Noruwega
Kaharian ng Norwega
| |
---|---|
Salawikain:
| |
Awit:
| |
![]() | |
Kabisera | Oslo |
Pinakamalaking lungsod | capital |
Opisyal na wika | Noruwego (Bokmål / Nynorsk) Hilagang Sami Lule Sami Timog Sami |
Kinilalang wikang panrehiyon | |
Pangkat-etniko | |
Katawagan | Norwego |
Pamahalaan | Unitary parliamentary constitutional monarchy |
• Hari | Haring Harald V |
Erna Solberg (H) | |
Tone W. Trøen (H) | |
Toril Marie Øie | |
H, V, KrF[3] | |
Lehislatura | Stortinget L Sámediggi |
Itinatag | |
872 | |
Mayo 17, 1814 | |
Hunyo 7, 1905 | |
• Restoration from Pananakop ng Aleman | Mayo 8, 1945 |
Lawak | |
• Kabuuan | 385,207[4] km2 (148,729 mi kuw) (ika-67a) |
• Katubigan (%) | 6b |
Populasyon | |
• Pagtataya sa 2020 | 5,367,580[5] (ika-120) |
• Senso ng 2013 | 5,063,709[6] |
• Kapal | 15.9/km2 (41.2/mi kuw) (ika-213) |
GDP (PPP) | Pagtataya sa 2017 |
• Kabuuan | $377.1 bilyon[7] (ika-46) |
• Kada kapita | $70,665[7] (ika-4) |
GDP (nominal) | Pagtataya sa 2017 |
• Kabuuan | $391.959 bilyon[7] (ika-22) |
• Kada kapita | $73,450[7] (ika-3) |
Gini (2014) | 23.5[8] mababa · ika-1 |
HDI (2017) | 0.953[9] napakataas · ika-1 |
Salapi | Krone ng Norway (NOK) |
Sona ng oras | UTC+1 (CET) |
• Tag-init (DST) | UTC+2 (CEST) |
Ayos ng petsa | aa.bb.tttt |
Pagmaneho | kanan |
Kodigong pantelepono | +47 |
Dominyon sa Internet | .noc |
|
Ang Kaharian ng Norway (Kaharian ng Noruwega[kailangan ng sanggunian]) ay isang bansang Nordiko sa kanlurang bahagi ng Tangway ng Escandinava na hinahanggan ng Sweden, Finland, at Rusya, at na may territorial waters na hinaganggan ng waters ng Denmark at ng UK. May anyo itong pahaba at may ekstensibong baybayin katabi ng Karagatang Atlantiko kung saan napaparoon ang mga tanyag na fyord ng Norway. Napapasailalim din sa soberaniya ng Norway ang mga teritoryo ng Svalbard at Jan Mayen, na bahagi din ng Kaharian, at ang dependencies ng Isla Bouvet sa timog Karagatang Atlantiko at ang Isla Peter I sa timog Karagatang Pasipiko, na hindi bahagi ng Kaharian. Meron ding pag-aangkin ang Norway sa Dronning Maud Land sa Antarctica.
Etimolohiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Pinaniniwalaan ng mga dalubhasa sa Etimolohiya na ang pangalan ng bansa ay nangangahulugang "ang daan patungo sa hilaga" (daang pahilaga), na sa Lumang Norse ay nor veg o norð vegr. Ang pangalan ng Norway sa Lumang Norse ay Nóregr.
Heograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Binubuo ng Norway ang kanlurang bahagi ng Scandinavia sa Hilagang Europa. Ang matarik na baybay-dagat, na hinahati ng malalaking mga fjord at libu-libong mga pulo, na may habang 25,000 kilometre (16,000 mi) at 83,000 kilometre (52,000 mi) at kinapalolooban ng mga fjord at mga pulo. Naghahati ng hangganan ang Norway sa mga bansang Sweden, Finland, at Rusya. Sa hilaga, kanluran at timog, naghahanggan ang Norway sa Dagat Barents, sa Dagat Norway, sa Dagat Hilaga]. at Skagerrak.[2]
Ekonomiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang Norway na ang marahil ang pinaka-mayamang bansa sa buong Europa, kung tutuusin ang GDP ng isang bansa. Ayon na din sa Mga Nagkakaisang Bansa ang Norway na rin ang may pinakamataas na antas ng pamumuhay sa buong mundo.
Demograpiya[baguhin | baguhin ang batayan]
Mga pinakamalaking bayan at lungsod[baguhin | baguhin ang batayan]
Ranggo | Pangalan | Kondado | Pop. | Ranggo | Pangalan | Kondado | Pop. | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Oslo ![]() Bergen |
1 | Oslo | Oslo | 1,000,467 | 11 | Moss | Østfold | 46,618 | ![]() Stavanger/Sandnes ![]() Trondheim |
2 | Bergen | Hordaland | 255,464 | 12 | Haugesund | Rogaland | 44,830 | ||
3 | Stavanger/Sandnes | Rogaland | 222,697 | 13 | Sandefjord | Vestfold | 43,595 | ||
4 | Trondheim | Trøndelag | 183,378 | 14 | Arendal | Aust-Agder | 43,084 | ||
5 | Drammen | Buskerud | 117,510 | 15 | Bodø | Nordland | 40,705 | ||
6 | Fredrikstad/Sarpsborg | Østfold | 111,267 | 16 | Tromsø | Troms | 38,980 | ||
7 | Porsgrunn/Skien | Telemark | 92,753 | 17 | Hamar | Hedmark | 27,324 | ||
8 | Kristiansand | Vest-Agder | 61,536 | 18 | Halden | Østfold | 25,300 | ||
9 | Ålesund | Møre og Romsdal | 52,163 | 19 | Larvik | Vestfold | 24,208 | ||
10 | Tønsberg | Vestfold | 51,571 | 20 | Askøy | Hordaland | 23,194 |
Talababa[baguhin | baguhin ang batayan]
- ↑ 1.0 1.1 "Population 1 January 2010 and 2011 and changes in 2010, by immigration category and country background. Absolute numbers". Statistics Norway. 1 January 2010. Nakuha noong 23 July 2011.
- ↑ 2.0 2.1 Central Intelligence Agency. "Norway". The World Factbook. Nakuha noong 20 June 2013.
- ↑ New government 24.01.2020
- ↑ Arealstatistics for Norway 2019, Kartverket, mapping directory for Norway
- ↑ "Population, 2020-01-01" (sa wikang Noruwego). Statistics Norway. 2020-02-27. Nakuha noong 2020-03-06.
- ↑ "Population on 1 April 2013". Statistics Norway.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "Norway". International Monetary Fund.
- ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)". Eurostat Data Explorer. Nakuha noong 4 December 2015.
- ↑ "2016 Human Development Report" (PDF). United Nations Development Programme. 2016. Nakuha noong 21 March 2017.
- ↑ Central Intelligence Agency. "Area". The World Factbook. Nakuha noong 20 June 2013.
- ↑ Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangland area
); $2
Ang lathalaing ito na tungkol sa Heograpiya at Noruwega ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.