Elyo
Nangangailangan ang artikulo o seksiyon na ito ng pagwawasto sa balarila, estilo, pagkakaisa, tono o baybay. (Hunyo 2009) |
| |||||||||||||||||||
Kaanyuan | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
colorless gas![]() | |||||||||||||||||||
Pangkalahatang Katangian | |||||||||||||||||||
Pangalan, simbolo, bilang | helium, He, 2 | ||||||||||||||||||
Bigkas | /ˈhiːliəm/ hee-lee-əm | ||||||||||||||||||
Kategorya ng elemento | noble gases | ||||||||||||||||||
Pangkat, Piryud, Bloke | 1, 1, s | ||||||||||||||||||
Batayang atomikong bigat | 4.002602(2) g·mol−1 | ||||||||||||||||||
Kompigurasyon ng elektron | 1s2 | ||||||||||||||||||
Mga Elektron kada talukab | 2 (Larawan) | ||||||||||||||||||
Pisikal na Katangian | |||||||||||||||||||
Kulay | walang kulay | ||||||||||||||||||
Anyo | gas | ||||||||||||||||||
Densidad ng likido sa m.p. | 0.145 g·cm−3 | ||||||||||||||||||
Punto ng pagkalusaw | 0.95 K, -272.20 °C, -457.96 °F | ||||||||||||||||||
Punto ng pagkulo | 4.222 K, -268.928 °C, -452.07 °F | ||||||||||||||||||
Tripleng punto | 2.177 K (-271°C), 5.043 kPa | ||||||||||||||||||
Critical point | 5.1953 K, 0.22746 MPa | ||||||||||||||||||
Init ng pagsasanib | 0.138 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||
Init ng baporisasyon | 0.0829 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||
Espesipikong kapasidad sa init | (25 °C) 20.78 J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||||||
Presyur ng tampuok | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Katangiang Atomiko | |||||||||||||||||||
Estadong oksidadyon | 0 (amphoteric oxide) | ||||||||||||||||||
Elektronegatibidad | no data (Iskala ni Pauling) | ||||||||||||||||||
Mga enerhiya sa pagbuo ng ion | Una: 2372.3 kJ·mol−1 | ||||||||||||||||||
Ikalawa: 5250.5 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||
Kobalenteng rayos | 28 pm | ||||||||||||||||||
Rayos Van der Waals | 140 pm | ||||||||||||||||||
Iba pa | |||||||||||||||||||
Estruktura ng kristal | hexagonal | ||||||||||||||||||
Panunurang magnetiko | diamagnetic | ||||||||||||||||||
Termal na konduktibidad | (300 K) 0.1805 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||||||
Bilis ng tunog | (gas, 27 °C) 1310 m/s | ||||||||||||||||||
Bilang rehistrasyon ng CAS | 1333-74-0 | ||||||||||||||||||
Pinakatumatagal na isotopo | |||||||||||||||||||
Pangunahing artikulo: Mga isotopo ng helium | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Ang elyo o helyum (Kastila: helio, Ingles: helium) ay isang elementong kimikal sa atomikong bilang na 2, at ito ay kinakatawan ng simbolong He.[1] Ito ay walang kulay, walang amoy, walang lasa, walang lason, at isang inert monatomic gas na nagunguna sa noble gases ng talaang peryodiko. Ito ay may pinakamababang punto ng pakalusaw at pagkulo sa lahat ng elemento.
Ang helyo ay ang pangalawang pinakamagaan na elemento at ang pangalawang pinaka-common na elemento sa buong kalawakan. Ang karamihan ng helyo ay nagawa noong big bang ngunit patuloy pa rin ang paggawa nito sa mga bituin. Sa daigdig, bihira lamang ang helyo sapagkat nagagawa lang ito sa pag decay ng mga radioactive elements, tulad ng mga alpha partyicles na naglalabas ng nuclei ng helyo. Ang radiogenic helium ay nakatago sa mga gas deposit at ito ang pitong porsyento ng bigat nito, na kung saan ito ay kinukuha pangkalakalan sa pamamagitan ng fractional distillation.
Kasaysayan[baguhin | baguhin ang batayan]
Isang hindi kilalang dilaw sa linya ng spectro sa sikat ng araw ay mula sa unang siniyasat ng isang solar eclipde noong 1868 ng French astronomer na si Pierre Janssen. Si Janssen kasama ni Norman Lockyer ang kumuha ng credit dito sapagkat sila ay parehong nag-obserba ng eclipse na iyon at pinangalanang niya ang helyo. Noong 1903, isang malaking deposito ng helyo ang natagpuan sa natural na gas field sa Amerika, na kung saan ay sa pamamagitan ng malayo ang pinakamalaking supplier ng gas.
Mga Gamit Nito[baguhin | baguhin ang batayan]
Ang helyo ay ginamit sa cryogenics, isang deep-sea breathing system, pampalamig sa mga superconducting magnet, sa helium dating, para sa pagpapalobo, para lumutang ang mga airships at bilang protective gas para sa maraming gamit industryal (gaya nga arc welding at paggawa ng silicon wfers). Kahit ang paghinga ng maliit na dami ng helyo ay nagiiba sa timbre at kalidad ng boses. Ang pag-uugali ng mga likidong helium-4 ng dalawang likido phases, helium I at helium II, ay mahalaga sa pag-aaral ng mga mananaliksik sa quantum mechanics (sa mga partikular na ang mga palatandaan ng superfluidity) at sa mga naghahanap sa mga epekto na temperatura malapit absolute zero sa mga bagay (tulad ng superconductivity).
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]
Mga kawing panlabas[baguhin | baguhin ang batayan]

- Sa General
- The Periodic Table of Videos - Helium
- US Government' Bureau of Land Management: Sources, Refinement, and Shortage. Naka-arkibo 2008-07-25 sa Wayback Machine. With some History of Helium.
- U.S. Geological Survey Publicationson Helium beginning 1996
- It's Elemental – Helium
- Mas Detalyado
- Helium Naka-arkibo 2005-04-12 sa Wayback Machine. at the Helsinki University of Technology; includes pressure-temperature phase diagrams for helium-3 and helium-4
- Lancaster University, Ultra Low Temperature Physics - includes a summary of some low temperature techniques
- At iba pa
- Physics in Speech with audio samples that demonstrate the unchanged voice pitch
- Article about helium and other noble gases
- Ebyte article on helium scarcity and potential effects on NMR and MRI communities
Talahanayang peryodiko | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||||||||||||
Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||||||||||||
Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | ||||||||||
Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | ||||||||||
|