Lalawigan ng Satun

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Satun

สตูล
Lalawigan
Dalampasigang Ko Lipe
Dalampasigang Ko Lipe
Watawat ng Satun
Watawat		Opisyal na sagisag ng Satun
Sagisag
Map of Thailand highlighting Satun province
Map of Thailand highlighting Satun province
CountryTaylandiya
CapitalSatun
Pamahalaan
 • GobernadorEkkarat Leesen
(simula Oktubre 2020)[1]
Lawak
 • Kabuuan2,479 km2 (957 milya kuwadrado)
Ranggo sa lawakIka-64
Populasyon
 (2018)[3]
 • Kabuuan321,574
 • RanggoIka-69
 • Kapal130/km2 (300/milya kuwadrado)
 • Ranggo sa densidadIka-36
Human Achievement Index
 • HAI (2017)0.5726 "somewhat low"
Ika-52
Sona ng orasUTC+7 (ICT)
Postal code
91xxx
Calling code074
Kodigo ng ISO 3166TH-91
Websaytsatun.go.th

Ang Satun (Thai: สตูล,binibigkas [sā.tūːn]) ay isa sa mga lalawigan sa timog (changwat) ng Taylandiya. Ang mga karatig na lalawigan ay (mula sa hilaga paikot pakanan) Trang, Phatthalung, at Songkhla. Sa timog ito ay hangganan ng Perlis ng Malaysia.

Toponimo[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang pangalang Satun ay isang Taylandes na bersiyon ng orihinal nitong pangalang Malay, Setul (santol, o ligaw na puno ng manggostan). Setoi ang pangalan ng lalawigan sa diyalektong Hilagang Malay.

Heograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang lalawigan ay nasa Tangway ng Malaya, sa baybayin ng Dagat Andaman. Nahihiwalay ito sa lalawigan ng Songkhla ng bulubundukin ng Nakhon Si Thammarat, at mula sa Malaysia ng kabundukan ng Sankalakhiri. Ang kabuuang lugar ng kagubatan ay 1,212 square kilometre (468 mi kuw) o 40.1 porsiyento ng sakop ng lalawigan.[5]

Ang mga Pambansang Liwasang Pandagat ng Ko Tarutao at Ko Phetra ay bahagi ng lalawigan. Malapit sa hangganan ng Malaysia ang Pambansang Liwasan ng Thale Ban, isang malaking pook ng tubig-tabang na latian.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong 1897 ang Satun ay naging bahagi ng Monthon Syburi (ngayon ay Kedah), na noong 1909 ay hinati sa pagitan ng Imperyong Britaniko at ng Siam bilang bahagi ng Tratadong Anglo-Siames ng 1909. Habang ang karamihan sa Kedah ay ibinigay sa Britanya, ang Satun ay iginawad sa Siam dahil mayroon itong bahagyang malaking populasyon ng mga Taylandes. Ang Satun ay isinama noon sa Monthon Phuket. Ang sistemang monthon ay natapos noong 1933, at ang lalawigan ng Satun ay naging isang unang-nibel na subdibisyon ng Taylandiya. Hanggang 1916 Aag Satun ay isang maliit na estadong Malay na kilala bilang Kaharian ng Setul Mambang Segara, malapit na nauugnay sa Sultanato ng Kedah. Pagkatapos ng petsang iyon ito ay pinangangasiwaan ng isang gobernador na ipinadala mula sa Nakhon Si Thammarat.

Ang lalawigan ay dapat na naging lugar ng malalim na pantalang pandagat ng Pak Bara sa Distrito ng La-ngu.

Mga simbolo[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang panlalawigang selyo ay nagpapakita ng Phra Samut Thewa (समुद्र देवा Samudra Deva, "Diyos ng karagatan") na nakaupo sa isang bato sa dagat, kasama ang paglubog ng araw sa likod. Si Phra Samut Thewa ay isang espiritu na nagbabantay sa dagat. Ang bato ay ang kanyang banal na sasakyan. Ang paglubog ng araw ay sumisimbolo sa Dagat Andaman, na nasa kanluran ng lalawigan.

Demograpiko[baguhin | baguhin ang wikitext]

Relihiyon sa Satun (2017)[6]
religion percent
Islam
  
 76.77%
Buddhism
  
 23.02%
Other
  
 0.21%

Tulad ng Narathiwat, Yala, at Pattani, ang Satun ay isa sa apat na lalawigan ng Thailand na may mayoryang Muslim: 76.77 porsiyento ay Muslim at 23.02 porsiyento ay Budista. Karamihan sa mga Muslim ay etniko-Malay, bagaman 9.9 porsiyento lamang ng kasalukuyang populasyon ang nagsasalita ng Malay bilang kanilang sariling wika dahil sa resulta ng isang epektibong paglipat ng wika mula sa Malay tungo sa Taylandes sa mga populasyon nito. Ang karamihang wika sa lalawigan ng Satun ay Timog Taylandes[kailangan ng sanggunian] habang ang diyalektong Malay na ginamit sa Satun ay naiiba sa Patani Malay at mas malapit sa diyalektong Kedah ng Malay.[kailangan ng sanggunian]

Ekonomiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ayon sa tagapagsalita ng Tanggapang Panlalawigan ng Satun Provincial, ang kita ng turismo ng lalawigan ay tumaas mula dalawa hanggang 6.3 bilyong baht mula 2010 hanggang 2013, habang ang mga turista ay tumaas mula 690,000 hanggang 1.13 milyon.[7]

Inanunsyo ng Kagawaran ng mga Paliparan noong Oktubre 2018 na magsasagawa sila ng pag-aaral sa paktibilidad ng isang paliparan sa lalawigan. Anim na milyong baht ang inilalaan para sa pag-aaral, na matatapos sa Setyembre 2019.[8]

Mga dibisyong administratibo[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mapa na may pitong distrito

Pamahalaang panlalawigan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Satun ay nahahati sa pitong distrito (amphoe). Ang mga ito ay nahahati pa sa 36 na mga subdistrito (tambon) at 277 mga nayon (muban).

Num. Pangalan Thai Malay
1 Mueang Satun เมืองสตูล Mambang (มำบัง, Mambang)
2 Khuan Don ควนโดน Dusun ( ดุสน, Duson)
3 Khuan Kalong ควนกาหลง Padang Kecil ( ปาดังกะจิ, Padang Kachi)
4 Tha Phae ท่าแพ Berakit ( บาราเกต, Baraket)
5 La-ngu ละงู Laut
6 Thung Wa ทุ่งหว้า Sungai Upe (สุไหงอุเป, Sungai Upe)
7 Manang มะนัง ?

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ" [Announcement of the Prime Minister's Office regarding the appointment of civil servants] (PDF). Royal Thai Government Gazette. 137 (Special 238 Ngor). 2. 9 October 2020. Inarkibo mula sa ang orihinal (PDF) noong 13 April 2021. Nakuha noong 13 April 2021.
  2. ↑ Advancing Human Development through the ASEAN Community, Thailand Human Development Report 2014, table 0:Basic Data (PDF) (Ulat). United Nations Development Programme (UNDP) Thailand. pp. 134–135. ISBN 978-974-680-368-7. Nakuha noong 17 January 2016, Data has been supplied by Land Development Department, Ministry of Agriculture and Cooperatives, at Wayback Machine.{{cite report}}: CS1 maint: postscript (link)[patay na link]
  3. ↑ "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ศ.2561" [Statistics, population and house statistics for the year 2018]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior (sa Thai). 31 December 2018. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 14 Hunyo 2019. Nakuha noong 20 June 2019.
  4. ↑ [[:File:Human achievement index 2017.pdf|Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pp. 1–40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1]]
  5. ↑ "ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562" [Table 2 Forest area Separate province year 2019] (sa Thai). 2019. Nakuha noong 6 April 2021, information, Forest statistics Year 2019{{cite web}}: CS1 maint: postscript (link)
  6. ↑ "ข้อมูลทั่วไปจังหวัดสตูล". Satun province. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 18 Septiyembre 2020. Nakuha noong 20 March 2020. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (tulong)
  7. ↑ Wangkiat, Paritta (25 April 2015). "Satun residents stage more port protests". Bangkok Post. Nakuha noong 26 April 2015.
  8. ↑ "Satun Airport coming?". Bangkok Post. Blg. Life, Travel. 11 October 2018. p. 4.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lalawigan_ng_Satun&oldid=2058404"