Pangasinan: Pagkakaiba sa mga binago

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Content deleted Content added
m Inalis ang binago ni 49.144.11.19, ibinalik sa huling bersyon ni Mananaliksik
Mananaliksik (usapan | ambag)
dagdag
Linya 23: Linya 23:
}}
}}


Ang '''Pangasinan''' ay isang [[Lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] sa [[Pilipinas]] sa [[Rehiyon ng Pilipinas|rehiyon]] ng [[Ilocos]]. Matatagpuan ang lalawigan sa kanlurang bahagi ng pulo ng [[Luzon]] sa may [[Golpo ng Lingayen]] at [[Timog Dagat Tsina]]. Ito ay may kabuuang sukat na {{convert|5451.01|km2}}.<ref name=nscblist>{{cite web |title=List of Provinces |url=http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/listprov.asp |work=PSGC Interactive |publisher=National Statistical Coordination Board |accessdate=11 February 2013 |location=Makati City, Philippines}}</ref> Ayon sa senso noong 2010, ang populasyon ay nasa 2,779,862.<ref name=NSO>{{cite web |url=http://www.census.gov.ph/sites/default/files/attachments/hsd/pressrelease/Population%20and%20Annual%20Growth%20Rates%20for%20The%20Philippines%20and%20Its%20Regions%2C%20Provinces%2C%20and%20Highly%20Urbanized%20Cities%20Based%20on%201990%2C%202000%2C%20and%202010%20Censuses.pdf |title=Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities |work=2010 Census and Housing Population |publisher=National Statistics Office |accessdate=13 February 2013}}</ref>
Ang '''Pangasinan''' ay isang [[Lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] ng [[Pilipinas]] sa [[Rehiyon ng Pilipinas|rehiyon]] ng [[Ilocos]]. Matatagpuan ang lalawigan sa kanlurang bahagi ng pulo ng [[Luzon]] sa may [[Golpo ng Lingayen]] at [[Timog Dagat Tsina]]. Ito ay may kabuuang sukat na {{convert|5451.01|km2}}.<ref name=nscblist>{{cite web |title=List of Provinces |url=http://www.nscb.gov.ph/activestats/psgc/listprov.asp |work=PSGC Interactive |publisher=National Statistical Coordination Board |accessdate=11 February 2013 |location=Makati City, Philippines}}</ref> Ayon sa senso noong 2010, ang populasyon ay nasa 2,779,862.<ref name=NSO>{{cite web |url=http://www.census.gov.ph/sites/default/files/attachments/hsd/pressrelease/Population%20and%20Annual%20Growth%20Rates%20for%20The%20Philippines%20and%20Its%20Regions%2C%20Provinces%2C%20and%20Highly%20Urbanized%20Cities%20Based%20on%201990%2C%202000%2C%20and%202010%20Censuses.pdf |title=Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities |work=2010 Census and Housing Population |publisher=National Statistics Office |accessdate=13 February 2013}}</ref>


Pangasinan ang pangalan ng lalawigan, ng mga mamamayan, at ang pangunahing wikang sinasalita sa lalawigan. Tinatayang nasa 1.5 milyong ang mga katutubong Pangasinan. Isa ang [[wikang Pangasinan]] sa mga opisyal na kinikilalang wikang rehiyunal sa Pilipinas. Sinasalita ang Pangasinan bilang ikalawang wika ng mga etnikong minorya sa Pangasinan. Ang pinakakilalang pangkat etnikong minorya sa Pangasinan ay ang mga [[Iloko]], [[Bolinao]] at mga [[Tagalog]].
Pangasinan ang pangalan ng lalawigan, ng mga mamamayan, at ang pangunahing wikang sinasalita sa lalawigan. Tinatayang nasa 1.5 milyong ang mga katutubong Pangasinan. Isa ang [[wikang Pangasinan]] sa mga opisyal na kinikilalang wikang rehiyunal sa Pilipinas. Sinasalita ang Pangasinan bilang ikalawang wika ng mga etnikong minorya sa Pangasinan. Ang pinakakilalang pangkat etnikong minorya sa Pangasinan ay ang mga [[Iloko]], [[Bolinao]] at mga [[Tagalog]].
Linya 29: Linya 29:
== Heograpiya ==
== Heograpiya ==
[[Talaksan:Ph fil pangasinan.png|Mapang pulitikal ng Pangasinan|thumb|350px]]
[[Talaksan:Ph fil pangasinan.png|Mapang pulitikal ng Pangasinan|thumb|350px]]

=== Pulitikal ===
=== Pulitikal ===
Ang lalawigan ng Pangasinan ay nahahati sa 44 [[mga bayan ng Pilipinas|bayan]], 4 na [[mga lungsod ng Pilipinas|lungsod]], at 1,364 na mga [[barangay]].
Ang lalawigan ng Pangasinan ay nahahati sa 44 [[mga bayan ng Pilipinas|bayan]], 4 na [[mga lungsod ng Pilipinas|lungsod]], at 1,364 na mga [[barangay]]. May anim na distritong pangkinatawan ang lalawigan ng Pangasinan.


==== Mga Lungsod ====
==== Mga Lungsod ====
Linya 89: Linya 90:
*[[Villasis, Pangasinan|Villasis]]
*[[Villasis, Pangasinan|Villasis]]
</td></tr></table>
</td></tr></table>

===Pisikal===

Matatagpuan ang lalawigan ng Pangasinan sa kanlurang gitnang bahagi ng pulo ng Luzon sa Pilipinas. Naghahanggan ang Pangasinan sa mga lalawigan ng [[La Union]] at [[Benguet]] sa hilaga, sa [[Nueva Vizcaya]] at [[Nueva Ecija]] sa silanga, at sa [[Zambales]] at [[Tarlac]] sa timog. Matatagpuan sa kanluran ng lalawigan ang [[Dagat Timog Tsina]].

May kabuuang sukat ang Pangasinan na {{convert|5451.01|km2}}.<ref name=nscblist/> Ang lalawigan ay nasa 170 kilometro (105.633&nbsp;mi) hilaga ng [[Maynila]], 50 kilometro (31.0685&nbsp;mi.) timog ng [[Lungsod ng Baguio]], 115 kilometro (71.4576&nbsp;mi.) hilaga ng Pandaigdigang Paliparan at Daungan ng Subic, at 80 kilometro (49.7096&nbsp;mi.) hilaga ng [[Pandaigdigang Paliparan ng Clark]].

==Demograpiya==
{{Philippine Census
| title= Senso ng populasyon ng Pangasinan
| 1903=
| 1918=
| 1939=
| 1948=
| 1960=
| 1970=
| 1975=
| 1980=
| 1990= 2020273
| 1995= 2178412
| 2000= 2434086
| 2007= 2645395
| 2010= 2779862
| footnote= Source: National Statistics Office<ref name=NSO/>
}}


===Populasyon===
===Populasyon===

Pagbabago noong 16:04, 8 Agosto 2013

Para sa wika, tingnan ang Wikang Panggasinan.
Pangasinan
Lalawigan ng Pangasinan
Watawat ng Pangasinan
Watawat
Opisyal na sagisag ng Pangasinan
Sagisag
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Pangasinan
Mapa ng Pilipinas na magpapakita ng lalawigan ng Pangasinan
Map
Mga koordinado: 15°55'N, 120°20'E
Bansa Pilipinas
RehiyonRehiyon ng Ilocos
KabiseraLingayen
Pagkakatatag1611
Pamahalaan
 • UriSangguniang Panlalawigan
 • GobernadorAmado Espino III
 • Manghalalal1,946,692 na botante (2019)
Lawak
[1]
 • Kabuuan5,451.01 km2 (2,104.65 milya kuwadrado)
Populasyon
 (senso ng 2020)
 • Kabuuan3,163,190
 • Kapal580/km2 (1,500/milya kuwadrado)
 • Kabahayan
776,202
Ekonomiya
 • Kaurian ng kitaika-1 klase ng kita ng lalawigan
 • Antas ng kahirapan12.91% (2018)[2]
 • Kita₱4,696,665,305.03 (2020)
 • Aset₱13,059,734,464.76 (2020)
 • Pananagutan₱2,704,863,138.26 (2020)
 • Paggasta₱3,721,654,403.37 (2020)
Pagkakahating administratibo
 • Mataas na urbanisadong lungsod0
 • Lungsod4
 • Bayan44
 • Barangay1,364
 • Mga distrito6
Sona ng orasUTC+8 (PST)
Kodigo postal
2400–2447
PSGC
015500000
Kodigong pantawag75
Kodigo ng ISO 3166PH-PAN
Klimatropikal na monsoon na klima
Mga wikaWikang Pangasinan
wikang Sambal
Wikang Bolinao
Kayapa Kallahan
Websaythttp://www.pangasinan.gov.ph/

Ang Pangasinan ay isang lalawigan ng Pilipinas sa rehiyon ng Ilocos. Matatagpuan ang lalawigan sa kanlurang bahagi ng pulo ng Luzon sa may Golpo ng Lingayen at Timog Dagat Tsina. Ito ay may kabuuang sukat na 5,451.01 square kilometre (2,104.65 mi kuw).[3] Ayon sa senso noong 2010, ang populasyon ay nasa 2,779,862.[4]

Pangasinan ang pangalan ng lalawigan, ng mga mamamayan, at ang pangunahing wikang sinasalita sa lalawigan. Tinatayang nasa 1.5 milyong ang mga katutubong Pangasinan. Isa ang wikang Pangasinan sa mga opisyal na kinikilalang wikang rehiyunal sa Pilipinas. Sinasalita ang Pangasinan bilang ikalawang wika ng mga etnikong minorya sa Pangasinan. Ang pinakakilalang pangkat etnikong minorya sa Pangasinan ay ang mga Iloko, Bolinao at mga Tagalog.

Heograpiya

Mapang pulitikal ng Pangasinan

Pulitikal

Ang lalawigan ng Pangasinan ay nahahati sa 44 bayan, 4 na lungsod, at 1,364 na mga barangay. May anim na distritong pangkinatawan ang lalawigan ng Pangasinan.

Mga Lungsod

Mga Bayan

Pisikal

Matatagpuan ang lalawigan ng Pangasinan sa kanlurang gitnang bahagi ng pulo ng Luzon sa Pilipinas. Naghahanggan ang Pangasinan sa mga lalawigan ng La Union at Benguet sa hilaga, sa Nueva Vizcaya at Nueva Ecija sa silanga, at sa Zambales at Tarlac sa timog. Matatagpuan sa kanluran ng lalawigan ang Dagat Timog Tsina.

May kabuuang sukat ang Pangasinan na 5,451.01 square kilometre (2,104.65 mi kuw).[3] Ang lalawigan ay nasa 170 kilometro (105.633 mi) hilaga ng Maynila, 50 kilometro (31.0685 mi.) timog ng Lungsod ng Baguio, 115 kilometro (71.4576 mi.) hilaga ng Pandaigdigang Paliparan at Daungan ng Subic, at 80 kilometro (49.7096 mi.) hilaga ng Pandaigdigang Paliparan ng Clark.

Demograpiya

Senso ng populasyon ng Pangasinan
TaonPop.±% p.a.
1990 2,020,273—    
1995 2,178,412+1.42%
2000 2,434,086+2.41%
2007 2,645,395+1.15%
2010 2,779,862+1.82%
Source: National Statistics Office[4]

Populasyon

Ang mga mamamayan ng Pangasinan (Totoon Pangasinan) ay tinatawag na Pangasinan o sa Kinastilang Pangasinense, o sa payak na taga-Pangasinan. Ikatlong pinakamataong lalawigan ang Pangasinan sa Pilipinas. Ayon sa senso noong 2000, 47 bahagdan ng populasyon ay mga Totoon Pangasinan at 44 na bahagdan ay mga Iloko.


Asinan sa Dasol.

Mga sanggunian

  1. "Province: Pangasinan". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
  2. "Updated Annual Per Capita Poverty Threshold, Poverty Incidence and Magnitude of Poor Population with Measures of Precision, by Region and Province: 2015 and 2018". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 4 Hunyo 2020.
  3. 3.0 3.1 "List of Provinces". PSGC Interactive. Makati City, Philippines: National Statistical Coordination Board. Nakuha noong 11 February 2013.
  4. 4.0 4.1 "Population and Annual Growth Rates for The Philippines and Its Regions, Provinces, and Highly Urbanized Cities" (PDF). 2010 Census and Housing Population. National Statistics Office. Nakuha noong 13 February 2013.

Pilipinas Ang lathalaing ito na tungkol sa Pilipinas ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.