Pumunta sa nilalaman

Kronolohiya ng Maynila

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang mga sumusunod ay ang pagkakasunod-sunod ng pangyayari sa kasaysayan ng lungsod at kalakhang lugar ng Maynila, ang kabiserang lungsod ng Pilipinas .

Ika-9 na Siglo pasulong

[baguhin | baguhin ang wikitext]

 

  • c. 900 CE - Ang Kaharian ng Tondo ay nasa kasagsagan nito at naging sentro ng kalakalan ng mga Tagalog. Sa panahon din na ito ipinagkaloob ng Hari ng Tondo ang Inskripsiyon sa Tanso ng Laguna sa angkan ni Namwaran noong 21 Abril 900 CE. [1] : "134" [2] : "38" 
  • c. 1175 - ang Kaayusan ng Pamahalaan ng Namayan ay itinatag ng mga Tagalog sa Ilog Pasig at sa kasagsagan nito noong 1100's ay pinamumunuan ng bahay ni Lakan Tagkan. [3]
  • c. Ika-13 Siglo - ang Kota Seludong o mas kilala bilang Kaharian ng Maynila ay itinatag ni Avirjirkaya na sumasaklaw sa kasalukuyang lugar ng Intramuros .
  • c.1300- Si Emperatris Sasaban ay naging pansamantalang punong reyna ng Namayan. Ayon sa salaysay, siya ay isang kerida ni Anka Widyaya ng Java at nagkaroon ng anak na pinangalanang Prinsipe Balagtas [4]
  • 1365 - Labanan sa Maynila (1365), Nakipaglaban ang Puwersa ng mga Kaharian ng Luzon sa Imperyo ng Majapahit mula sa Java sa Maynila.
  • Hindi tiyak na petsa - ang pinatibay ng mga Tagalog at Kapampangan na lungsod ng Cainta ay itinatag sa itaas na bahagi ng ilog na sumasakop sa magkabilang baybayin ng isang daluyan ng Ilog Pasig. Ito ay matatagpuan hindi kalayuan mula sa kung saan nagtatagpo ang Ilog Pasig at Lawa ng Ba-i . [5]
  • 1450 - Si Kalangitan ay naging Hara (Reyna na asawa ng Raha) ng Tondo. Siya noon ay naninirahan sa Pasig, sa pampang ng ilog ng Bitukang Manok (kasalukuyang sapa ng Parian).
  • 1480 - Si Raha Aki Matanda ay naging Raha ng Maynila .
  • 1500 - Si Salalaia ay naging Raha ng lumang Maynila . [6]
  • 1521 - Si Sri Bunao ay naging Lakandula na naka-himpil sa Tondo .

Ika-16 na Siglo

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ika-18 -19 na Siglo

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ika-20 Siglo pasulong

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • 1900 - itinatag ang Instituto de Mujeres [21] at American Circulating Library.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Patanñe,E.P. Philippines in the Sixth to Sixteenth Centuries. 1996.
  2. Abinales, Patricio N. and Donna J. Amoroso, State and Society in the Philippines. Maryland: Rowman and Littlefield, 2005.
  3. 3.0 3.1 Scott, William Henry (1994). Barangay: Sixteenth Century Philippine Culture and Society. Quezon City: Ateneo de Manila University Press. ISBN 971-550-135-4.
  4. Odal-Devora, Grace (2000). The River Dwellers, in Book Pasig : The River of Life (Edited by Reynaldo Gamboa Alejandro and Alfred A. Yuson). Unilever Philippines. pp. cited by Nick Juaquin43–66.
  5. "Pre-colonial Manila". Malacañang Presidential Museum and Library. Malacañang Presidential Museum and Library Araw ng Maynila Briefers. Presidential Communications Development and Strategic Planning Office. 23 Hunyo 2015. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Marso 2016. Nakuha noong 27 Abril 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. 6.0 6.1 Dery, Luis Camara (2001). A History of the Inarticulate. Quezon City: New Day Publishers. ISBN 971-10-1069-0.
  7. 7.0 7.1 Blair, Emma Helen; Robertson, James Alexander, eds. (1903). Relation of the Conquest of the Island of Luzon. The Philippine Islands, 1493-1898. 3. Ohio, Cleveland: Arthur H. Clark Company. p. 145.
  8. 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 Britannica 1910.
  9. 9.0 9.1 Schellinger 1996.
  10. Catholic Encyclopedia 1910.
  11. 11.0 11.1 11.2 11.3 Bankoff 2012.
  12. 12.0 12.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Guillermo2012); $2
  13. "Southeast Asia, 1600–1800 A.D.: Key Events". Heilbrunn Timeline of Art History. New York: Metropolitan Museum of Art. Nakuha noong 30 Mayo 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. Morse 1823.
  15. 15.0 15.1 Haydn 1910.
  16. "History". Ateneo de Manila University. Inarkibo mula sa orihinal noong 2013-01-19.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. 17.0 17.1 Huetz de Lemps 2001.
  18. 18.0 18.1 18.2 18.3 Chambers 1901.
  19. Chiba 2005.
  20. "Manila (Philippines) Newspapers". WorldCat. USA: Online Computer Library Center. Nakuha noong 30 Mayo 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  21. David E. Gardinier & Josefina Z. Sevilla-Gardinier (1989). "Rosa Sevilla de Alvero and the Instituto de Mujeres of Manila". Philippine Studies. 37 (1): 29–51. JSTOR 42633130.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  22. "An Act Amending Act Numbered One Hundred And Eighty-Three, Entitled "An Act to Incorporate the City of Manila," by Fixing New Boundaries for the City of Manila". Lawyerly. 20 Pebrero 902. Nakuha noong 29 Hunyo 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  23. 23.0 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 Stinner 1981.
  24. 24.0 24.1 Webster's Geographical Dictionary, USA: G. & C. Merriam Co., 1960, p. 666, OL 5812502M{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  25. 25.0 25.1 "Movie Theaters in Manila, Philippines". CinemaTreasures.org. Los Angeles: Cinema Treasures LLC. Nakuha noong 30 Mayo 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  26. Lenman 2004.
  27. 27.0 27.1 "Timelines: History of the Philippines from 30000 BC to AD 2013", World Book, USA
  28. "Population of capital city and cities of 100,000 or more inhabitants". Demographic Yearbook 1955. New York: Statistical Office of the United Nations.
  29. 29.0 29.1 Arn 1995.
  30. Illy 1986.
  31. "San Francisco Sister Cities". USA: City & County of San Francisco. Inarkibo mula sa orihinal noong 25 Disyembre 2018. Nakuha noong 30 Disyembre 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  32. van Naerssen 1989.
  33. 33.0 33.1 33.2 33.3 BBC News (4 Nobyembre 2011). "Timeline". Philippines Profile. Nakuha noong 30 Mayo 2014.{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  34. Sumsky 1992.
  35. "The Manila Yacht Club". Baysider. Nakuha noong 2023-02-05.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  36. 36.0 36.1 "Philippines". Art Spaces Directory. New York: New Museum. Inarkibo mula sa orihinal noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 30 Mayo 2014.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  37. Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang europa2004); $2
  38. Garrido 2008.
  39. "Typhoon kills 32 in Vietnam; Philippine toll at 246". Reuters. 29 Setyembre 2009.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  40. "Population of Capital Cities and Cities of 100,000 or More Inhabitants". Demographic Yearbook 2012. United Nations Statistics Division. 2013.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  41. "Rains Flood a Third of Manila Area, Displacing Thousands". New York Times. 7 Agosto 2012.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  42. Pope Manila Mass drew record crowd of 6-7 million, Reuters, 18 Enero 2015{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  43. "Table 8 - Population of capital cities and cities of 100,000 or more inhabitants", Demographic Yearbook – 2018, United Nations

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]

 

Published in the 19th century

  • Jedidiah Morse; Richard C. Morse (1823), "Manilla", A New Universal Gazetteer (ika-4th (na) edisyon), New Haven: S. Converse{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • William Milburn; Thomas Thornton (1825). "Manilla". Oriental Commerce; or the East India Trader's Complete Guide. London: Kingsbury, Parbury, and Allen.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • Fedor Jagor (1875). "Manilla". Travels in the Philippines. London: Chapman and Hall.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • John Ramsay McCulloch (1880), "Manilla", sa Hugh G. Reid (pat.), A Dictionary, Practical, Theoretical and Historical of Commerce and Commercial Navigation, London: Longmans, Green, and Co.{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • "Philippines: Manila". The Chronicle & Directory for China, Corea, Japan, the Philippines, Indo-China, Straits Settlements, Siam, Borneo, Malay States, &c. Hong Kong: Daily Press. 1892.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • Margherita Arlina Hamm (1898), Manila and the Philippines, London: F.T. Neely, OL 7237592M{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • John Foreman (1899), "(Manila)", The Philippine Islands (ika-2nd (na) edisyon), New York: C. Scribner's Sons{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  • Manila and the Philippine Islands: an up to date handbook of facts, New York: Philippines Company, 1899, OL 24648057M{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Published in the 20th century

Published in the 21st century

[baguhin | baguhin ang wikitext]