Pumunta sa nilalaman

Alohino

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Mga alohino (ika-17 grupo) sa talahanayang peryodiko
Hidroheno (other non-metal)
Helyo (noble gas)
Liyo (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Karbon (other non-metal)
Nitroheno (other non-metal)
Oksiheno (other non-metal)
Plorina (halogen)
Neon (noble gas)
Sodyo (alkali metal)
Magnesyo (alkaline earth metal)
Aluminyo (post-transition metal)
Silikon (metalloid)
Pospora (other non-metal)
Asupre (other non-metal)
Kloro (halogen)
Argon (noble gas)
Potasyo (alkali metal)
Kalsiyo (alkaline earth metal)
Iskandiyo (transition metal)
Titanyo (transition metal)
Banadyo (transition metal)
Kromyo (transition metal)
Maganesyo (transition metal)
Bakal (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nikel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (other non-metal)
Bromine (halogen)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (halogen)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanoid)
Cerium (lanthanoid)
Praseodymium (lanthanoid)
Neodymium (lanthanoid)
Promethium (lanthanoid)
Samarium (lanthanoid)
Europium (lanthanoid)
Gadolinium (lanthanoid)
Terbium (lanthanoid)
Dysprosium (lanthanoid)
Holmium (lanthanoid)
Erbium (lanthanoid)
Thulium (lanthanoid)
Ytterbium (lanthanoid)
Lutetium (lanthanoid)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (halogen)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinoid)
Thorium (actinoid)
Protactinium (actinoid)
Uranium (actinoid)
Neptunium (actinoid)
Plutonium (actinoid)
Americium (actinoid)
Curium (actinoid)
Berkelium (actinoid)
Californium (actinoid)
Einsteinium (actinoid)
Fermium (actinoid)
Mendelevium (actinoid)
Nobelium (actinoid)
Lawrencium (actinoid)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (unknown chemical properties)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)
↓ Peryodo
2 Danuming plurina.
9
Plurina (F)
3 Danuming klorina
17
Klorina (Cl)
4 Danuming bromina
35
Bromina (Br)
5 Siksing yodo
53
Yodo (I)
6 Siksing astatina
85
Astatina (At)
7 117
Tenesina (Ts)

Paliwanag
Alohino
Primordiyal
Sintetiko
Kulay ng atomikong bilang:

Itim = Siksin
Berde = Danumin
Pula = Buhagin
Abo = Di-batid

Ang mga alohino (Español: halógeno, Ingles: halogen) ay isang grupo ng mga elementong di-metal mula sa ika-17 grupo ng talahanayang peryodiko. Ito'y binubuo ng plurina (F), klorina (Cl), bromina (Br), yodina (I), at astatina (At). Isinasama rin ang elementong tenesina (Ts) sa mga alohino. Isang katangi-tanging grupo ang mga alohino sapagka't ang mga elementong napapaloob dito ay matutunghayan sa tatlong himtang ng mga butang, alinsunod sa batayang kainitan at kariinan.

Noong 1826, iniharap ni Baron Jöns Berzelius, isang Suwekong kimiko, ang ngalang halogen — mula sa ἅλς (háls), "asin," at γενειν (genein), "lumikha" — para sa mga elementong plurina, klorina, bromina, at yodina, yamang naglalabas ang mga ito ng mala-tubig-alat na sangkap kapag bumubuo ng halungkap sa mga metal na alkali.[1] Subalit, noong 1811 pa nang inimungkahi ni Johann Schweigger, isang Alemang kimiko, ang naturang salita, bagama't para sa ika-17 elemento, ngayo'y klorina; hindi siya nagwagi.[2]

Tulad ng ibang grupo, nagpapakita ng padron ang mga alohino sa dagisikang kompigurasyon, lalo na ang eksteryor na alukaba, kaya't nagreresulta sa grupo ng sumusunod:

Z Elemento Blg. ng dagisik kada alukaba
9 Plurina 2, 7
17 Klorina 2, 8, 7
35 Bromina 2, 8, 18, 7
53 Yodina 2, 8, 18, 18, 7
85 Astatina 2, 8, 18, 32, 18, 7
117 Tenesina 2, 8, 18, 32, 32, 18, 7

Nagpapakita rin ang mga alohino ng padron mula sa itaas paibaba — kada elemento, bumababa ang elektronegatibidad at reaktibidad, at tumataas ang mga punto ng pagkatunaw at pagkulo.

Elemento Atomikong Bigat (Da) Punto ng Pagkatunaw
(K)
Punto ng Pagkatunaw
C)
Punto ng Pagkulo
(K)
Punto ng Pagkulo
C)
Elektro-
negatibidad
(Pauling)
Plurina 18.998 53.53 −219.62 85.03 −188.12 3.98
Klorina 35.453 171.6 -101.5 239.11 -34.04 3.16
Bromina 79.904 265.8 -7.3 332.0 58.8 2.96
Yodina 126.904 386.85 113.7 457.4 184.3 2.66
Astatina (210) 575 302 ? 610 ? 337 2.2
Tenesina (294) ? 623–823 ? 350–550 ? 883 ? 610 -

Mga diyatomikong molekula

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Elemento Molekula Estruktura Modelo d(X−X)/pm
(Anyong buhagin)
d(X−X)/pm
(Anyong siksin)
Plurina
F2
143
149
Klorina
Cl2
199
198
Bromina
Br2
228
227
Yodina
I2
266
272
Astatina
At2
Tenesina
Ts2
Wiktionary
Wiktionary
Tingnan ang alohino sa
Wiktionary, ang malayang talahulugan.
  1. Online Etymology Dictionary halogen.
  2. Snelders, H. A. M. (1971). "J. S. C. Schweigger: His Romanticism and His Crystal Electrical Theory of Matter". Isis. 62 (3): 328. doi:10.1086/350763. JSTOR 229946.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]