Bigkas sa Ingles /ˈhliəm/ (HEE-lee-əm)
Hitsuracolorless gas
Pamantayang atomikong timbang Ar°(He)
  • 4.002602±0.000002
  • 4.0026±0.0001 (pinaikli)[1]
Helium sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
-

He

Ne
hydrogenheliumlithium
Atomikong bilang (Z)2
Pangkatpangkat 18 (mga gas na noble)
Peryodoperyodo 1
Bloke  s-bloke
Konpigurasyon ng elektron1s2
Mga elektron bawat kapa2
Katangiang pisikal
Colorwalang kulay
Pase sa STPgas
Punto ng pagkatunaw0.95 K ​(-272.20 °C, ​-457.96 °F)
Punto ng pagkulo4.222 K ​(-268.928 °C, ​-452.07 °F)
Densidad kapag likido (sa m.p.)0.145 g/cm3
kapag likido (at b.p.)0.125 g/cm3
Puntong triple2.177 K, ​5.043 kPa
Puntong kritikal5.1953 K, 0.22746 MPa
Init ng pusyon0.138 kJ/mol
Init ng baporisasyon0.0829 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init20.78 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1.23 1.67 2.48 4.21
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon0
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: no data
Radyong Kobalente28 pm
Radyong Van der Waals140 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng helium
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystalhexagonal
Hexagonal crystal structure for helium
Bilis ng tunog(gas, 27 °C) 1310 m/s
Termal na konduktibidad0.1805 W/(m⋅K)
Magnetikong pagsasaayosdiamagnetic
Bilang ng CAS1333-74-0
Kasaysayan
PagkakatuklasPierre Janssen[2] (1868)
Pinangalan ni/ngSir Norman Lockyer (1868)
Pangunahing isotopo ng helium
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
3He 0.000137% Ang 3He ay tumatagal sa may 1 neutron
4He 99.999863% Ang 4He ay tumatagal sa may 2 neutron
Kategorya Kategorya: Helium

Ang helyo (Ingles: helium; Espanyol: helio) ay isang elementong kimikal sa talahanayang peryodiko na sinasagisag ng simbolong He at nagtataglay ng atomikong bilang 2.

Ito ay walang kulay, walang amoy, walang lasa, walang lason, at isang inert monatomic gas na nagunguna sa noble gases ng talaang peryodiko. Ito ay may pinakamababang punto ng pakalusaw at pagkulo sa lahat ng elemento.

Elyo

Ang helyo ay ang pangalawang pinakamagaan na elemento at ang pangalawang pinaka-common na elemento sa buong kalawakan. Ang karamihan ng helyo ay nagawa noong big bang ngunit patuloy pa rin ang paggawa nito sa mga bituin. Sa daigdig, bihira lamang ang helyo sapagkat nagagawa lang ito sa pag decay ng mga radioactive elements, tulad ng mga alpha partyicles na naglalabas ng nuclei ng helyo. Ang radiogenic helium ay nakatago sa mga gas deposit at ito ang pitong porsyento ng bigat nito, na kung saan ito ay kinukuha pangkalakalan sa pamamagitan ng fractional distillation.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Isang hindi kilalang dilaw sa linya ng spectro sa sikat ng araw ay mula sa unang siniyasat ng isang solar eclipde noong 1868 ng French astronomer na si Pierre Janssen. Si Janssen kasama ni Norman Lockyer ang kumuha ng credit dito sapagkat sila ay parehong nag-obserba ng eclipse na iyon at pinangalanang niya ang helyo. Noong 1903, isang malaking deposito ng helyo ang natagpuan sa natural na gas field sa Amerika, na kung saan ay sa pamamagitan ng malayo ang pinakamalaking supplier ng gas.

Noong 1889, si William Hillebrand, nang makolekta niya ang gas na ibinigay ng mineral uraninite (UO2 ) habang natutunaw ito sa acid. Gayunpaman, ito ay Per Teodor Cleve at Nils Abraham Langer sa Uppsala, Sweden, noong 1895, na inulit ang eksperimento na iyon at kinumpirma na ito ay helium at sinusukat ang bigat ng atom.

Mga Gamit Nito[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang helyo ay ginamit sa cryogenics, isang deep-sea breathing system, pampalamig sa mga superconducting magnet, sa helium dating, para sa pagpapalobo, para lumutang ang mga airships at bilang protective gas para sa maraming gamit industryal (gaya nga arc welding at paggawa ng silicon wafers). Kahit ang paghinga ng maliit na dami ng helyo ay nagiiba sa timbre at kalidad ng boses. Ang pag-uugali ng mga likidong helium-IV ng dalawang likido phases, helium I at helium II, ay mahalaga sa pag-aaral ng mga mananaliksik sa quantum mechanics (sa mga partikular na ang mga palatandaan ng superfluidity) at sa mga naghahanap sa mga epekto na temperatura malapit absolute zero sa mga bagay (tulad ng superconductivity).

Mga Sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Standard Atomic Weights: Helium". CIAAW. 1983.
  2. http://education.jlab.org/itselemental/ele002.html

Mga kawing panlabas[baguhin | baguhin ang wikitext]

Wiktionary
Wiktionary
Tingnan ang helium sa
Wiktionary, ang malayang talahulugan.
Sa General
Mas Detalyado
At iba pa