Bakal

baguhin ang mga link
Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Iron)
Para sa ibang gamit, tingnan ang Yero (paglilinaw).
Para sa ibang gamit, tingnan ang Bakal (paglilinaw).
Para sa ibang gamit, tingnan ang Hero (paglilinaw).
Para sa ibang gamit, tingnan ang Iron (paglilinaw).
Bakal, 26Fe
Pure iron chips with a high purity iron cube
Bakal
Alotropiyasee Allotropes of iron
Hitsuralustrous metallic with a grayish tinge
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Fe)
  • 55.845±0.002
  • 55.845±0.002 (pinaikli)[1]
Bakal sa talahanayang peryodiko
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
–
↑
Fe
↓
Ru
manganese ← bakal → cobalt
Atomikong bilang (Z)26
Pangkatpangkat 8
Peryodoperyodo 4
Bloke  d-block
Konpigurasyon ng elektron[Ar] 3d6 4s2
Mga elektron bawat kapa2, 8, 14, 2
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolido
Punto ng pagkatunaw1811 K ​(1538 °C, ​2800 °F)
Punto ng pagkulo3134 K ​(2862 °C, ​5182 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)7.874 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)6.98 g/cm3
Init ng pusyon13.81 kJ/mol
Init ng baporisasyon340 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init25.10 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 1728 1890 2091 2346 2679 3132
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon−4, −2, −1, 0, +1,[2] +2, +3, +4, +5,[3] +6, +7[4] (isang anpoterong oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 1.83
Mga enerhiyang ionisasyon
  • Una: 762.5 kJ/mol
  • Ikalawa: 1561.9 kJ/mol
  • Ikatlo: 2957 kJ/mol
  • (marami pa)
Radyong atomikoemperiko: 126 pm
Radyong KobalenteLow spin: 132±3 pm
High spin: 152±6 pm
Radyong Van der Waals194 [1] pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng bakal
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystal ​body-centered cubic (bcc)
Body-centered cubic crystal structure for bakal

a=286.65 pm
Kayarian ng krystal ​face-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for bakal

between 1185–1667 K; a=364.680 pm
Bilis ng tunog manipis na bara5120 m/s (sa r.t.) (electrolytic)
Termal na pagpapalawak11.8 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad80.4 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad96.1 nΩ⋅m (at 20 °C)
Puntong Curie1043 K
Magnetikong pagsasaayosferromagnetic
Modulo ni Young211 GPa
Modulo ng tigas82 GPa
Bultong modulo170 GPa
Rasyo ni Poisson0.29
Eskala ni Mohs sa katigasan4
Subok sa katigasan ni Vickers608 MPa
Subok sa katigasan ni Brinell200–1180 MPa
Bilang ng CAS7439-89-6
Kasaysayan
Pagkakatuklasbefore 5000 BC
Simbolo"Fe": from Latin ferrum
Pangunahing isotopo ng bakal
Iso­topo Abudansya Half-life (t1/2) Paraan ng pagkabulok Produkto
54Fe 5.85% matatag
55Fe syn 2.73 y ε 55Mn
56Fe 91.75% matatag
57Fe 2.12% matatag
58Fe 0.28% matatag
59Fe syn 44.6 d β− 59Co
60Fe trace 2.6×106 y β− 60Co
Kategorya Kategorya: Bakal

Ang bakal, yero, iyero, uwit, hero, o hiero (Kastila: hierro, Ingles: iron), may atomikong bilang na 26, atomikong timbang na 55.847, punto ng pagkatunaw na 1,535oC, punto ng pagkulong 3.00, espesipikong grabidad na 7.874 [sa 20oC], mga balensiyang 2, 3, 4, at 6) ay isang elementong kimikal at metalikong may simbolong Fe. Makinang ito at may hawig ang kaputian sa kulay ng pilak. Napupukpok ito, nahuhubog, at nababatak. Nakakagawa mula rito ng balani. Sa teknolohiya at industriya, nagagamit ang elementong ito sa konstruksiyon at paggawa ng mga makinarya, sa napakaraming kaparaanan.[5]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ "Standard Atomic Weights: Iron". CIAAW. 1993.
  2. ↑ Ram, R. S.; Bernath, P. F. (2003). "Fourier transform emission spectroscopy of the g4Δ–a4Δ system of FeCl". Journal of Molecular Spectroscopy. 221 (2): 261. Bibcode:2003JMoSp.221..261R. doi:10.1016/S0022-2852(03)00225-X.
  3. ↑ Demazeau, G.; Buffat, B.; Pouchard, M.; Hagenmuller, P. (1982). "Recent developments in the field of high oxidation states of transition elements in oxides stabilization of six-coordinated Iron(V)". Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie. 491: 60–66. doi:10.1002/zaac.19824910109.
  4. ↑ Lu, J.; Jian, J.; Huang, W.; Lin, H.; Li, J; Zhou, M. (2016). "Experimental and theoretical identification of the Fe(VII) oxidation state in FeO4−". Physical Chemistry Chemical Physics. 18 (45): 31125–31131. Bibcode:2016PCCP...1831125L. doi:10.1039/C6CP06753K. PMID 27812577.
  5. ↑ Gaboy, Luciano L. Iron, Fe, bakal, yero, uwit, hero - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.

Kimika Ang lathalaing ito na tungkol sa Kimika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bakal&oldid=2021347"