Noruwega

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Jump to navigation Jump to search
Kaharian ng Norwega
  • Kongeriket Norge  (language?)
  • Kongeriket Noreg  (language?)
  • Norgga gonagasriika  (language?)
Pambansang Kasabihan: 
  • Makahari: "Alt for Norge"
  • "Ang lahat para sa Norwega"
Pambansang Awit: 
Kinaroroonan ng  Noruwega  (matingkad na luntian)

sa Europe  (matingkad na abo)  —  [Gabay]
Pununglunsod
(at pinakamalaking lungsod) 		Oslo
59°54.78′N 10°44.41′E / 59.91300°N 10.74017°E / 59.91300; 10.74017
Opisyal na wika Norsk (Bokmål / Nynorsk)
Davvisámegiella
Kinikilalang pampook na wika
Pangkat-lahi 
Pangalang-
turing		 Norwego
Pamahalaan Unitary parliamentary constitutional monarchy
 -  Hari Haring Harald V
 -  Punong Tagapangasiwa Erna Solberg (H)
 -  Pangulo ng Storting Tone W. Trøen (H)
 -  Punong Hukom Toril Marie Øie
 -  Current coalition H, FrP, V, KrF
Batasan Stortinget
 L Sámediggi
Pagkakatatag
 -  Unification 872 
 -  Saligang Batas Mayo 17, 1814 
 -  Dissolution of
union with Sweden		 Hunyo 7, 1905 
 -  Restoration from
Pananakop ng Aleman		 Mayo 8, 1945 
Lawak
 -  Kabuuan 385,207[3] km2 (ika-67a)
148,718 sq mi 
 -  Katubigan (%) 6b
Santauhan
 -  Pagtataya ng 2019 5,328,212[4] (ika-120)
 -  Lahatambilang ng 2013 5,063,709[5] 
 -  Kakapalan 15.8/km2 (ika-213)
41/sq mi
KGK (KLP) Pagtataya ng 2017
 -  Kabuuan $377.1 bilyon[6] (ika-46)
 -  Bawat ulo $70,665[6] (ika-4)
KGK (pasapyaw) Pagtataya ng 2017
 -  Kabuuan $391.959 bilyon[6] (ika-22)
 -  Bawat ulo $73,450[6] (ika-3)
Gini (2014) 23.5 (ika-1)
TKT (2017) 0.953 (ika-1)
Pananalapi Norwegian krone (NOK)
Pook ng oras CET (TPO+1)
 -  Tag-araw (DST) CEST (TPO+2)
Anyo ng Taburaw aa.bb.tttt
Nagmamaneho sa kanan
Internet TLD .noc
Kodigong pantawag +47

Ang Kaharian ng Norway (Kaharian ng Noruwega[kailangan ng sanggunian]) ay isang bansang Nordiko sa kanlurang bahagi ng Tangway ng Escandinava na hinahanggan ng Sweden, Finland, at Rusya, at na may territorial waters na hinaganggan ng waters ng Denmark at ng UK. May anyo itong pahaba at may ekstensibong baybayin katabi ng Karagatang Atlantiko kung saan napaparoon ang mga tanyag na fyord ng Norway. Napapasailalim din sa soberaniya ng Norway ang mga teritoryo ng Svalbard at Jan Mayen, na bahagi din ng Kaharian, at ang dependencies ng Isla Bouvet sa timog Karagatang Atlantiko at ang Isla Peter I sa timog Karagatang Pasipiko, na hindi bahagi ng Kaharian. Meron ding pag-aangkin ang Norway sa Dronning Maud Land sa Antarctica.

Etimolohiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Pinaniniwalaan ng mga dalubhasa sa Etimolohiya na ang pangalan ng bansa ay nangangahulugang "ang daan patungo sa hilaga" (daang pahilaga), na sa Lumang Norse ay nor veg o norð vegr. Ang pangalan ng Norway sa Lumang Norse ay Nóregr.

Heograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Binubuo ng Norway ang kanlurang bahagi ng Scandinavia sa Hilagang Europa. Ang matarik na baybay-dagat, na hinahati ng malalaking mga fjord at libu-libong mga pulo, na may habang 25,000 kilometre (16,000 mi) at 83,000 kilometre (52,000 mi) at kinapalolooban ng mga fjord at mga pulo. Naghahati ng hangganan ang Norway sa mga bansang Sweden, Finland, at Rusya. Sa hilaga, kanluran at timog, naghahanggan ang Norway sa Dagat Barents, sa Dagat Norway, sa Dagat Hilaga]. at Skagerrak.[2]

Ekonomiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang Norway na ang marahil ang pinaka-mayamang bansa sa buong Europa, kung tutuusin ang GDP ng isang bansa. Ayon na din sa Mga Nagkakaisang Bansa ang Norway na rin ang may pinakamataas na antas ng pamumuhay sa buong mundo.

Map Norway political-geo.png



Demograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]

Mga pinakamalaking bayan at lungsod[baguhin | baguhin ang batayan]

Pinakamalalaking mga lungsod o bayan ng Noruwega
Ayon sa Statistics Des. 2018
Ranggo Pangalan Kondado Pop. Rank Pangalan Kondado Pop.
Oslo
Oslo
Bergen
Bergen 		1 Oslo Oslo 1,000,467 11 Moss Østfold 46,618 Stavanger/Sandnes
Stavanger/Sandnes
Trondheim
Trondheim
2 Bergen Hordaland 255,464 12 Haugesund Rogaland 44,830
3 Stavanger/Sandnes Rogaland 222,697 13 Sandefjord Vestfold 43,595
4 Trondheim Trøndelag 183,378 14 Arendal Aust-Agder 43,084
5 Drammen Buskerud 117,510 15 Bodø Nordland 40,705
6 Fredrikstad/Sarpsborg Østfold 111,267 16 Tromsø Troms 38,980
7 Porsgrunn/Skien Telemark 92,753 17 Hamar Hedmark 27,324
8 Kristiansand Vest-Agder 61,536 18 Halden Østfold 25,300
9 Ålesund Møre og Romsdal 52,163 19 Larvik Vestfold 24,208
10 Tønsberg Vestfold 51,571 20 Askøy Hordaland 23,194

Talababa[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. ↑ 1.0 1.1 "Population 1 January 2010 and 2011 and changes in 2010, by immigration category and country background. Absolute numbers". Statistics Norway. 1 January 2010. Hinango noong 23 July 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 Central Intelligence Agency. "Norway". The World Factbook. Hinango noong 20 June 2013.
  3. ↑ Arealstatistics for Norway 2019, Kartverket, mapping directory for Norway
  4. ↑ Population, january 1 2019, Statistics Norway
  5. ↑ "Population on 1 April 2013". Statistics Norway.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 "Norway". International Monetary Fund.

Albanya · Alemanya · Andora · Armenya2 · Austrya · Aserbayan1 · Belhika · Belarus · Bosnia at Hersegobina · Bulgarya · Dinamarka3 · Eslobakya · Eslobenya · Estonya · Espanya1 · Heyorhiya1 · Gresya1 · Unggarya · Irlanda · Italya3 · Kasakistan1 · Kroasya · Latbiya · Liechtenstein · Litwanya · Luksemburgo · Lupangyelo · Republika ng Masedonya · Malta · Moldabya · Monako · Montenegro · Noruwega3 · Olanda3 · Pinlandiya · Polonya · Portugal3 · Pransiya1 · Rumanya · Rusya1 · San Marino · Serbya · Suwesya · Suwisa · Turkiya1 · Tsekya · Tsipre2 · Ukranya · Pinag-isang Kaharian3 · Lungsod ng Batikano

1 Mayroong bahagi ng teritoryo nito na nasa labas ng Europa.  2 Buong nasa Kanlurang Asya ngunit mayroong ugnayang sosyo-politikal sa Europa.  3 May mga umaasang teritoryo sa labas ng Europa.


Usbong Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Noruwega&oldid=1687927"