Republikang Tseko

Republikang Tseko

*Česká republika*
Republikang Tseko; Česká republika
	Watawat Eskudo
	Salawikain: "Pravda vítězí" (Tseko); "Nananaig ang katotohanan"
	Awiting Pambansa: Kde domov můj? (Tseko); "Nasaan ang aking tahanan?"
	Kinaroroonan ng the Republikang Tseko (dark green) – sa lupalop ng Europa (green & dark grey); – sa the European Union (green) — [Gabay]
Kabisera	Praga, wikang Ingles: Prague, wikang Tseko: Praha; (at pinakamalaking lungsod)
Wikang opisyal	Tseko
Relihiyon	non-believer or no-organized believer (59%), Catholic (26,8%)
Pamahalaan	republikang parliamentaryo
• Pangulo	Petr Pavel
• Punong ministro	Petr Fiala
Pagkabuo
• Samo´s Realm	623
• Principality of Bohemia	870
• Kaharian ng Bohemya	1198
• Tsekoslobakya	Octubre 28, 1918
• Pagkatatag ng Republikang Tseko	1 Enero 1993
• Sumapi sa Unyong Europeo	1 Mayo 2004
Lawak
• Kabuuan	[convert: invalid na bilang] (116th)
• Katubigan (%)	2
Populasyon
• Pagtataya sa 20091	10 476 543 (78th)
• Senso ng 2001	10 230 060
• Kapal	132/km2 ([convert: di tugmang yunit]) (77th)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$262 169 billion (39th²)
• Bawat kapita	$25 395 (33rd)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2008
• Kabuuan	$217 077 bilyon (36th)
• Bawat kapita	$21 027 (36th)
Gini (1996)	25.4; mababa · 5th
TKP (2006)	0.897; napakataas · 35th
Salapi	Czech koruna (CZK)
Sona ng oras	UTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)	UTC+2 (CEST)
Gilid ng pagmamaneho	right
Kodigong pantelepono	+4204
Internet TLD	.cz³
	31 Disyembre 2008 (See Population changes).; Rank based on 2005 IMF data.; Also .eu, shared with other European Union member states.; Shared code 42 with Slovakia until 1997.;

Ang Republikang Tseko^[2] (Ingles: Czech Republic; wikang Tseko: Česká republika, pinakamalapit na bigkas [tʃɛskaː ˈrɛpuˌblɪka]) ay isang bansa sa gitnang Europa. Ang Republikang Tseko ay isa sa mga miyembro na Unyong Europeo (EU).

Napapaligiran ito ng mga bansang Polonya sa hilaga, Eslobakya sa silangan, Austria sa timog at Alemanya sa hilagang-kanluran. Ang teritoryo ng Republikang Tseko ay sumasaklaw sa 78 866 kilometro kuwadradong lupain na may pabagu-bagong klima. Ang bansa ay mayroong higit 10 milyong mamamayan.

Politika[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sumali ang Tsekya sa NATO noong 12 Marso 1999 at sa Unyong Europeo noong 1 Mayo 2004.

Ang pinuno ng estado ng Republikang Tseko ay ang pangulo. Karamihan sa kapangyarihang tagapagpaganap ay nakasalalay sa pinuno ng pamahalaan, ang punong ministro, na madalas ding pinuno ng pinakamalaking partido o ng pinakamalaking koalisyon sa parlamento at itinatakda ng pangulo. Ang natitira sa gabinete ay itinatakda ng pangulo sa rekomendasyon ng punong ministro.

Ang pinakamataas na katawang tagapagbatas ay ang bicameral na Parlament České republiky (Parlyamento ng Republikang Tseko), na may 281 kinatawan. Ang pinakamataas na tagapaghukom ay ang Ústavní soud (Hukumang konstitusyonal), na nasusunod sa lahat ng mga isyung konstitusyonal.

Pagkakahati[baguhin | baguhin ang wikitext]

Tatlo na estado (historical lands) ang bumubuo sa Tsekya at ang kani-kaniyang kabisera:

Bohemya, wikang Tseko: Čechy (kabisera Praga)
Morabya, wikang Tseko: Morava (kabisera Brno)
Silesya, wikang Tseko: Slezsko (kabisera Ostrava)

Sa dibisyong administratibo, nahahati ang Republikang Tseko sa 14 kraj (rehiyon), ang bawat isa na isinasapangalan sa kanilang mga pangunahing lungsod:


Rehiyon	Punong lungsod	Populasyon (2009)

hlavní město Praha	Praga	1 233 211
Středočeský kraj	Praga	1 230 691
Jihočeský kraj	Budweis	636 328
Plzeňský kraj	Pilsen	569 627
Karlovarský kraj	Karlovy Vary	308 403
Ústecký kraj	Ústí nad Labem	835 891
Liberecký kraj	Liberec	437 325
Královéhradecký kraj	Hradec Králové	554 520
Pardubický kraj	Pardubice	515 185
kraj Vysočina	Jihlava	515 411
Jihomoravský kraj	Brno	1 147 146
Olomoucký kraj	Olomouc	642 137
Zlínský kraj	Zlín	591 412
Moravskoslezský kraj	Ostrava	1 250 255

Tignan din[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga Lupaing Tseko

Mga kawing panlabas[baguhin | baguhin ang wikitext]

Úřad vlády České republiky, pamahalaan ng Tsek
Prezident České republiky, Pangulo ng tsek
Governament portal, portal ng Tsekya
Český statistický úřad, Opisinang Panstatistiks
Amazing Czechia, gabay sa Tsekya
My Czech Republic, gabay sa Tsekya
CzechTourism, gabay sa Tsekya
Prague Post English-language online newspaper
Prague Monitor English-language online newspaper
Prague Business Journal English-language online newspaper

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 "Czech Republic". International Monetary Fund. Nakuha noong 2009-04-22.
↑ Pamintuan, Ana Marie (10 Disyembre 2014). "Beyond a scandal". The Philippine Star. Nakuha noong 2 Oktubre 2015. Sipi: In his business card, the Czech Republic “ambassador extraordinary and plenipotentiary” has translated his title (with a nod from our Department of Foreign Affairs) into “sugong di pangkaraniwan at may ganap na kapangyarihan ng Republika ng Tseko.”

Mga koordinado: 49°45′N 15°30′E / 49.750°N 15.500°E / 49.750; 15.500

[imf2-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 "Czech Republic". International Monetary Fund. Nakuha noong 2009-04-22.

[2] Pamintuan, Ana Marie (10 Disyembre 2014). "Beyond a scandal". The Philippine Star. Nakuha noong 2 Oktubre 2015. Sipi: In his business card, the Czech Republic “ambassador extraordinary and plenipotentiary” has translated his title (with a nod from our Department of Foreign Affairs) into “sugong di pangkaraniwan at may ganap na kapangyarihan ng Republika ng Tseko.”

[1]

[2]