Singapore

Republika ng Singapura Republik Singapura (Malay) 新加坡共和国 (Tsino) சிங்கப்பூர் குடியரசு (Tamil)
Watawat Coat of Arms
Salawikain: "Majulah Singapura" (sa Malay) "Pagsulong, Singapura"
Awiting Pambansa: Majulah Singapura
Kabisera	Singapura
Wikang opisyal	Ingles Malay Mandarin Tamil
Katawagan	Singaporean
Pamahalaan	Parliamentary republic
• Pangulo	Tharman Shanmugaratnam
• Punong Ministro	Lawrence Wong
Kalayaan
• lungsod	24 Hulyo 1951
• Sariling pamamahala sa ilalim ng United Kingdom	3 Hunyo 1959
• Pagpapahayag ng kasarilnan	31 Agosto 1963
• Pagsasanib sa Malaysia	16 Setyembre 1963
• Paghihiwalay sa Malaysia	9 Agosto 1965
Lawak
• Kabuuan	707.1 km2 (273.0 mi kuw) (190th)
• Katubigan (%)	1.444
Populasyon
• Pagtataya sa 2008	4,839,400 (ika-114)
• Senso ng 2000	4,117,700
• Densidad	6,489/km2 (16,806.4/mi kuw) (ika-3)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2007
• Kabuuan	$228.303 bilyon
• Bawat kapita	$49,754
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2007
• Kabuuan	$161.349 atos / bilyon
• Bawat kapita	$35,162
TKP (2007)	0.922 napakataas · ika-25
Salapi	Singapore dollar (SGD)
Sona ng oras	UTC+8 (SST)
Kodigong pantelepono	65
Internet TLD	.sg

Ang Singapura (pagbigkas: sí•nga•púra), na may opisyal na pangalang Republika ng Singapura ay isang pulo, lungsod-estado, na matatagpuan sa Timog-silangang Asya, sa timog ng estado ng Johor sa tangway ng Malaysia at hilaga ng kapuluang Riau ng Indonesia.

Kasaysayan

Pangunahing artikulo: Kasaysayan ng Singapura

Ang pulo ay dating tinatawag na Temasek at bininyagan ni Lakan Parameswara sa pangalang Singapura, nangangahulugang “lungsod (pura) ng leon (singa)” noong ika-16 siglo.

Noong 1819, napunta sa kontrol ni Thomas Stamford Raffles ang lungsod upang hadlangan ang dominasyong pangkalakalan (commercial) ng mga Olandes sa rehiyon. Noong 1826, ang mga kolonya ng istretso ay binubuo ng Singapura, Malaka at Penang.

Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig naman, mula 15 Pebrero 1942, napasailalim ang pulo sa Imperyong Hapon,

Pagkatapos ng digmaan, napiling punong ministro si Lee Kuan Yew. Ang kanyang partido na People's Action Party ay nagmungkahi para sa integrasyon nito sa kalipunan ng Malaysia, at napabilang ito sa Malaysia hanggang Setyembre ng taong 1963. Taong 1964, pinahayag ang kagustuhan nitong humiwalay dahil sa mga pagkakaiba at noong 9 Agosto 1965 pinahayag ang kasarinlan ng Republika ng Singapura.

Politika

Pangunahing artikulo: Politika sa Singapura

Ang parlamentarismong Ingles ang nagbigay-diwa sa saligang-batas ng Singapura. Ang People's Action Party (Partido ng Kilusang Popular) ang nangingibabaw sa politika ng bansa pagkaraan ng pagpapahayag ng kasarinlan. Ang sistema ng pamahalaan ay mas hawig sa awtoritarianismo kaysa sa isang demokrasyang pangmaramihang-partido.

Subalit, sa kabaligtaran, masasabing isang modelo ng transparency ang ekonomiyang pamilihan ng Singapura at halos walang katiwalian na nangyayari sa pamahalaan. Ang Singapura ay isang miyembro ng ASEAN.

Mga punong ministro ng Singapura

Pangalan	Termino	Komento
Lee Kuan Yew	1965–1990
Goh Chok Tong	1990–2004
Lee Hsien Loong	mula 12 Agosto 2004	Anak ni Lee Kuan Yew.

Ekonomiya

Ang kadalasang atraksiyon panturista, ang Merlion

Pangunahing artikulo: Ekonomiya ng Singapura

Ang Singapura ay nagtataglay ng isang ekonomiyang pamilihan na malaya at masagana at may open environment malaya sa katiwalian. Matatag ang kanyang pananalapi at ang GDP nito ay ang pinakamataas sa mundo. Nakadepende ang ekonomiya sa pag-luwas, partikular ang sa sektor ng elektroniko at industriya.

Noong 2001, ang pag-urong sa buong daigdig pati ang pagbagsak ng sektor ng teklonohiya ay nakaapekto sa ekonomiya ng bansa (ang GDP nito ay bumaba ng 2%). Ang epidemya ng SARS na nagsimula noong 2003 ay nakapagpabigat din dito. Maliit lang ang bansang ito at limitado ang yamang likas. Subalit ang mga pinuno ay napakahusay na nag-tuon ng kanilang pansin sa kalakalan at masiglang nakikipag-ugnayan sa mga bansang mauunlad, Bumuo ng patakarang kapakipakinabangan isinaalang-alang ang kapakinabangan ng bansa na pinag-tuonan ng pansin ng pamahalaan.

Mga sanggunian

Gabay sa Pagkain sa Singapura Naka-arkibo 2015-07-03 sa Wayback Machine.

---

• Gabay panlakbay sa Singapore mula sa Wikivoyage
• Midyang kaugnay ng Singapore sa Wikimedia Commons
• Mayroong datos pang-heograpiya ang OpenStreetMap tungkol sa Singapore
• Singapore Government Online Portal
• Singapore from UCB Libraries GovPubs
• Singapore profile from the BBC News
• Wikimedia Atlas ng Singapore (sa Ingles)