Albanya

Republika ng Albanya

*Republika e Shqipërisë* (Albanes)
Republika ng Albanya; Republika e Shqipërisë (Albanes)
	Watawat Eskudo
	Salawikain: Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar; "Ikaw Albanya, nagbibigay sa akin mg karangalan; nagbibigay sa akin ng ngalang Albanes"
	Awitin: Himni i Flamurit; "Himno sa Watawat";
Kabisera; at pinakamalaking lungsod	Tirana; 41°19′N 19°49′E / 41.317°N 19.817°E
Wikang opisyal	Albanes
Katawagan	Albanes
Pamahalaan	Unitaryong parlamentaryong republika]]
• Pangulo	Bajram Begaj
• Punong Ministro	Edi Rama
• Tagapagsalita ng Parlamento	Lindita Nikolla
Lehislatura	Kuvendi
Establishment history
• Principality of Arbanon	1190
• Kingdom of Albania	February 1272
• Princedom of Albania	1368
• League of Lezhë	2 March 1444
• Principality of Mirdita	1515
• Pashalik of Scutari/Janina	1757/1787
• Proclamation of independence from the Ottoman Empire	28 November 1912
• Principality of Albania	29 July 1913
• 1st Republic of Albania	31 January 1925
• Kingdom of Albania	1 September 1928
• 2nd Republic of Albania	11 January 1946
• 3rd Republic of Albania	28 December 1976
• 4th Republic of Albania	29 April 1991
• Current constitution	28 November 1998
Lawak
• Kabuuan	28,748 km2 (11,100 mi kuw) (140th)
• Katubigan (%)	4.7
Populasyon
• Pagtataya sa January 2022	Padron:DecreaseNeutral 2,793,592
• Senso ng 2011	2,821,977
• Kapal	97/km2 ([convert: di tugmang yunit])
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2022
• Kabuuan	$51.1 billion (118th)
• Bawat kapita	$17,858 (85th)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2022
• Kabuuan	$18.25 billion (125th)
• Bawat kapita	$6,369 (96th)
Gini (2019)	34.3; katamtaman
TKP (2021)	0.796; mataas · 67th
Salapi	Lek (ALL)
Sona ng oras	UTC+1 (CET)
• Tag-init (DST)	UTC+2 (CEST)
Gilid ng pagmamaneho	right
Kodigong pantelepono	+355
Kodigo sa ISO 3166	AL
Internet TLD	.al

Ang Albanya (Albanes: Shqipëri o Shqipëria), opisyal na Republika ng Albanya, ay bansang nasa Balkanikong Tangway ng Timog-Silangang Europa. Matatagpuan ito sa Dagat Adriatiko at Honiko sa loob ng Mediteraneo, at hinahangganan ng Montenegro sa hilagang-kanluran, Kosovo sa hilagang-silangan, Hilagang Masedonya sa silangan, at Gresya sa timog; nagbabahagi rin ito ng mga limitasyong maritimo sa Italya sa kanluran. Sumasaklaw ito ng lawak na 28,748 km² at tinatahanan ng 2.7 milyong mamamayan. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay Tirana.

Pamahalaan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang labanya ay nahahati sa 12 administratibong kondado o prepektura at 373 munisipalidad.

	Mga kondado	Mga distrito	Mga munisipalidad	Mga lungsod	Mga lokalidad
1	Berat	Berat Kuçovë Skrapar	2 1 2	10 2 8	122 18 105
2	Dibër	Bulqizë Dibër Mat	1 1 2	7 14 10	63 141 76
3	Durrës	Durrës Krujë	4 2	6 4	62 44
4	Elbasan	Elbasan Gramsh Librazhd Peqin	3 1 2 1	20 9 9 5	177 95 75 49
5	Fier	Fier Lushnjë Mallakastër	3 2 1	14 14 8	117 121 40
6	Gjirokastër	Gjirokastër Përmet Tepelenë	2 2 2	11 7 8	96 98 77
7	Korçë	Devoll Kolonjë Korçë Pogradec	1 2 2 1	4 6 14 7	44 76 153 72
8	Kukës	Has Kukës Tropojë	1 1 1	3 14 7	30 89 68
9	Lezhë	Kurbin Lezhë Mirditë	3 1 2	4 9 5	26 62 80
10	Shkodër	Malësi e Madhe Pukë Shkodër	1 2 2	5 8 15	56 75 141
11	Tirana	Kavajë Tirana	2 3	8 16	65 154
12	Vlorë	Delvinë Sarandë Vlorë	1 2 4	3 7 9	38 62 99

Albanya sa panitikan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa Florante at Laura ni Balagtas, ang Albanya ang bansa nina Florante, Laura, at Konde Adolfo.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

↑ "Popullsia e Shqipërisë" (sa wikang Albanes). Instituti i Statistikës (INSTAT). 26 March 2020. Nakuha noong 22 August 2022.
↑ "Population and Housing Census 2011" (PDF). Instituti i Statistikës (INSTAT). Tinago mula sa orihinal (PDF) noong 26 August 2020. Nakuha noong 21 September 2020.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 "World Economic Outlook Database, October 2022". IMF.org. International Monetary Fund. October 2022. Nakuha noong October 11, 2022.
↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 12 August 2021.
↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Tinago (PDF) mula sa orihinal noong 2022-10-09. Nakuha noong 8 September 2022.

Ang lathalaing ito na tungkol sa Bansa, Heograpiya at Panitikan ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

[1] "Popullsia e Shqipërisë" (sa wikang Albanes). Instituti i Statistikës (INSTAT). 26 March 2020. Nakuha noong 22 August 2022.

[Population_and_Housing_Census_2011-2] "Population and Housing Census 2011" (PDF). Instituti i Statistikës (INSTAT). Tinago mula sa orihinal (PDF) noong 26 August 2020. Nakuha noong 21 September 2020.

[IMF-WEO-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 "World Economic Outlook Database, October 2022". IMF.org. International Monetary Fund. October 2022. Nakuha noong October 11, 2022.

[eurogini-4] "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Nakuha noong 12 August 2021.

[HDI-5] "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Tinago (PDF) mula sa orihinal noong 2022-10-09. Nakuha noong 8 September 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]