Taiwan: Pagkakaiba sa mga binago
WikitanvirBot (usapan | ambag) m r2.7.1) (robot dinagdag: kbd:Китай республикэ |
m r2.7.1) (robot binago: qu:Chunwa Republika |
||
| Linya 199: | Linya 199: | ||
[[ps:د چین جمهوریت]] |
[[ps:د چین جمهوریت]] |
||
[[pt:República da China]] |
[[pt:República da China]] |
||
[[qu: |
[[qu:Chunwa Republika]] |
||
[[ro:Republica Chineză]] |
[[ro:Republica Chineză]] |
||
[[ru:Китайская Республика]] |
[[ru:Китайская Республика]] |
||
Pagbabago noong 00:59, 26 Marso 2011
 | Nangangailangan ang artikulo o seksiyon na ito ng pagwawasto sa balarila, estilo, pagkakaisa, tono o baybay. (Nobyembre 2009) |
 | Ang artikulong ito ay nangangailangan ng maayos na salin. (Nobyembre 2009) |
Republic of China Republika ng Tsina 中華民國 Zhōnghuá Mínguó | |
|---|---|
 Watawat
 National Emblem
| |
Awiting Pambansa: National Anthem of the Republic of China | |
 | |
| Kabisera | Taipei (de facto)[1] |
| Pinakamalaking lungsod | capital |
| Wikang opisyal | Standard Mandarin (Guóyǔ) |
| Katawagan | Taiwanese o Tsino |
| Pamahalaan | Semi-presidential system |
• Pangulo | Ma Ying-jeou |
| Vincent Siew | |
• Premiero | Wu Den-yih |
| Pagkakatatag | |
| Oktubre 10, 1911 | |
• Panunumbalik ng republika | Enero 1, 1912 |
| Lawak | |
• Kabuuan | 36,188 km2 (13,972 mi kuw) (ika-136) |
• Katubigan (%) | 10.34 |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa 2007 | 22,911,292[2] (ika-47[3]) |
• Densidad | 633.12/km2 (1,639.8/mi kuw) (ika-14[3]) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2007 |
• Kabuuan | $695.388 bilyon (ika-19) |
• Bawat kapita | $30,126 (ika-28) |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2007 |
• Kabuuan | $383,307 bilyon (ika-24) |
• Bawat kapita | $16,274 (ika-36) |
| TKP (2005) | ( 0.932 )Error: Invalid HDI value · ika-23 kung nakahanay[4] |
| Salapi | Dolyar ng Bagong Taywan (NT$) (TWD) |
| Sona ng oras | UTC+8 (CST) |
| Kodigong pantelepono | 886 |
| Kodigo sa ISO 3166 | TW |
| Internet TLD | .tw |
Ang Republika ng Tsina, kilala bilang Taywan[5] (Ingles: Taiwan, bigkas: /tay·wán/, literal na kahulugan: "baybaying may pilapil"[6]) ay isang teritoryo sa Silangang Asya na binubuo ng isang kapuluan, at ang pinakamalaki at importanteng pulo ay mismong Taiwan. May lawak ito na 35,981². Natanggal ito sa Nagkakaisang mga Bansa nang pinili ng mga bansang-miyembro ang Republikang Popular ng Tsina imbes na ito. Kinikilala naman ng 27 mga bansa ang Taiwan bilang Republika ng Tsina. Kahit na hindi kinikilala ng karamihan ng mga bansa sa mundo ang Taiwan, pinapanatili pa rin nito ang kanyang relasyong ekonomiko at militar sa ilan sa kanila.
Makontrobersya ang status pampolitika ng Taiwan dahil sa isyu na kung dapat ba itong manatiling ang Republika ng Tsina, maging bahagi ng Republikang Popular ng Tsina, o maging isang soberanong Republika ng Taywan. Sa kasalukuyan, isa itong de facto na soberanong estadong nakatayo sa isang demokrasyang representatibo. Republika ng Tsina ang opisyal na pangalan ng estado. Iba-iba ang mga pananaw ng mga nagkakaibang grupo sa kung ano sa kasalukuyan ang pormal na sitwasyong pampolitika. Silipin din ang Kalayaang Taywanes at reunipikasyong Tsino.
Ang Taiwan, dating tinatawag na Formosa[6], ay isang islang hugis-mani. Ito’y nasa hilaga ng pilipinas at nasa kanluran ng baybayin ng Dagat Luzon. Dalawang hanay ng mga bundok ang nasa silangang baybayin,ang mga ito’y dahan-dahang dumadalisdis sa baybaying kanluranin na tilabai-baytang na mga lupang lambak. Mula sa likas na mga (baibaytang na Look). Sinasabing nabighani ang mga unang maglalayag na Portuges sa kagandahan ng isla, at tinawag itong Ilha Formosa, ang Portuges ng “Magandang Pulo”[6].
Ang Taipei ang kabisera ng Taiwan. Malapit ito sa Dagat Luzon ng Pilipinas. Dating nasasakupan ng Britanya ang Taiwan, mula noong 1843.
Silipin din
Mga sanggunian
- ↑ Bago lumipat sa Taiwan, ang kabesera ng ROC ay Nanjing (o "Nanking"). Pagkaraan ng paglipat ng pamahalaan sa Taiwan, ipinahayag ni Generalissimo Chiang Kai-shek na Taipei ang pansamantalang kabesera. Lumitaw na Nanjing ang kabesera sa mga opisyal na mapa at lathalain habang Taipei naman ang pansamantalang kabesera.
- ↑ CIA - The World Factbook -- Taiwan
- ↑ 3.0 3.1 Ang hanay ay ayon sa mga pigura ng 2006.
- ↑ Dahil sa kanyang kalagayang pampolitika, hindi nakwenta ng UN ang HDI para sa ROC. Ngunit, nakwenta ng pamahalaang ROC ang HDI nito para sa 2004 na 0.932; kung isasama ito sa mga pigura ng HDI ng UN, maihahanay ang ROC sa ika-23 (high), sa pagitan ng Germany and Israel. 國情統計通報
- ↑ Panganiban, Jose Villa. (1969). "Taywan". Concise English-Tagalog Dictionary.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "Taiwan, Republic of China, Facts and Figures; Formosa, "beautiful island", p. 261". The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), Grolier Incorporated. 1977.
Mga kawing panlabas
- Taipei Times, pahayagang inilathala sa Taip’ei
- The Surrender of Japanese Forces in China, Indochina, and Formosa
- The Taiwan Library Online
- Ignore the rhetoric, China won’t attack Taiwan, artikulo ni Daniel McCarthy
- Taiwan poll should ask about US sovereignty, artikulo ni Richard W Hartzell
- TaiwanFocus, pangkat pantalakayan tungkol sa Taiwan
