Pumunta sa nilalaman

Enrico Fermi

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Enrico Fermi
Enrico Fermi (1901–1954)
Kapanganakan29 Setyembre 1901(1901-09-29)
Rome, Italy
Kamatayan28 Nobyembre 1954(1954-11-28) (edad 53)
Chicago, United States
MamamayanItaly (1901–54)
United States (1944–54)
NagtaposScuola Normale Superiore
Kilala saControlled nuclear chain reaction,
Fermi–Dirac statistics,
Theory of beta decay
AsawaLaura Fermi
ParangalMatteucci Medal (1926)
Nobel Prize for Physics (1938)
Hughes Medal (1942)
Medal for Merit (1946)
Franklin Medal (1947)
Rumford Prize (1953)
Karera sa agham
LaranganPhysics
InstitusyonScuola Normale Superiore
University of Göttingen
Leiden University
University of Florence
Sapienza University of Rome
Columbia University
University of Chicago
Doctoral advisorLuigi Puccianti
Doctoral studentEdoardo Amaldi
Owen Chamberlain
Geoffrey Chew
Jerome Friedman
Marvin Goldberger
Tsung-Dao Lee
Ettore Majorana
Arthur Rosenfeld
Emilio Segrè
Sam Treiman
Bantog na estudyanteJack Steinberger
Chen Ning Yang
Pirma

Si Enrico Fermi (29 Setyembre 1901–28 Nobyembre 1954) ay isang Italyanong pisiko na naging tanyag sa kanyang gawa sa beta decay, ang pagsusulong ng unang reaktor nukleyar. at ang pagsulong ng teoriyang kwantum. Nanalo si Fermi ng 1938 Nobel Prize sa Pisika para sa kanyang gawa sa radyoaktibidad (radioactivity).

Maagang buhay

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Fermi ay ipinanganak sa Roma noong Setyembre 29, 1901. Mahusay siya sa matematika at pisika sa paaralan, na nakatulong sa kanya na manalo ng fellowship sa isang prestihiyosong paaralan sa Pisa. Nakuha niya ang kanyang titulo ng doktor sa pisika noong 1922 at nakatanggap ng mga iskolarsip na nagpapahintulot sa kanya na mag-aral sa mga kilalang pisiko sa Alemanya at Olandes.[1]

Litrato ng ID ni Fermi sa Los Alamos

Noong 1926, bumuo si Fermi ng bagong istatistikal na panuntunan para sa mga partikulo na tinatawag na "estadistikang Fermi," na inilapat sa mga partikulo na sumusunod sa prinsipyo ng pagbubukod ni Wolfgang Pauli, na kilala ngayon bilang fermion. Naging propesor siya sa Unibersidad ng Roma noong 1927 at nakatuon sa iba't ibang paksa ng pisika. Isang malaking pagbabago sa kanyang trabaho ang nangyari noong 1934 nang pag-aralan niya ang atomikong nukleyus at lumikha ng isang teorya tungkol sa beta decay, na pinagsasama ang mga naunang ideya tungkol sa radyasyon at neutrino. Noong taong iyon, ipinakita rin niya na ang pagbomba ng mga elemento ng mga neutron ay maaaring magdulot ng mga pagbabagong nuklear, na humahantong sa pagtuklas ng mga mabagal na neutron at pisyong nukleyar. Lumipat si Fermi sa Estados Unidos noong 1938, tumakas sa rehimen ni Benito Mussolini, at naging propesor sa Pamantasang Columbia. Nang matuklasan ang pisyong nukleyar noong 1939, napagtanto niyang maaari itong humantong sa isang chain reaction. Nagsagawa siya ng mahahalagang eksperimento na kalaunan ay nagresulta sa unang kontroladong nuclear chain reaction, na naganap sa Chicago noong Disyembre 2, 1942, sa isang squash court sa ilalim ng isang stadium.[1]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. 1.0 1.1 "Enrico Fermi - Biographical". NobelPrize.org (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2025-02-19.


Pisika Ang lathalaing ito na tungkol sa Pisika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.