Max Born

Max Born
Kapanganakan	Breslavia Kaharian ng Prusya Imperyong Aleman (Lower Silesian Voivodeship, Polonya)
Kamatayan	5 Enero 1970 (Göttingen district, Mababang Sahonya, Alemanya)
Mamamayan	United Kingdom (1939–) United Kingdom of Great Britain and Ireland
Nagtapos	Unibersidad ng Göttingen Pamantasan ng Heidelberg Unibersidad ng Wrocław Unibersidad ng Zürich
Trabaho	pisiko, matematiko, akademiko, propesor ng unibersidad, manunulat ng di-piksyon, pisiko teoriko, siyentipiko
Opisina	propesor ()
Anak	Gustav Victor Rudolf Born, Irene Helen Käthe Born
Magulang	Gustav Born Margarethe 'Gretchen' Kauffmann
Pirma

Roland12montes07@gmail.com

Si Max Born (11 Disyembre 1882 – 5 Enero 1970) ay isang Alemang pisiko at matematiko na instrumental sa pagkakabuo ng mekaniks na kwantum. Siya ay nag-ambag din sa pisika ng estadong solido at optiks at pinangasiwaan ang mga akda ng ilang bilang ng mga kilalang pisiko noong mga dekada ng 1920 at ng 1930. Siya ay nagwagi ng Gantimpalang Nobel noong 1954 na kasama si Walther Bothe.

Talambuhay

Si Born bilang isang binata

Ipinanganak si Born noong Disyembre 11, 1882, sa Breslau sa isang kilalang pamilya na ang kanyang ama ay isang anatomista at ang kanyang ina ay nagmula sa isang industriyalistang pagsasanay. Nag-aral siya sa König Wilhelm's Gymnasium sa Breslau at nang maglaon ay nagtuloy ng mas mataas na edukasyon sa ilang unibersidad kabilang ang Breslau, Heidelberg, Zurich, at Göttingen, kung saan naimpluwensyahan siya ng mga kilalang matematiko at pisiko. Si Born ay nagtapos mula sa Göttingen noong 1907 para sa kanyang trabaho sa katatagan ng mga nababanat na materyales.

Sandali siyang nag-aral sa Cambridge sa ilalim ng mga kilalang siyentipiko tulad nina Joseph Larmor at J.J. Thomson bago bumalik sa Breslau, kung saan nagtrabaho siya kasama ng mga pisikong sina Otto Lummer at Alfred Pringsheim at nakipag-usap sa relatibidad. Kasunod ng pagkamatay ni Hermann Minkowski, tinanggap niya ang responsibilidad sa pag-iipon ng kanyang mga gawa at nakakuha ng pagkilala bilang isang akademikong lektor sa Göttingen, sa kalaunan ay tinanggap ang isang imbitasyon upang magbigay ng panayam sa relatibidad sa Chicago noong 1912.

Noong 1915, si Born ay naging propesor (extraordinarius) sa Unibersidad ng Berlin ngunit kinakailangang sumali sa Sandatahang Lakas ng Alemanya noong Unang Digmaang Pangdaigdig. Doon, nagtrabaho siya sa sound ranging theory at inilathala ang kanyang unang libro sa mga dinamika ng kristal. Pagkatapos ng digmaan, naging propesor siya sa Unibersidad ng Frankfurt-on-Main noong 1919, kalaunan ay bumalik sa Göttingen noong 1921, kung saan nanatili siya sa loob ng 12 taon. Sa panahon ng kanyang panunungkulan sa Göttingen, naglathala si Born ng makabuluhang mga gawa, kabilang ang isang modernong bersyon ng kanyang libro sa mga kristal at nagsagawa ng mahahalagang pag-aaral sa quantum mechanics, nakikipagtulungan sa Werner Heisenberg at Pascual Jordan sa matrix mechanics at kalaunan ay bumuo ng kanyang sariling istatistikal na interpretasyon ng mekanikang quantum.

Mga sanggunian

Ang lathalaing ito na tungkol sa Pisika, Matematiko at Alemanya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.