Talaan ng mga salitang hiniram ng Tagalog

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Jump to navigation Jump to search

Nakabuo ang wikang Tagalog ng katangi-tanging talasalitaan mula noong pag-uumipisa sa kanyang Austronesyong ugat.

Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

Isinama sa wikang Filipino ang mga Kastilang salitang hiram bilang resulta ng 333 taon ng pakikipag-ugnayan sa wikang Kastila. Sa kanilang pagsusuri ng diksyunaryong Pilipino-Ingles, ipinakita ni Llamzon at Thorpe (1972) na nagmula ang 33% ng mga salitang ugat sa Kastila.[1] Makikita ang halimbawa nito sa pangungusap sa ibaba kung saan nakaitaliko ang mga salitang nagmula sa Kastila (nakapanaklong ang orihinal):

"Puwede (Puede) ba akong umumpo sa isang silya (silla) sa tabi ng bintana (ventana) habang nasa biyahe (viaje) tayo sa eroplano (aeroplano)?"

Ibinago ng pagkupkop ng alpabetong Abakada noong 1940[2] ang pagbaybay ng karamihan sa mga salitang hiram sa Kastila ng wikang Filipino. Naisakatutubo ang mga orihinal na baybay ng salitang hiniram mula sa wikang Kastila ayon sa mga patakaran ng alpabetong Abakada. Kabilang sa mga halimbawa ang:

agila (mula sa Kast. águila), alkalde (mula sa Kast. alcalde), bakuna (mula sa Kast. vacuna), banyo (mula sa Kast. baño), baso (mula sa Kast. vaso), biktima (mula sa Kast. víctima), bintana (mula sa Kast. ventana), bisita (mula sa Kast. visita), biyahe (mula sa Kast. viaje), braso (mula sa Kast. brazo), demokrasya (mula sa Kast. democracia), diyaryo (mula sa Kast. diario), estudyante (mula sa Kast. estudiante), heneral (mula sa Kast. general), hustisya (mula sa Kast. justicia), kama (mula sa Kast. cama), kambiyo (mula sa Kast. cambio de marcha), keso (mula sa Kast. queso), kutsara (mula sa Kast. cuchara), kwarto (mula sa Kast. cuarto), kwento (mula sa Kast. cuento), lababo (mula sa Kast. lavabo), mensahe (mula sa Kast. mensaje), meryenda (mula sa Kast. merienda), mikrobyo (mula sa Kast. microbio), niyebe (mula sa Kast. nieve), panyo (mula sa Kast. paño), pila (mula sa Kast. fila), plema (mula sa Kast. flema), presyo (mula sa Kast. precio), prinsesa (mula sa Kast. princesa), reseta (mula sa Kast. receta médica), reyna (mula sa Kast. reina), serbisyo (mula sa Kast. servicio), sinturon (mula sa Kast. cinturón), teklado (mula sa Kast. teclado), telebisyon (mula sa Kast. televisión), tinidor (mula sa Kast. tenedor), trabaho (mula sa Kast. trabajo), tuwalya (mula sa Kast. toalla) at yelo (mula sa Kast. hielo).[3][4][5]

Sumailalim ang mga iba pang salitang hiram na nagmula sa wikang Kastila sa mga pagbabago sa pagbaybay at pagbigkas. Maoobserbahan ang mga pagbabago sa patinig sa ilang mga salitang Kastila noong hiniram sila sa wikang Filipino. Halimbawa, maoobserbahan ang pagbabago ng patinig /i/ patungong /a/ sa paminta ng salitang Filipino na nagmula sa pimienta ng salitang Kastila.[3] Makikita ang bihirang pagbabago ng patinig mula sa /e/ patungong /u/ sa mga salitang unano (mula sa Kast. enano) at umpisa (mula sa Kast. empezar). Ang mga iba pang salita na nagmula sa Kastila ay sumailalim sa pagtanggal ng patinig sa paghiram sa wikang Filipino, tulad ng mga salitang pusta (mula sa Kast. apostar), tarantado (mula sa Kast. atarantado), kursonada (mula sa Kast. corazonada), Pasko (mula sa Kast. Pascua) at labi (mula sa Kast. labio).[3] Maoobserbahan din ang mga pagbabago sa katinig sa ilan sa mga salitang Kastila noong hiniram sila ng wikang Filipino. Makikita ang pagbabago ng katinig [r] patungong [l] sa mga sumusunod na salita:

albularyo (mula sa Kast. herbolario), alma (mula sa Kast. armar), almusal (mula sa Kast. almorzar), asukal (mula sa Kast. azúcar), balbas (mula sa Kast. barba), bandila (mula sa. Kast. bandera), dasal (mula sa Kast. rezar), hibla (mula sa Kast. hebra), hilo (mula sa Kast. giro), hulma (mula sa Kast. ahormar), kasal (mula sa Kast. casar), kumpisal (mula sa Kast. confesar), litratista (mula sa Kast. retratista), litrato (mula sa Kast. retrato), multo (mula sa Kast. muerto), nunal (mula sa Kast. lunar), pastol (mula sa Kast. pastor) at pasyal (mula sa Kast. pasear).

Maoobserbahan ang pagkawala ng ponemang /l/ sa salitang kutson sa Filipino na nagmula sa colchón ng Kastila. Maoobserbahan ang pagkawala ng ponemang /t/ sa mga salitang talino[6] (mula sa Kast. talento) at tina[7] (mula sa Kast. tinta) sa Filipino. Sumailalim din ang mga ilang salitang nagmula sa Kastila sa pagtanggal ng katinig o pantig noong ipinakilala sa Tagalog tulad ng kaso ng limos (mula sa Kast. limosna), masyado (mula sa Kast. demasiado), posas (mula sa Kast. esposas), restawran (mula sa Kast. restaurante), riles (mula sa Kast. carriles), sindi (mula sa Kast. ikatlong panauhang pang-isang panahong pangkasalukuyang panudlong ng pandiwang encender) at sintunado (mula sa Kast. desentonado).[4]

Noong panahon ng Renasimiyento, ang dating pagbigkas ng Kastilang digrapong [ll] ay /j/ at nasasalamin ito sa pagbigkas at pagbaybay ng mga salitang Tagalog na hiniram mula sa Kastila na ipinakilala bago ang ika-19 na siglo, kung saan ang digrapong [ll] ay naging [y] sa Tagalog. Ganito ang kaso sa mga salitang barya (mula sa Kast. barilla), kabayo (mula sa Kast. caballo), kutamaya (mula sa. Kast. cota de malla), lauya (mula sa Kast. la olla), sibuyas (mula sa Kast. cebollas) at tabliya o tablea (mula sa Kast. tablilla de chocolate). Marahil ipinakilala (o muling ipinakilala) ang mga salitang hiram sa Kastila kung saan binibigkas ang digrapong [ll] bilang /lj/ sa Tagalog noong ika-19 na siglo ng edukadong Peninsulares.[8]:308 Kabilang sa mga halimbawa ang apelyido (mula sa Kast. apellido), balyena (mula sa Kast. ballena), kalye (mula sa Kast. calle), kutsilyo (mula sa Kast. cuchillo), makinilya (mula sa Kast. maquinilla de escribir), sepilyo (mula sa Kast. cepillo de dientes), silya (mula sa Kast. silla) at sigarilyo (mula sa Kast. cigarrillo). Mayroon ding mga bihirang kaso ng mga duplikadong salitang Tagalog na nagmula sa parehong etimolohikal na ugat sa Kastila na kapwa nagpapakita ng impluwensya ng Renasiymentong /j/ at ang huling /λ/ tunog, tulad ng kaso ng salitang pares sa Tagalog na laryo at ladrilyo, kapwa mula sa Kast. ladrillo.[9] Mayroon ding mga halimbawa kung saan nagbago ang Kastilang digrapong [ll] patungong [l] noong hiniram ng Tagalog. Ganito ang kaso sa mga sumusunod na salita: kulani (mula sa Kast. collarín[8]:318-319), kursilista (mula sa Kast. cursillista) at uling (mula sa Kast. hollín[10]).

Nakikita ang mga natitirang impluwensya ng /ʃ/ ng Lumang at Gitnang Kastila sa ilan ng mga salitang hiniram ng Tagalog mula sa Kastila, kung saan binago ang tunog na /ʃ/ patungong /s/ ng Tagalog.[8]:307 Kabilang sa mga halimbawa ang sabon (mula sa Kast. jabón, binigkas bilang /ʃaˈbon/ sa Gitnang Kastila), sugal (mula sa Kast. jugar, binigkas bilang /ʃuˈgar/ sa Gitnang Kastila) at (mag)tasa (mula sa Kast. tajar, binigkas bilang /taˈʃar/ sa Gitnang Kastila). Naroroon din sa Tagalog ang mga salitang hiram na may pagbigkas na sumasalamin sa paglipat mula sa /ʃ/ ng Gitnang Kastila patungong /x/ ng Makabagong Kastila. Isinalin ang tunog-/x/ ng Makabagong Kastila sa Tagalog bilang [h]. Kabilang sa mga halimbawa ng kaso ang ahedres (mula sa Kast. ajedrez), anghel (mula sa Kast. ángel), halaya (mula sa Kast. jalea), hardin (mula sa Kast. jardín), hepe (mula sa Kast. jefe), kahera (mula sa Kast. cajera), kahero (mula sa Kast. cajero) at kahon (mula sa Kast. cajón). Mayroon ding mga bihirang kaso ng mga dobleteng kapwa nagpapakita ng mga impluwensyang ng /ʃ/ ng Gitnang Kastila at /x/ ng Makabagong Kastila tulad ng halimbawa ng muson at muhon sa Tagalog (pareho mula sa Kast. mojón).

Isa pang halimbawa ang maamong kordero (mula sa Kast. amo & cordero). Kung pinagsama ang dalawa, ipinapahayag nito ang paglalarawan ng maamong, mabait, di-nakapipinsalang tao na may idinagdag na unlaping at hulping pampang-uri. Ang tambalang salita na batya't palo-palo, isang napakahalagang salita sa negosyo ng paglalaba kung saan lumalaganap ang maraming mga salitang Kastila. Kinuha ang mga salita mula sa Kastilang batea para sa "bandehang panghugas" at palo para sa "pamalo", isang bagay na maaaring isipin na walang pinagmulan sa Kastila ng ng isang karaniwang Pilipino. Ang mga iba ay umpisa (empieza), pulubi (pobre), pader (pared).

Nakakuha ang ilan ng lubusang bagong kahulugan, tulad ng kursonada (corazonada, na orihinal na nangahulugang '"kutob"), na nangangahulugang "ninanasang bagay"; ang sospetsoso (sospechoso) ay ang "kahina-hinalang tao" at hindi ang "suspek" tulad ng sa orihinal; tumutukoy pa rin ang insekto (insecto), sa ganoong uri ng hayop ngunit tumutukoy rin ito sa isang "taong nakatatawang peste"; o kahit ang sige (sigue), isang salitang Kastila para sa "magpatuloy" o "sundin", na naintindihan na ngayong ng marami bilang "okey" o "tuloy lang".

Tagalog Kastila (Mga) katutubong katumbas
Abante Avante Pasulong, Pausad
Abelyana[11] Avellana
Abiso Aviso Babala
Ahedres Ajedrez
Ahente Agente Kinatawan
Alemanya Alemania
Amarilyo Amarillo Dilaw
Antena Antena
Aparador Aparador
Asoge (Hg) Azogue
Asul Azul Bughaw
Asupre (S) Azufre Sangyawa
Atenas Atenas
Baryo Barrio Barangay, Bukid, Nayon
Baso Vaso
Basura Basura Kalat, Dumi
Bentilador Ventilador
Bisagra Bisagra
Bisikleta Bicicleta
Bruha Bruja Mangkukulam
Bulsa Bolsa
Busina Bocina
Britanya Bretaña
Datos Datos
Departamento Departamento Kagawaran
Dinero Dinero Pera, salapi
Deskaril Descarrilar
Diyos Dios Panginoon
Duwende Duende
Diyaryo Diario Pahayagan
Ebanghelyo Evangelio Mabuting Balita
Edad Edad Gulang
Ekolohiya Ecología
Ekonomiya Economía Kabuhayan, Pagtitipid, Katipiran
Ekwador Ecuador
Elyo (He) Helio
Embahada Embajada Pasuguan
Embahador Embajador
Ensalada Ensalada
Eroplano Aeroplano
Espada Espada
Espanyol/Español Español Tabak
Espongha Esponja
Estados Unidos Estados Unidos
Estadistika Estadística
Estupido Estúpido Tanga
Garahe Garaje Taguan
Gasolina Gasolina
Gastos Gastos
Gitara Guitarra
Gobyerno Gobierno Pamahalaan
Gwapo Guapo Makisig, Magandang lalaki
Giyera Guerra Digmaan
Hapon Japón
Hapones Japonés
Hardin Jardín Halamanan
Hardinero Jardinero
Hepe Jefe
Heringgilya Jeringuilla
Huwes Juez Hukom, tagahatol
Idroheno (H) Hidrógeno
Industriya Industria
Ingles Inglés
Inglatera Inglaterra
Intindi Entiende Unawa
Kalabasa Calabaza
Kaloriya Caloría
Kamelyo Camello
Kampeon Campeón
Kandidato Candidato
Kapasidad Capacidad Kakayahan
Kapilya Capilla
Keso Queso
Kloro (Cl) Cloro
Kobalto (Co) Cobalto
Kolehiyo Colegio Dalubhasaan
Kolesterol Colesterol
Konstitusyon Constitución Saligang Batas
Kontrabando Contrabando
Konsepto Concepto Dalumat
Kordero Cordero Batang tupa
Korte Corte Hukuman
Kotse/Awto Coche/Auto Sasakyan
Kumusta ¿Cómo está?
Kweba Cueva Yungib
Kwenta Cuenta Bayarin
Lapis Lápiz
Libra Libra
Lingguwistika Lingüística Dalubwikaan
Loko Loco Baliw, sira-ulo
Lugar Lugar Pook
Luho Lujo Rangya, Karangyaan
Maleta Maleta
Mani Maní
Mantika Manteca
Mantsa Mancha
Margarina Margarina
Matematika Matemática Sipnayan
Matematiko Matemático
Memorya Memoria Alaala, Gunita
Militar Militar Hukbo, Sandatahan
Minuto Minuto
Miyembro Miembro Kasapi, Kagawad
Monarkiya Monarquía Kaharian
Motorsiklo Motocicleta
Musika Música Tugtugin
Mustasa Mostaza
Nasyonalista Nacionalista Makabayan, Makabansa
Obispo Obispo
Oksiheno (O) Oxígeno
Olanda Holanda
Onsa Onza
Opisyal Oficial
Otel Hotel
Pabrika Fábrica Pagawaan
Pamilya Familia
Panderetas Panderetas
Pantalon Pantalón
Papel Papel
Parol Farol
Parke Parque Liwasan
Pasaporte Pasaporte
Payaso Payaso Lukayo
Pelikula Película
Pilduras Píldoras
Pilipinas Filipinas
Piso Peso
Porke Porque Kasi
Probinsiya Provincia Lalawigan
Presidente Presidente Pangulo
Presko Fresco Sariwa
Protina Proteina
Pulgada Pulgada
Pulisya Policía
Puwede Puede Kaya, Maaarì
Puwera[12] Fuera Maliban sa, Maliban kay
Radyo Radio
Realidad Realidad Katunayan, Katotohanan
Relo, Relos, Rilos Reloj Orasan
Republika República
Sabadista Sabadista
Sapatos Zapatos
Sardinas Sardinas
Sarado Cerrado Nakapinid
Selyo Sello Tatak
Sentimyento (o "senti") Sentimiento
Senyales Señales Tanda
Sikolohiya Psicología
Sink (Zn) Zinc
Simple Simple Payak
Sipilyo Cepillo
Siyensya Ciencia Agham
Siyudad Ciudad Lungsod
Sundalo Soldado Kawal
Sustansya Sustancia
Sustento Sustento
Suweldo Sueldo Sahod
Tableta Tableta
Tangke Tanque
Tarheta Tarjeta
Tasa Taza
Teklado Teclado Tipaan (karaniwan para sa kompyuter)
Tela Tela
Telebisyon Televisión
Telepono Teléfono
Tiya Tía Tita
Tiyo Tío Tito
Tsino Chino Intsík (bahagyang mapanghamak), Tsekwa (salitang balbal)
Tsinelas Chinelas
Tisa Tiza Yeso
Tsismis Chismes Satsat
Tumbaga Tumbaga
Unibersidad Universidad Pamantasan
Welga Huelga
Yelo Hielo
Yodo (I) Yodo

Tandaan na paminsan-minsan, ang unang pantig ng mga salitang hiram sa Kastila na nagsisimula sa /aw/ ay binibigkas at binabaybay na /o/ (hal. 'otonomiya' sa halip na 'awtonomiya') dahil sa pangingibabaw ng pagbigkas ng mga salitang hiniram mula sa Ingles.

Impluwensya ng Kastila sa morposintaks ng Tagalog[baguhin | baguhin ang batayan]

Silipin din: Balarila ng Tagalog

Bagaman napakaliit ang kabuuang impluwensya ng Kastila sa morposintaks ng wikang Tagalog,[13] mayroong mga salitang ginagamit mula sa Kastila na nakapagbago sa palaugnayan ng Tagalog.[14] Makikita ang mga malilinaw na impluwensya ng Kastila sa morposintaks ng paghahambing at pag-iiral ng mga pamaraan at pangatnig,[15] gaya ng tatalakayin nang mas detalyado sa ibaba.

Kumusta bilang salitang pananong sa Tagalog[baguhin | baguhin ang batayan]

Hindi nagmumula sa Kastila ang lahat ng mga salitang pananong sa Tagalog maliban sa kumusta. Nagmula ang salitang kumusta sa ¿cómo está? ng Kastila at nagsisilbi bilang isang salitang pananong sa Tagalog na ginagamit bilang kapalit ng pang-uring pananong o kondisyonal.[16] Maaari ring gamitin ang kumusta bilang pambati o bilang pandiwang nangangahulugang "bumati".

Mga katagang panularan mula sa Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang Tagalog ay may ilang katagang panularan na may etimolohiya mula sa Kastila. Ginagamit ang salitang mas (mula sa Kast. más), kasabay ng mga iba pang katapat (kaysa + katagang sa, sa, kay) bilang katagang panularan ng di-pagkakatulad.[17] Ang kumpara[18] (mula sa Kast. comparado) ay isa pang katagang panularan ng di-pagkakatulad na kadalasang sinusundan ng katagang sa. Panghuli, ginagamit ang salitang pareho (mula sa Kast. parejo), na kadalasang dinudugtungan ng -ng, bilang katagang panularan ng pagkakatulad.[19]

Mga modal ng Tagalog mula sa Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

Mayroong mga iilang salitang nagmula sa Kastila na nakakuha ng tungkulin bilang mga modal sa Tagalog. Ang mga modal sa Tagalog, kabilang yaong mga may palaugatan sa Kasila, ay maaaring uriin sa dalawang pangunahing grupo: ang mga salitang nagtutupad ng deontikong modalidad (yaon ay, mga modal ukol sa pagpapahayag ng inklinasyon, obligasyon at abilidad) at mga salitang nagtutupad ng epistemikong modalidad (yaon ay, mga modal ukol sa antas ng katunayan).

Natutupad ang deontikong modalidad sa Tagalog sa pamamagitan ng mga salitang isinabalarila ni Paul Schachter at Fe T. Otanes bilang mga "pandiwang huwad".[20] Isang halimbawa ng Tagalog na deontikong modal mula sa Kastila ang gusto (mula sa Kast. gusto), na ginagamit bilang pantukoy ng pagkiling o pagnanais. Itinuturing na mas ginagamit ang gusto kaysa sa kanyang mga kauri tulad ng nais o ibig, dahil nauunawaan ang mga huling nabanggit bilang mas pormal kaysa sa gusto at mas ginagamit sa pagsusulat kaysa sa pagsasalita. Isa pang halimbawa ang puwede (mula sa Kast. puede), na ginagamit upang ipahayag ang pahintulot o kakayahan. Magkasabay umiiral ang salitang puwede sa kanyang katumbas na hindi nagmula sa Kastila, maaari, at itinuturing na kaunti lamang ang pagkakaiba ng dalawang pandiwang huwad sa semantiko. Mas kolokyal at di-gaanong pormal lamang ang puwede kumpara sa maaari.[21]

Natutupad ang epistemikong modalidad sa Tagalog sa pamamagitan ng mga salitang nagsisilbi bilang malapang-abay. Ang mga salitang ito, kapag ginagamit bilang mga modal, ay karaniwang inuugnay sa sugnay na isinasamodal nila sa pamamagitan ng mga pang-angkop -ng o na. Ang isang halimbawa ng epistemikong modal mula sa Kastila na ginagamit upang ipahayag ang mataas na antas ng probabilidad ay sigurado + -ng (mula sa Kast. seguro + -ado), na itinuturing bilang salitang kasingkahulugan sa tiyak. Ang salitang siguro (mula sa Kast. seguro) ay isang epistemikong modal na nagmamarka ng katamtamang antas ng probabilidad, na magkasingkahulugan sa marahil. Ang salitang siguro ay tinutukoy rin ni Ekaterina Baklanova, isang dalubwika, bilang markador ng diskurso sa Tagalog na nagmula sa Kastila, at sa gayon ay nagkakaiba sa mga pag-aangkin ng mga ibang iskolar tulad ni Patrick Steinkrüger na wala sa mga mararaming markador ng diskurso sa Tagalog ay nagmumula sa Kastila.[22] Katulad din sa Tagalog, ang salitang siguro ay itinuturing din bilang klitikong malapang-abay sa Sebwano[23] at sa Minasbate.[24] Ang posible + -ng (mula sa Kast. posible), ay isang epistemikong modal sa Tagalog na nagmamarka ng mababang antas ng probabilidad. Kabilang sa mga halimbawa ng mga epistemikong modal ng Tagalog mula sa Kastila na nagmamarka ng labis na antas ng katindihan ang masyado + -ng (mula sa Kast. demasiado) at sobra + -ng (mula sa Kast. sobra) habang nagmamarka ang medyo (mula sa Kast. medio) ng katamtamang antas ng katindihan.

Mga pangatnig ng Tagalog mula sa Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

May mga iilang pangatnig sa Tagalog na may Kastilang palaugatan. Pinalitan ng o, isang pangatnig na pamukod (mula Kast. o) ang "kun", ang katutubong katapat sa lumang Tagalog,[25] kaya lumpias na ang huling nabanggit. Ang dalawang pangatnig na paninisay sa Tagalog na nagmula sa Kastila ay pero (from Kast. pero) at kaso (mula sa Kast. caso),[26] kapwa itinuturing na magkasingkahulugan sa kanilang mga katutubong katapat ngunit, subalit, atbp.

Mga salitang hiram na nagbagong-semantika[baguhin | baguhin ang batayan]

Noong inadopta sa Tagalog, nagbagong-semantika o nagbagong-kahulugan ang iilang mga terminong nagmula sa Kastila. Sinasabing nagbagong-semantika ang isang salitang hiram kung ang kanyang kahulugan ay lumilihis sa orihinal na kahulugan ng salita sa pinagmulang wika (sa kasong ito, Kastila). Ang isang uri ng pagbabagong-semantika ay ang tinatawag na pagkikitid-semantika, na isang pangyayari sa lingguwistika kung saan ang kahulugan ng isang salitang nagmula sa Kastila ay nagtamo ng di-gaanong pangkalahatang o ingklusibong kahulugan sa Tagalog. Nagkakaroon ng pagkikitid-semantika kapag nagiging mas tiyak ang paggamit ng isang salita. Halimbawa, ang salitang kuryente ay nagmumula sa Kastilang , na isang pangkalahatang termino na pantukoy sa anumang agos, de-kuryente man o hindi. Noong isinama ang salitang corriente sa Tagalog bilang kuryente, kumitid-semantika ito at naging limitado ang paggamit nito sa pagtukoy sa dagibiting agos, di-gaya ng kanyang katapat sa Kastila. Isa pang halimbawa ng pagkikitid-semantika ay ang salitang ruweda, isang salitang nagmula sa Kastilang rueda na tumutukoy sa anumang uri ng gulong. Noong isinama ito sa Tagalog, naging mas tiyak ang paggamit nito at naging limitado ang kanyang kahulugan sa sasakyang pangkarnabal.

Maaari ring magkaroon ng pagbabagong-semantika sa pamamagitan ng pakikialam ng isa pang wika, kadalasan ang wikang Ingles. Maaaring magresulta ang pangyayaring ito sa bagong interpretasyon ng isang salitang nagmula sa Kastila sa pagpapaugnay nito sa isang kahulugan sa Ingles kapag naging bahagi ito ng Tagalog. Isang halimbawa ang salitang libre, na nagmula sa pagsasalin sa Kastila ng free sa Ingles, ngunit ginagamit sa Tagalog na may kahulugang "walang gastos o bayad", isang paggamit na ituturing bilang mali sa Kastila dahil mas angkop ang salitang gratis. Isa pang halimbawa ang salitang iskiyerda, na nagmula sa Kastilang izquierda na nangangahulugang "kaliwa", ngunit ginagamit ito sa Tagalog na may kahulugang "tumalilis".

Narito ang talaan ng mga salitang nagmula sa Kastila na nagbagong-semantika noong naging bahagi ng Tagalog:

Tagalog Salitang pinagmulan sa Kastila Katumbas sa Kastila
Alahero Alhajero ("kahon ng alahas") Joyero
Algodon[27] Algodon ("bulak") Pagapa; pez blanco
Almohadilya[28] Almohadilla ("maliit na unan") Alfombrilla para el ratón o mouse
Almusal Almorzar ("magtanghalian") Desayuno
Asar[29] Asar ("ihawin") Molestar
Bahura Bajura ("baybayin" o "mababaw na tubig") Arrecife coralina
Barkada Barcada ("lulan ng bangka" o "biyahe sa bangka") Pandilla de amigos o camaradas
Basta Basta ("sapat") Siempre y cuando; siempre que
Bida Vida ("buhay") Protagonista
Biskotso Bizcocho ("mamon") Pan tostado
Bulsa Bolsa ("bag") Bolsillo
Dehado Dejado ("naiwan" o "walang-ingat") Desfavorecido; desaventajado
Delikado Delicado ("maselan") Peligroso
Dilihensiya Diligencia ("sipag" o "bilin") Pedir un préstamo
Disgrasya Desgracia ("kasawian") Accidente
Diskarte Descarte ("iwaksi") Ingeniosidad; capacidad de improvisación
Gisado Guisado ("nilaga") Salteado
Harana Jarana ("kaguluhan", "pakikisalu-salo" o

"walang-taros na pagsasaya")

Serenata
Hepe Jefe ("puno" o "amo") Comisario; jefe de policía
Impakto Impacto ("salpok" o "dagok") Espíritu maligno
Inutil Inútil ("walang silbi") Sexualmente impotente
Iskiyerda Izquierda ("kaliwa") Irse de; abandonar
Kabayo Caballo ("koda") Tabla de planchar
Kabisera Cabecera ("ulo" o "ulunan ng kama") Capital; ciudad cabecera
Kakawate Cacahuate ("mani") Madre de cacao
Kasilyas Casillas ("kubikulo") Baño
Konyo Coño ("salitang bulgar at masama") De clase alta
Kubeta Cubeta ("balde") Baño
Kulebra Culebra ("ahas") Culebrilla; herpes zóster
Kursonada Corazonada ("kutob") Deseo del corazón
Kuryente Corriente ("daloy") Electricidad; corriente eléctrica
Labakara Lavacara ("hilamusan") Toalla de tocador
Lakwatsa Cuacha ("dumi") Vaguear; holgazanear; hacer novillos
Lamyerda Mierda ("dumi") Vaguear; holgazanear; hacer novillos
Libre Libre ("malaya") Gratis
Liyamado Llamado ("tinawagan", "pinangalanan" o

"itinalaga")

Favorecido
Mantika Manteca ("mantikilya") Aceite
Muta Mota ("batik" o "dumi") Legaña
Palengke Palenque ("istakada" o "bakod") Mercado
Palitada Paletada ("sanpala" o "sandulos") Yeso
Papagayo Papagayo ("loro") Cometa
Parada Parada ("hinto") Desfile
Parol Farol ("ilawan", "lampara" o "ilaw sa kalye") Estrella navideña
Parolero Farolero ("tagapagsindi ng lampara") Artesano de estrellas navideñas
Pasamano Pasamano ("dalaydayan") Alféizar, repisa de la ventana
Pitso Pecho ("dibdib" o "suso") Pechuga de pollo
Postiso Postizo ("huwad" o "nababakas") Prótesis dental; dentadura postiza
Putahe Potaje ("nilagang gulay o sopas") Plato
Rebentador Reventador ("manunulsol") Petardo
Rekado Recado ("mensahe" o "bilin") Especia; condimiento
Ruweda[30] Rueda ("gulong") Rueda de la fortuna
Semilya Semilla ("binhi") Semen
Sentido Sentido ("diwa" o "kahulugan") Templo; sien
Siguro Seguro ("sigurado") Quizás; probablemente
Silindro Cilindro ("silinder") Armónica
Sintas Cintas ("laso", "teyp" o "sinturon") Cordón de zapato; cintas para zapatos
Siyempre Siempre ("palagi") Por supuesto
Suplado Soplado ("hinanginan" o "pinapintog") Presuntuoso, arrogante
Suporta Soportar ("pagtiisan") Apoyo
Sustansya Sustancia (meaning "substance") Sustancia nutritiva; nutriente
Tirada Tirada ("ihagis" o "bilang ng nalimbag") Diatriba
Todas Todas ("lahat") Matar
Todo Todo ("lahat", "buong", "bawat", atbp.) Al máximo
Tosino Tocino ("bacon") Carne curada endulzada
Tsamporado Champurrado ("atole batay sa tsokolate") Arroz al chocolate
Tsika Chica ("babae") Chisme
Turon Turrón ("nougat") Rollo de platano frito
Tuwalya Toalla ("tuwalya") Mondongo; tripa; callos

Mga salitang nagmula sa mga pangmaramihang pangngalan sa Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

Lumilitaw ang iilan sa mga salitang hiniram ng Tagalog sa Kastila sa kanilang pangmaramihang anyo, minamarka ng -s o -es. Gayunman, sa Tagalog, hindi itinuturing bilang pangmaramihan ang mga ganitong salita at katulad ng mga katutubong salita sa Tagalog, kailangang magdagdag ng mga, ang markador ng pangmaramihan, sa unahan ng salita.[31] Halimbawa, ang salitang butones (mula sa Kast. botones) ay itinuturing bilang isahan sa Tagalog at ang kanyang anyong pangmaramihan ay mga butones.

Salitang Tagalog Salitang Kastila Kahulugan sa Kastila
Alahas Alhaja (maramihan: alhajas) Alahas; hiyas
Alkatsopas Alcachofa (maramihan: alcachofas) Alkatsopas (Cynara scolymus)
Aratiles Dátil (maramihan: dátiles) Datilero (Phoenix dactilyfera)
Armas Arma (maramihan: armas) Sandata; braso
Balbas Barba (maramihan: barbas) Balbas
Banyos Baño (maramihan: baños) Banyo; paliguan
Bayabas Guayaba (maramihan: guayabas) Bayabas (Psidium guajava)
Beses Vez (maramihan: veces) Beses
Boses Voz (maramihan: voces) Boses; tinig
Butones (bar. bitones) Botón (maramihan: botones) Butones
Datos Dato (maramihan: datos) Katotohanan; detalye; piraso ng impormasyon; datos
Garbansos Garbanzo (maramihan: garbanzos) Garbansos (Cicer arietinum)
Gastos Gasto (maramihan: gastos) Gastos; gugol; paggasta
Gisantes Guisante (maramihan: guisantes) Tsitsaro (Pisum sativum)
Guwantes Guante (maramihan: guantes) Guwantes
Kalatas[32] Carta (maramihan: cartas) Sulat; talangguhit; karta
Kamatis Tomate (maramihan: tomates) Tomato (Lycopersicum esculentum)
Kasilyas Casilla (maramihan: casillas) Kubikulo; kubol
Kastanyas Castaña (maramihan: castañas) Kastanyas (Castanea spp.)
Kostilyas Costilla (maramihan: costillas) Rib
Kubyertos Cubierto (maramihan: cubiertos) Kubyertos
Kuwerdas Cuerda (maramihan: cuerdas) Lubid; tali; kuwerdas
Kuwintas Cuenta (maramihan: cuentas) Hiyas
Kuwitis Cohete (maramihan: cohetes) Kuwitis
Labanos Rabano (maramihan: rabanos) Labanos (Raphanus sativus)
Lansones Lanzón[33] (maramihan: lanzones) P. Kast. para sa Lansium domesticum
Letsugas Lechuga (maramihan: lechugas) Lettuce (Lactuca sativa)
Manggas Manga (maramihan: mangas) Manggas
Mansanas Manzana (maramihan: manzanas) Mansanas (Malus domestica)
Materyales Material (maramihan: materiales) Materyales
Medyas Media (maramihan: medias) Medyas
Opisyales Oficial (maramihan: oficiales) Opisyales
Oras Hora (maramihan: horas) Oras (sukat ng panahon)
Panderetas Pandereta (maramihan: panderetas) Panderetas
Palanas[32] Plana (maramihan: planas) Kapatagan
Papeles Papel (maramihan: papeles) Papel
Patatas Patata (maramihan: patatas) Patatas (Solanum tuberosum)
Pares Par (maramihan: pares) Pair
Pasas Pasa (maramihan: pasas) Pasas
Pastilyas Pastilla (maramihan: pastillas) Pilduras; tableta; kendi
Peras Pera (maramihan: peras) Peras (Pyrus spp.)
Perlas Perla (maramihan: perlas) Perlas
Pilduras Pildora (maramihan: pildoras) Pilduras; tableta
Pohas Foja (maramihan: fojas) Pohas
Posas Esposa (maramihan: esposas) Posas
Presas Presa (maramihan: presas) Presas (Fragaria x ananassa)
Prutas Fruta (maramihan: frutas) Prutas
Pulbos Polvo (maramihan: polvos) Alikabok; pulbos
Pulseras Polvo (maramihan: pulseras) Pulseras
Puntos Punto (maramihan: puntos) Tuldok; punto; puntos (paligsahan)
Rehas Reja (maramihan: rejas) Rehas
Riles Carril (maramihan: carriles) Landas; daanan
Rosas Rosa (maramihan: rosas) Rose (Rosa spp.)
Salas Sala (maramihan: salas) Sala
Sapatos Zapato (maramihan: zapatos) Sapatos
Sardinas Sardina (maramihan: sardinas) Sardinas (Clupeidae)
Senyales Señal (maramihan: señales) Senyas; tanda
Senyas Seña (maramihan: señas) Senyas; tanda
Sibuyas Cebolla (maramihan: cebollas) Sibuyas (Allium cepa)
Sigarilyas Seguidilla[34] (maramihan: seguidillas) P. Kast. para sa Psophocarpus tetragonolobus
Silahis[35] Celaje (maramihan: celajes) Kulumpon ng ulap
Singkamas Jícama (maramihan: jícamas) Singkamas (Pachyrhizus erosus)
Sintas Cinta (maramihan: cintas) Laso; teyp; puntas
Sintomas Síntoma (maramihan: síntomas) Sintomas
Sopas Sopa (maramihan: sopas) Sabaw
Sorbetes Sorbete (maramihan: sorbetes) Sorbetes
Tsinelas Chinela (maramihan: chinelas) Tsinelas
Tsismis Chisme (maramihan: chismes) Chismis
Ubas Uva (maramihan: uvas) Ubas (Vitis spp.)
Uhales Ojal (maramihan: ojales) Uhales
Uhas Hoja (maramihan: hojas) Dahon

Mga salitang nagmula sa mga pandiwa ng Kastila[baguhin | baguhin ang batayan]

Ikinapit ang iilang pandiwa ng Kastila sa Tagalog. Karamihan sa mga ito ay nasa anyong pawatas na kakikitaan ng pagtanggal ng huling /r/, tulad ng salitang intindi na nagmula sa entender, isang Kastilang pandiwa.[36] Makikita rin ito sa mga pandiwa ng Chavacano na nagmula sa Kastila at maipangangatuwiran na nagmula ang mga salitang ito sa ibinagong anyo ng Kastila (Chavacano o isang pidgin).[37] Maaaring tingnan ang isang talaan ng mga salitang hiram na ito. Sa kabilang panig, noong ikinapit sa Tagalog, ang huling /r/ ng mga pandiwang Kastila sa kani-kanilang anyong pawatas ay nagigigng /l/. Gayon ang kalagayan ng mga sumusunod na salitang hiram: almusal (mula sa Kast. almorzar), dasal (mula sa Kast. rezar), duplikal (mula sa Kast. repicar[38]), kasal (mula sa Kast. casar), kumpisal (mula sa Kast. confesar), minindal (mula sa Kast. merendar), pasyal (mula sa Kast. pasear) at sugal (mula sa Kast. jugar). Sa mga ilang kaso, nanatili ang huling /r/ sa salitang Tagalog tulad ng andar (mula sa Kast. andar), asar (mula sa Kast. asar) at pundar (mula sa Kast. fundar).

Ikinakapit din ang mga binanghay na pandiwang Kastila sa Tagalog. Kabilang sa mga halimbawa ang: para (mula sa. parar), pasa (mula sa Kast. pasar), puwede (mula sa Kast. poder), tira (mula sa Kast. tirar) at sige (mula sa Kast. seguir). Ang imbiyerna ay nagmumula sa Kastilang pandiwa infernar at diumano’y inilikha ni Ricardo "Rikki" Dalu, noong una para ilarawan ang maimpiyernong karamdaman at pagkabigo habang dumadalo sa klase sa Kastila.[39] Sa mga ilang kaso, isinasama ang pandiwang binanghay sa isa pang salita para makabuo ng mga morpema sa Tagalog tulad ng mga sumusunod: asikaso (mula sa kombinasyon ng Kast. hacer at Kast. kaso), balewala o baliwala (mula sa kombinasyon ng Kast. valer at Tag. wala), etsapwera (mula sa kombinasyon ng Kast. echar at Kast. fuera) at kumusta (mula sa kombinasyon ng Kast. cómo at Kast. estar).

Pandiwa sa Tagalog Pandiwa sa Kastila Kahulugan sa Kastila
Akusa Acusar Akusahan; paratangan
Alsa Alzar Iangat; itaas; ipatayo
Analisa Analizar Suriin
Apela Apelar Apela, mamanhik
Apruba Aprobar Magpatibay; pahintulutan
Apura Apurar Tapusin; magmadali (Lat. Am.)
Alkila (bar. arkila) Alquilar Magrenta; magparenta
Asinta Asentar Itutok sa pook; ilapag
Aturga Otorgar Ipagkaloob; ibigay; igawad
Awtorisa Autorizar Pahintulutan
Bara Barrar Putikan
Bati Batir Batihin
Beripika Verificar Patunayan
Bulkanisa Vulcanizar Bulkanisa
Bura Borrar Magbura
Burda Bordar Magburda
Deklara Declarar Magpahayag
Determina Determinar Magpasiya
Dikta Dictar Mag-utos
Dimiti Dimitir Magbitiw sa tungkulin
Dirihi Dirigir Mamahala; mangasiwa
Disapruba Disaprobar Di-sang-ayunan
Disarma Desarmar Mag-alis ng sandata
Disimpekta Desinfectar Magdisimpekta
Disimula Disimular Itago; takpan
Diskarga Descargar Alisan ng kargada; ikarga-pakuha
Diskita Desquitar Bumawi
Diskubri Descubrir Matuklasan
Dismaya Desmayar Masira ang loob; masiphayo
Distrungka Destroncar Hawanin
Galbanisa Galvanizar Galbanisahin
Gisa Guisar Maglaga
Hulma Ahormar Hugisan
Husga Juzgar Hatulan
Imbestiga Investigar Mag-imbestiga; siyasatin
Imbita Invitar Mag-anyaya
Intindi Entender Intindihin; unawain
Itsa Echar Ihagis
Kalkula Calcular Kalkulahin; tayahin
Kansela Cancelar Ikansela
Kanta Cantar Mag-awit
Karga Cargar Ikarga; punuin
Kodipika Codificar Isakodigo
Kondena Condenar Kondenahin
Konserba Conservar Makatipid
Konsidera Considerar Isaalang-alang; ituring
Kubli Cubrir Itago; itakip
Kubra Cobrar Maningil
Kula Colar Salain; Magpaputi
Kulti Curtir Magpaitim
Kumbida Convidar Mag-anyaya
Kumbinsi Convencir Kumbinsihin
Kumpara Comparar Ihambing
Kumpirma Confirmar Kumpirmahin
Kumpiska Confiscar Kumpiskahin; samsamin
Kumpuni (bar. kompone) Componer Ibuo; umakda; ayusin
Kusi Cocer Magluto
Laba Lavar Maglaba; maghugas
Legalisa Legalizar Legalisahin
Liberalisa Liberalizar Liberalisahin
Manipula Manipular Manipulahin
Marka Marcar Magmarka
Nomina Nominar Hirangin
Obliga Obligar Pilitan; obligahin
Obserba Observar Obserbahan; pagmasdan
Opera Operar Magpatakbo
Palsipika Falsificar Palsipikahin; doktorin
Palya Fallar Mabigo
Paralisa Paralizar Paralisahin
Pasa Pasar Iabot; mangyari; danasin
Pasma[40] Pasmar Magpahanga; magpamangha
Pinta Pintar Magpinta
Pirma Firmar Maglagda
Pormalisa Formalizar Gawing pormal
Prepara Preparar Maghanda
Preserba Preservar Panatilihin
Proklama Proclamar Ipahayag; iproklama
Pundi Fundir Tunawin; pagsamahin
Punta Apuntar Pumuntirya; ituro; isulat
Purga Purgar Magpurga
Pursigi Perseguir Ipagpatuloy; sundan; habulin; umusig
Pusta Apostar Pumusta; tumaya
Ratipika Ratificar Magpatibay
Reboka Revocar Bawiin
Rekomenda Recomendar Magrekomenda
Repina Refinar Pinuhin
Sangkutsa Sancochar o Salcochar Pakuluan sa tubig at asin
Salba Salvar Iligtas
Sara Cerrar Isara
Silbi Servir Maglingkod
Sindi Encender Magpaapoy; buksan
Sulda Soldar Maghinang; pagkaisahin
Sulsi Zurcir Tumahi; maghayuma
Sumite Someter Sumupil; lupigin; ipasa
Suspende Suspendir Suspindihin
Tantiya Tantear Kapain; timbangin; tantiyahin
Taranta Atarantar Magpatulala; magpasilaw
Tasa Tajar Tumaga; gupitin; hiwain
Timpla Templar Magpalamig; gawing katamtaman
Tumba Tumbar Patumbahin
Tusta Tostar Tustahin
Umpisa Empezar Magsimula

Ingles[baguhin | baguhin ang batayan]

Ginagamit ang Ingles sa mga pang-araw-araw na pakikipag-usap sa Tagalog. Taglish ang tawag sa ganitong uri ng pakikipag-usap. Makabago at panteknikal ang karamihan ng mga salitang Tagalog na hiniram sa Ingles, ngunit ginagamit din ang mga salitang Ingles bilang pampaikli (napakahaba ang mararaming salitang Tagalog na isinalinwika mula sa Ingles) o para maiwasan ang literal na salin at pag-uulit ng isang salita sa Tagalog. Pangalawa ang Ingles sa pinaghihiraman ng salita sa Tagalog pagkatapos ng Kastila. Sa nasusulat na wika, pinapanatili ang baybay ng mga salitang ingles sa isang pangungusap sa Tagalog, ngunit kung minsan, isinsulat sila ayon sa palatinigan ng Tagalog. Narito ang mga iilang halimbawa:

Tagalog Ingles (Mga) salitang tradisyonal
Adik Drug addict Durugista (Kast. drogas + -ista)
Adyenda Agenda
Bag Bag Supot
Bakwit Evacuate Lumikas
Barbikyu Barbecue
Basketbol Basketball
Beysbol Baseball
Bilyar Billiard
Biskwit Biscuit
Bistek Beef steak
Bodabil Vaudeville
Boksing Boxing
Bolpen Ballpoint pen
Drayber Driver Tsuper (Kast. chofer)
Dyaket Jacket
Dyakpat Jackpot
Dyip/Dyipni Jeep/Jeepney
Gadyet Gadget
Gradweyt Graduate Nakapagtapos ng pag-aaral; gradwado (Kast. graduado)
Hayskul High school Paaralang sekundarya (sekundarya = Kast. secundaria); Mataas na paaralan
Helikopter Helicopter
Interbyu Interview Panayam, Entrebista (Kast. entrevista)
Internet Internet
Iskedyul Schedule Talaorasan (oras = Kast. horas)
Iskolar Scholar
Iskor Score Puntos (Kast. punto)
Iskul School Paaralan
Iskrip Script
Iskrin Screen Tabing
Iskuter Scooter
Iskuwater Squatter
Ispayral Spiral Balisungsong
Ispiker Speaker (tao) Tagapagsalita, Tagatalumpati, Mananalumpati
Isponsor Sponsor Tagatangkilik
Isport Sport Palaro, Palakasan, Paligsahan (isinasalin din bilang "timpalak" o "torneo")
Isprey Spray Wisik
Istandard Standard Pamantayan, Panukatan
Kabinet Cabinet Aparador (Kast.)
Kambas Canvass
Kapirayt Copyright Karapatang-sipi
Karot Carrot Asinorya, Asanorya
Kemikal Chemical
Kendi Candy Minatamis
Ketsap Ketchup Sarsa (Kast. salsa)
Keyk Cake
Kompyuter Computer
Korek Correct Ayos, Tama (Sans.), Tumpak
Kyut Cute Lindo (l) & Linda (b) (Kast.)
Lider Leader Pinuno
Lobat[41] Low battery
Madyik Magic Salamangka
Magasin Magazine
Miskol[41] Missed call
Miting Meeting Pulong
Nars Nurse
Okey OK, Okay Sige (Kast. sigue)
Plastik Plastic
Pulis Police
Rali Rally
Sandwits Sandwich
Tambay Stand by
Tenis Tennis
Tin-edyer Teenager Lalabintaunin
Titser Teacher Guro (Sans. "guru"), Maestro (l) & Maestra (b)(Kast.)
Tisyu Tissue
Traysikel Tricycle Trisiklo
Trey Tray
Wais Wise Mautak, Maabilidad (abilidad = Kast.)

Malay[baguhin | baguhin ang batayan]

Mararaming mga salitang Malay ang pumasok sa bokabularyong Tagalog noong panahong pre-kolonyal dahil ang Lumang Malay ay naging lingua franca ng kalakalan, komersyo at ugnayang diplomatiko noong panahong pre-kolonyal sa kasaysayan ng Pilipinas gaya ng pinatutunayan ng Inskripsiyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna ng 900 PK at mga salaysay ni Pigafetta nang dumating ang mga Kastila sa bansa mga limang siglo pagkatapos. Ang iilang salitang hiram sa Malay, tulad ng bansa at guro, ay kalaunang idinagdag sa wikang Tagalog noong unang bahagi ng ika-19 na siglo. Ang mga salitang binanggit ay mga mungkahi ni Eusebio T. Daluz, isang yumaong na dalubwika, na tanggapin para sa paglilinang ng wikang Tagalog at sa kalaunan ay naging laganap ang paggamit ng mga ito sa edukadong bahagi ng populasyong nagsasalita ng Tagalog.[42]

Tagalog Palaugatan
Balaklaot[43] barat laut (Malay, hilagang-kanluran)
Batubalani[44] batu (Malay at Tagalog) + berani (Malay, matapang)
Bibingka[45] kuih bingka (Malay, tumutukoy sa mamon na gawa sa kamoteng-kahoy)
Bilanggo belenggu (Malay, posas o kadena)
Binibini[46] bini (Malay, asawang babae)
Bunso[47] bongsu (Malay, pinakabata na ipinanak)
Dalamhati dalam (Malay, sa loob) + hati (Malay, atay)
Dalubhasa[48] juru (Malay, eksperto) + bahasa (Malay, wika)
Hatol[49] atur (Malay, kaayusan o pagkakaayos)
Kanan[50] kanan (Malay, kanan)
Kawal[51] kawal (Malay, bantay, patrolya o tanod)
Kulambo[52] kelambu (Malay, moskitero)
Lagari[53] gergaji (Malay, serutso)
Lunggati lung (Tagalog - salitang ugat, lungkot[8]:88) + hati (Malay, atay)
Luwalhati luwal (Tagalog, sa labas) + hati (Malay, atay)
Uluhati ulo (Tagalog) + hati (Malay, atay)
Pighati pedih (Malay, sakit) + hati (Malay, atay)
Pilak[54] perak (Malay, plata) (Talagang nagmula sa Khmer)
Pirali[55] pijar (Malay, borax)
Salaghati salag o salak (Tagalog, puno at pinatag) + hati (Malay, atay)
Takal[56] takar (Malay, panukat ng kapasidad para sa langis, atbp.)
Tanghali[57] tengah (Malay, kalahati) + hari (Malay, araw)
Tiyanak[58] puntianak (Malay, tumutukoy sa bampira, multo o katawang muling-binuhay na sumisipsip ng dugo)
Usap[59] ucap (Malay, pagbigkas)

Sanskrito[baguhin | baguhin ang batayan]

Gaya ng karamihan ng mga wikang Austronesyo, karamihan ng bokabularyong Sanskrito na isinama sa Tagalog ay di-tuwirang hiniram sa pamamagitan ng Malay o Habanes.[60] Kabilang sa mga halimbawa ang:

Tagalog Sanskrito Kahulugan sa Sanskrito
Agham Āgama (आगम) Pagtatamo ng kaalaman; siyensiya
Antala Antara (अन्तर) Tagal; puwang
Asal Ācāra (आचार) Paraan ng pagkilos; pag-uugali, gawi
Bahala Bhara (भार) Pasan; bigat; mabigat na trabaho
Balita Vārtā (वार्ता) Salaysay; ulat
Bansa Vaṃśa (वंश) Tubo ng kawayan; talaangkanan; dinastiya; lahi
Banyaga Vaṇijaka (वणिजक) Mangangalakal; negosyante
Basa Vaca (वच) Boses; pagsasalita
Bathala Batthara (भट्टार) Taong maharlika; kagalang-galang
Bihasa Abhyasa (अभ्यास) Kinaugalian
Budhi Bodhi (बोधि) Pag-unawa
Dawa[8]:73,191 Yava (यव) Hordeum vulgare
Daya Dvaya (द्वय) Pagiging dalawahang-panig; kasinungalingan
Diwa Jīva (जीव) Ang prinsipyo ng buhay; napakahalagang hininga
Diwata Devata (देवता) Pagka-diyos
Dukha Dukkha (दुःख) Kalungkutan; karalitaan; kahirapan
Dusa Doṣa (दोष) Pinsala; kasiraan; masasamang bunga
Dusta Dūṣita (दूषित) Nadungisan; nahalay; nasaktan
Gadya Gaja (गज) Elepante
Ganda Gandha (गन्ध) Bango; halimuyak
Guro Guru (गुरु) Maestro; guro
Halaga Argha (अर्घ) Halaga
Halata Arthaya (अर्थय) Maramdaman
Haraya Hridaya (हृदय) Puso
Hina Hīna (हीन) Mas mahina/mababa kaysa sa; inabandona; kulang
Hiwaga Vihaga (विहग) Ibon
Kasubha Kusumbha (कुसुम्भ) Carthamus tinctorius
Kastuli Kastūrī (कस्तूरी) Abelmoschus moschatus
Katha Kathā (कथा) Isang mapagkunwaring kuwento; pabula
Katakata Pag-uulit ng Kathā (कथा) Kuwento; pabula
Kalapati; Palapati Pārāpataḥ (पारापत) Kalapati
Kuba Kubja (कुब्ज) Kuba
Kuta Kota (कोट) Muog; kuta
Ladya Raja (राज) Hari; pinuno; soberano
Lagundi Nirgundi (निर्गुण्डि) Vitex negundo
Laho Rāhu (राहु) Eklipse
Lasa Rasa (रस) Lasa; tikman
Likha Lekhā (लेखा) Pagguhit; pigura
Madla Mandala (मण्डल) Bilog; pulutong
Maharlika Maharddhika (महर्द्धिक) Maunlad
Makata Tag. ma- + kathā (कथा) Kuwento; pabula
Mukha Mukha (मुख) Mukha
Mula Mula (मूल) Batayan; saligan; pinagmulan; pinagsimulan
Mutya Mutya (मुत्य) Perlas
Paksa Paksha (पक्ष) Isang punto o bagay na pinagtatalakayan
Palibhasa Paribhasa (परिभाषा) Pagsasalita; pamimintas; pagsumbat
Parusa Tag. pa- + dusa, mula sa Sanskritong doṣa (दोष)
Patola Patola (पटोल) Trichosanthes dioica
Saksi Sākṣin (साक्षिन्) Testigo
Sakuna Zakuna (शकुन) Isang ibong nagbabadya
Salamuha Samuha (समूह) Pagtitipon; pulutong
Salanta Randa (रण्ड) Nalumpo; baldado
Salita Carita (चरित) Ugali; mga kilos; mga gawa; pakikipagsapalaran
Samantala Samantara (समान्तर) Agapay
Sampalataya Sampratyaya (सम्प्रत्यय) Tiwala; kumpiyansa
Sandata Saṃyatta (संयत्त) Handa; nakaalisto
Sigla Sīghra (शीघ्र) Mabilis; matulin
Suka Cukra (चुक्र) Suka
Sutla Sūtra (सूत्र) Sinulid; pisi; kawad
Tanikala Sṛṅkhala (शृङ्खल) Kadena
Tingga Tivra (तीव्र) Tingga; bakal; asero
Tsampaka Campaka (चम्पक) Magnolia champaca
Upang Upa (उप) Patungo, malapit sa

Tamil[baguhin | baguhin ang batayan]

Ang malapit na pakikisalamuha sa pamamagitan ng mga kalambatang pangkomersyo ng Indiya at Maritimong Timog-silangang Asya sa higit sa dalawang libong taon, na pinatibay ng pagtatag ng Tamil bilang isang wikang pampanitikan sa Indiya simula noong ika-9 na siglo, ay nagpahintulot sa pagkakalat ng mga Drabidyanong salitang hiram sa mga iilang lokal na wika ng Timog-silangang Asya, kabilang dito ang Lumang Malay at Tagalog. Ipinapakita sa ibaba ang isang talaan ng mga salitang Tagalog na nagmumula sa Tamil.[61]

Tagalog Tamil Kahulugan sa Tamil
Bagay[61] வாகை (Vagai) Uri, klase; kalakal; pag-aari; hanapbuhay
Baril[61] வெடில் (Veḍil) Pagsabog
Bilanggo[61] விலங்கு (Vilaṅgu) Kadena sa paa; posas; kadenahan
Gulay[61] குழை (Kulai) Lumambot, malamasa, lutung-luto
Kalikam[8]:302 காரிக்கம் (kārikkam) Di-kuladong simpleng telang bulak
Kawal[61] காவல் (Kāval) Bantay; tanod
Kawali[61] குவளை (Kuvaḷai) Lalagayan na may bungangang malawak; tasa
Kiyapo[61] கயப்பு (Kayappū) Bulaklak na pantubig
Mangga[61] மாங்காய் (Māngāi) Hilaw na mangga
Malunggay[61] முருங்கை (Murungai) Moringa oleifera
Misay[61] மீசை (Mīcai) Bigote
Palisay[61] பரிசை (Paricai) Kalasag
Puto[61] புட்டு (Puttu) Isang uri ng minatamis
Tupa[8]:303 ஆட்டுப்பட்டி (Āṭṭu-p-paṭṭi) Isang kawan ng tupa

Arabe at Persyano[baguhin | baguhin ang batayan]

Napakaunti ang mga nakilalang salitang Tagalog na nagmula sa wikang Arabe o Persyano. Ayon kay Jean-Paul Potet, mayroong 60 salitang Tagalog na nakikilala nang may makatuwirang pagtitiwala na nanggaling sa Arabe o Persyano, kalahati rito ay hiniram sa pamamagitan ng Malay (halos 23% malamang, 26% hindi mapag-aalinlanganan).[62] Ang natitirang kalahati naman ay tuwirang nagmula sa Arabe o Persyano, tulad ng salitang gumamela (ang kataga sa Tagalog para sa mga bulaklak-Hibiscus, na nagmula Arabeng جميلة na nangangahulugang maganda). Ipinapakita ng talahanayan sa ibaba ang mga iba't ibang salitang hiram sa Arabe, kabilang ang mga makalulumang at matutulaing salita, na isinama sa leksikong Tagalog. Kung itinuturing na hiniram ang isang salitang Arabe sa pamamagitan ng Malay, tinutukoy rin ang intermedyang salita sa Malay.

May iilang salitang hiniram ng Tagalog sa Kastila na may pinagmulan sa wikang Arabe.[63] Kabilang dito ang alahas (mula sa Kast. alhaja na nagmula talaga sa Arabeng حاجة na nangangahulugang "bagay na kinakailangan o mahalaga"), albayalde (mula sa Kast. albayalde na nagmula talaga sa Arabeng بياض na nangangahulugang "puti" o "kaputian"), alkansya (mula sa Kast. alcancía na nagmula talaga sa Arabeng كنز na nangangahulugang "kayamanan"), alkatsopas (mula sa Kast. alcachofa na nagmula talaga sa Arabeng الخُرْشُوف‎), almires (mula sa Kast. almirez na nagmula talaga sa Arabeng مهراس), asapran (mula sa Kast. azafrán mula sa Persyanong zarparan na nangangahulugang "gintong nakabitin”[64]), baryo (mula sa Kast. barrio na nagmula talaga sa Arabeng بَرِّي), kapre (mula sa Kast. cafre na nagmula talaga sa Arabeng كَافِر), kisame (mula sa Kast. zaquizamí na nagmula talaga sa Arabeng سقف في السماء na nangangahulugang "kisame sa langit"), atbp. Hindi kasama sa talahanayan sa ibaba ang mga ganitong Hispano-Arabeng salita dahil nakatuon lamang ito sa mga salitang hiram na tuwirang nagmula sa Arabe at Persyano, o di-tuwirang hiniram sa Malay.

Tagalog Arabe/Persyano Intermedyang Malay
Agimat عَزِيمَة (Arabeng `azimah: mutya, gayuma, pangkukulam) Azimat (mutya)
Alak عرق (Arabeng `araq: alak) Arak (alak)
Anakura[65] ناخوذا (Persyanong nakhoodha: kapitan ng barko) Nakhoda (kapitan ng barko)
Daulat دولة (Arabeng Dawlah: pag-ikot, pagbaliktad ng kapalaran) Daulat (kaunlaran, kaligayahan)
Gumamela جميلة (Arabeng Jamiilah: maganda)
Hukom حكم (Arabeng Ḥukm: kahatulan) Hukum (kahatulan, batas)
Katan ختان (Arabeng Khatān: pagtutuli)
Kupya كوفية (Arabeng Kuufiyyah: gora, keffieh) Kopiah (gora)
Malim معلم (Arabeng Mu`allim: guro) Malim (pilotong pandagat)
Mansigit مسجد (Arabeng Masjid: moske)
Paham فَهْم (Arabeng Fahm: pag-unawa) Faham (agham, pag-unawa)
Pangadyi Tag. pang- + حاجي (Arabeng 'Ḥājjī: isang peregrino sa Mecca) Pengajian (pagtula, pagbasa)
Pinggan[66] ﭙﻨﮔان (Persyanong Pingān: tasa, mangkok) Pinggan (plato, platito)
Salabat شربة (Arabeng Sharbah: anumang inumin na walang alak)
Salamat[67] سلامة (Persyanong Salāmah: salamat, mula sa Arabeng Salāmāt سلامت:

kapayapaan at pagpapala (pambati o pampasalamat)

Salapi صرف (Arabeng Ṣarf, magbayad, kumita)
Salawal[66] سروال (Persyanong Sarwaal, pantalon) Seluar (salawal, pantalon)
Siyak شيخ (Arabeng Shaykh, matanda, maestro, guro, sheik) Siak (tagapag-alaga ng moske)
Sumbali سبحل (Arabeng 'Sabḥala', sabihin o ulitin ang "Subhanallah")
Sunat سنة (Arabeng Sunnah, tradisyon) Sunat (pagsusunat)

Tsino[baguhin | baguhin ang batayan]

Silipin din: Hokkien Pilipino

Karamihan ng mga salitang hiniram ng Tagalog sa Tsino ay nagmumula sa Hokkien, ang Timog Tsinong uring sinasalita sa Pilipinas. Medyo kamakailan lamang ang halos lahat ng mga 163 salitang nagmula sa Hokkien na tinipon at sinuri ni Gloria Chang-Yap at hindi lumalabas sa mga unang Kastilang diksyunaryo ng Tagalog.[8]:334 Pumasok ang mararaming salitang nagmula sa Hokkien tulad ng pansit[68] sa bokabularyong Tagalog noong pananakop ng mga Kastila kung saan naranasan ng Pilipinas ang pagdagsa ng mga mandarayuhang Tsino (karamihan mula sa mga lalawigan ng Fujian at Guangdong sa Timog Tsina[69]) habang ang Maynila ay naging pandaigdigang entrepôt sa pagyabong ng Kalakalang Galeyong Manyila-Acapulco[70][71] Pinalakas ng mga kaakit-akit na pagkakataong pangkabuhayan ang pandarayuhang Tsino sa Kastilang Maynila at dinala ng mga bagong dating na Tsino ang kani-kanilang mga kadalubhasaan, tradisyon sa pagluluto at wika, na nakaimpluwensya ang huli sa mga katutubong wika ng Pilipinas sa pamamagitan ng mga salitang hiram, karamihang may kaugnayan sa pagluluto.[72][73]

Tagalog Hokkien (H) Kahulugan sa Hokkien
Angkak 紅麴/âng-khak (H) Angkak
Apyan 鴉片/a-phiàn (H) Opyo
Ate 阿姊/á-chí (H) Papangalan sa panganay na babae
Baktaw 墨斗/ba̍k-táu (H) Baktaw
Bakya 木屐/ba̍k-kia̍h (H) Bakya
Bataw 扁豆/pà-taŭ (H) Bataw (Lablab purpureus)
Batsoy 肉水/bà-cuì (H) Putahe kung saan ang pangunahing sangkap ay lomo ng baboy
Bihon 米粉/bî-hún (H) Bihon
Biko 米糕/bí-kō (H) Pinatamis na bibingka
Bilawo[72] 米樓/bí-lâu (H) Literal na "suson/antas ng bigas"
Bimpo[74] 面布/bīn-pǒ (H) Bimpo
Bithay[8]:338[75] 米篩/bi-thaî (H) Salaan ng bigas
Bitso[72] 米棗/bí-chó (H) Kakaning prinito na gawa sa galapong
Betsin 味精/bī-cheng (H) Betsin
Bonsay 盆栽/phûn-chai (H)(To Japanese 盆栽 (Bonsai) Bonsay
Buwisit[76] 無衣食/bō-uî-sít (H) Walang damit o pagkain
Diko 二哥/dī-kô (H) Papangalan sa ikalawa sa panganay na lalaki
Ditse 二姊/dī–cì (H) Papangalan sa ikalawa sa panganay na babae
Ginto[77] 金條/kim-tiâu (H) Barang ginto
Goto[72] 牛肚/gû-tǒ͘ (H) Goto
Hikaw 耳鉤/hǐ-kau (H) Hikaw
Hopya 好餅/hō-pià (H) Matamis na tinapay na may munggo
Hukbo 服務/hôk-bū (H) Serbisyo
Husi 富絲/hù-si (H) Algodong de-kalidad
Huwepe 火把/huè-pĕ (H) Sulo
Huweteng 花檔/huê-tĕng (H) Huweteng
Ingkong 𪜶公/in-kông (H) Ang kanilang ama
Inso 𪜶嫂/in-só (H) Hipag sa kuya
Intsik 𪜶叔/in-chek/in-chiak (H) Ang kanyang/kanilang tito
Katay[72] 共刣/kā-thâi (H) Katay
Kintsay 芹菜/khîn-chaĭ (H) Apyo (Apium graveolens)
Kiti 雞弟/ke-tǐ (H) Sisiw
Kutsay 韭菜/khû-chaĭ (H) Kutsay (Allium ramosum)
Kusot 鋸屑/kù-sùt (H) Piyaos
Kuya 哥兄/ko͘–hiaⁿ (H) Papangalan sa nakatatandang kapatid na lalaki
Lawin 老鷹/laū-yêng (H) Anumang ibon mula sa Accipitridae o Falconidae
Lawlaw[78] 老/laû (H) Luma
Lithaw[79] 犁頭/lé-thaú (H) Araro
Lomi 滷麵/ló͘-mī (H) Lor mee - Tsinong pansit
Loryat 鬧熱/lāu-dia̍t (H) Abalang; dinadagsa; maingay
Lumpiya 潤餅/lûn-pià (H) Prinito o sariwang lumpiya
Mami 肉麵/mà-mĭ (H) Karne at pansit sa sabaw
Maselan[80] ma- + 西儂/se-lâng (H) Taga-kanluran; Kanluranin
Miswa 麵線/mī-sòaⁿ (H) Miswa - Tsinong inasnang pansit
Pansit 便食/pân-si̍t (H) Putahe na madaling lutuin i.e. pansit
Pakyaw[81] 跋繳/pák-kiaù (H) Ibigay sa mga bungkos
Paslang[82] 拍死人/phah-sí-lāng (H) Ipatay
Petsay[83] 白菜/pē-chaĭ (H) Petsay (Brassica rapa subsp. pekinensis)
Pesa 白煠魚/pē-sà-hí (H) Simpleng pinakuluang isda
Pinse 硼砂/piên-sē (H) Pinse
Pisaw 匕首/pì-siù (H) Patalim
Puntaw 糞斗/pùn-taù (H) Pandakot
Puthaw[84] 斧頭/pú-thâu (H) Palakol
Sampan 舢板/san-pán (H) Tsinong barko
Samyo[85] 糝藥粉/sám+iôq+hùn (H) Magwisik ng gamot na pulbos
Sangko 三哥/sâ-kô (H) Papangalan sa ikatlo sa panganay na lalaki
Sanse 三姊/sâ–cì (H) Papangalan sa ikatlo sa panganay na babae
Singki 新客/sin-kheh (H) Bagong bisita o suki
Sitaw 青豆/chî-taŭ (H) Sitaw (Vigna unguiculata subsp. sesquipedalis)
Siyaho 姐夫/tsiá-hu (H) Bayaw
Siyakoy 油炸粿/iû-cha̍h-kóe (H) Youtiao
Siyansi 煎匙/chian-sî (H) Siyansi
Sotanghon 蘇打粉/so͘-táⁿ-hún (H) Sotanghon
Suki[86] 主客/chù–khè (H) Mahalagang suki
Sungki[74] 伸牙/chûn-khì (H) Ngiping nakausli
Susi 鎖匙/só–sî (H) Susi
Suwahe 沙蝦/suā-hé (H) Suwahe (Metapenaeus ensis)
Suya 衰啊/soe-a (H) Pananalitang "Ang malas!"
Siyokoy 水鬼/cuí-kuì (H) Espiritu ng tubig; demonyo ng tubig
Siyomay 燒賣/siō-maĭ (H) Siyomai
Siyopaw 燒包/siō-paŭ (H) Siyopaw
Taho 豆花/taū-hû (H) Tokwa
Tahure (bar. tahuri) 豆花/taū-hû (H) Tokwa
Tanga[87] 蟲仔/thâng-á (H) Maliit na insekto/kulisap/uod
Tanglaw 燈籠/tiêng-laú (H) Lampara; Ilawan
Tanso 銅索/táng-sò (H) Alambreng tanso
Tawsi 豆豉/tāu-si (H) Utaw na pinreserba sa toyo
Timsim (bar. tingsim) 灯心/tiêng-sîm (H) Timsim
Tinghoy 燈火/tiêng-huè (H) Kingki
Tikoy 甜粿/tiⁿ-kóe (H) Tikoy
Tito[72] 豬肚/ti-tǒ͘ (H) Tripa ng baboy
Toge 豆芽/tāu-gê (H) Toge
Tokwa 豆乾/taū-kuâ (H) Tokwa
Totso 豆油醋魚/taū-iū-chò-hí (H) Isdang niluto sa toyo at suka
Toyo 豆油/tāu–iû (H) Toyo
Tsaa 茶仔/chhâ-á (H) Tsaa
Tutsang 頭鬃/thâu-chang (H) Buhok
Upo 瓠瓜/ō-pú (H) Upo (Lagenaria siceraria)
Utaw 黑豆/ō-taŭ (H) Utaw (Glycine max)
Wansoy (bar. unsoy, yansoy) 芫荽/iān-suî (H) Kulantro (Coriandrum sativum)

Hapones[baguhin | baguhin ang batayan]

Kaunti lamang ang mga salitang Tagalog na nagmula sa Hapones.[8]:343 Ipinakilala ang karamihan nito noong lamang sa ikadalawampung siglo tulad ng tansan[88] (mula sa 炭酸 sa Hapones na orihinal na tumutukoy sa inuming pampalamig at karbonado) at karaoke (mula sa カラオケ sa Hapones, na literal na nangangahulugang "orkestrang hungkag") ngunit may mga kakaunting salitang Hapones na lumitaw sa mga unang diksyunaryong Kastila ng Tagalog tulad ng katana (Espadang Hapones, mula sa かたな sa Hapones na may parehong kahulugan).

Nakabatay ang iilang biro sa Tagalog sa nakakatawang muling pagbibigay-kahulugan ng mga katagang Hapones bilang mga salitang Tagalog tulad ng kaso sa otousan (mula sa お父さん ng Hapones na nangangahulugang "ama") na binigyan ng kahulugang utusan (na nangangahulugang "katulong") sa Tagalog.[8]:346 Para naman sa salitang Japayuki sa Tagalog, tumutukoy ito sa mga migranteng Pilipino na nagsihugos sa Hapon simula noong dekada 1980 upang magtrabaho bilang mga tagapaglibang at isa itong pinaglaguman ng salitang Japan sa Ingles at ang salitang Hapon na yuki (o 行き, na nangangahulugang "papunta" or "nakasalalay").

Tagalog Hapones Kahulugan sa Hapones
Dorobo 泥棒 (dorobō) Magnanakaw; mangloloob; tulisan
Dyak en poy[89] じゃん拳ぽん (jankenpon) Bato–bato–pik
Kampay 乾杯 (kanpai) Tagay!
Karaoke カラオケ (karaoke) Karaoke
Karate 空手 (karate) Karate
Katana 刀 (katana) Katana; isang espadang Hapones
Katol 蚊取り線香 (katorisenkō) Katol
Kimona 着物 (kimono) Kimono (o iba pang trad. na kasuotang Hapones)
Kirey 奇麗 (kirei) Maganda; kaibig-ibig; marikit
Kokang 交換 (kōkan) Kambalatse
Pampan ぱんぱん (panpan) (balbal) Patutot (lalo na noong kakatapos lamang ng WWII)
Shabu シャブ (shabu) (balbal) Methamphetamine hydrochloride
Taksan-taksan 沢山 (takusan) Marami
Tansan 炭酸 (tansan) Karbonadong tubig
Tsunami 津波 (tsunami) Tsunami

Nahuatl[baguhin | baguhin ang batayan]

Nagtamo ang Tagalog ng mga salitang Nahuatl sa pamamagitan ng Kastila mula sa Kalakalang Galeon sa Mehiko noong panahon ng Kastila.[90]

Narito ang mga iilang halimbawa:

Salitang Tagalog Salitang Ugat sa Nahuatl Salitang Kastila
Abukado Ahuacatl Aguacate
Akapulko (var. kapurko) Acapolco Acapulco
Alpasotis (var. pasotis) Epazotl Epazote
Atole[91] Atolli Atole
Atsuwete Achiotl Achiote
Guwatsinanggo Cuauchilnacatl Guachinango
Kakaw Cacáhuatl Cacao
Kakawati (bar. kakawate) Cacáhuatl Cacahuate
Kalatsutsi (bar. kalanotse) Cacaloxochitl Cacalosúchil
Kamatis Tomatl Tomate
Kamatsile Cuamóchitl Guamúchil
Kamote Camotli Camote
Koyote (var. kayote) Coyotl Coyote
Kulitis Quilitl Quelite
Mekate Mecatl Mecate
Mehiko Mēxihco Mexico
Nanay[92][93] Nantli Nana
Paruparo[94][90](bar. paparo) Papalotl Papalote
Petate[95] Petlatl Petate
Peyote Peyotl Peyote
Pitaka Petlacalli Petaca
Sakate Zacatl Zacate
Sangkaka Chiancaca Chancaca
Sapote Tzapotl Zapote
Sayote Chayotli Chayote
Sili Chīlli Chile
Singkamas Xicamatl Jicama
Sisiwa Chichiua Chichigua
Tamalis (bar. tamales) Tamalli Tamal
Tapangko[96] Tlapanco Tapanco
Tatay[92][97] Tahtli Tata
Tisa Tizatl Tiza
Tiyangge (bar. tsangge) Tianquiztli Tianguis
Tokayo (bar. tukayo, katukayo) Tocayotia Tocayo
Tsiklet (bar. tsikle) Chictli Chicle
Tsiko Tzicozapotl Chicozapote
Tsokolate Xocolatl Chocolate

Talasanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. ↑ Thompson, Roger M. (2003). Filipino English and Taglish: Language Switching from Multiple Perspectives [Pilipinong Ingles at Taglish: Paglilipat ng Wika mula sa mga Maramihang Pananaw] (sa Ingles). John Benjamins Publishing. p. 59. ISBN 9789027248916. Sa kanilang pagsusuri ng isang diksiyonaryong Pilipino-Ingles, itinawag-pansin nina Llamzon at Thorpe (1972) na 33% ng mga salitang ugat ay nagmumula sa wikang Kastila. (Isinalin ang sipi mula sa Ingles)
  2. ↑ "Ebolusyon ng Alpabetong Filipino". Nakuha noong Hunyo 22, 2010.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Forastieri Braschi, Eduardo; Cardona, Julia; López Morales, Humberto. Estudios de lingüística hispánica : homenaje a María Vaquero [Mga Araling Lingguwistikang Hispaniko: Pagpaparangal kay María Vaquero] (sa Kastila).
  4. ↑ 4.0 4.1 Quilis, Antonio; Casado-Fresnillo, Celia. La lengua española en Filipinas. Historia. Situación actual. El chabacano. Antología de textos [Ang Wikang Kastila sa Pilipinas. Kasaysayan. Kasalukuyang sitwasyon. Ang Bulgar. Antolohiya ng mga Teksto] (sa Kastila).
  5. ↑ Alcantara y Antonio, Teresita (1999). Mga hispanismo sa Filipino: batay sa komunikasyong pangmadla ng Filipinas : pag-aaral lingguwistiko. Diliman, Quezon City : Sentro ng Wikang Filipino, Unibersidad ng Pilipinas. ISBN 978-9718781777.
  6. ↑ Lopez, Cecilio (Enero 1, 1965). "The Spanish overlay in Tagalog". Lingua (sa Ingles). 14: 481. doi:10.1016/0024-3841(65)90058-6. ISSN 0024-3841.
  7. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - d". www.trussel2.com (sa Ingles). Apparently a phonologically modified borrowing of Spanish tinta ‘dye’.
  8. ↑ 8.00 8.01 8.02 8.03 8.04 8.05 8.06 8.07 8.08 8.09 8.10 Potet, Jean-Paul (2016). Tagalog borrowings and cognates (sa Ingles). Jean-Paul G. Potet. ISBN 978-1-326-61579-6.
  9. ↑ Lopez, Cecilio (Enero 1, 1965). "The Spanish overlay in Tagalog". Lingua. 14: 480. doi:10.1016/0024-3841(65)90058-6. ISSN 0024-3841. T. ladrilyo : laryo ‘brick. tile’
  10. ↑ Alcantara y Antonio, Teresita (1999). Mga hispanismo sa Filipino: batay sa komunikasyong pangmadla ng Filipinas : pag-aaral lingguwistiko (sa Ingles). Sentro ng Wikang Filipino, Unibersidad ng Pilipinas. p. 86. ISBN 9789718781777.
  11. ↑ K, Lim T. (2012). Edible Medicinal and Non-Medicinal Plants: Volume 1, Fruits (sa Ingles). Springer Science & Business Media. p. 472. ISBN 9789048186617.
  12. ↑ Vos, Frederik and Fiona De. "Tagalog Pwera sa, Maliban sa". learningtagalog.com (sa Ingles).
  13. ↑ Stolz, Thomas; Bakker, Dik; Salas Palomo, Rosa (2008). "Hispanisation processes in the Philippines (Patrick O. Steinkrüger)". Hispanisation: the impact of Spanish on the lexicon and grammar of the indigenous languages of Austronesia and the Americas. Mouton de Gruyter. p. 211. ISBN 9783110207231. OCLC 651862960. Spanish has exerted less influence on the syntactical structure of Philippine languages, including Tagalog.
  14. ↑ Sayahi, Lotfi; Westmoreland, Maurice (2005). "Code-switching or Borrowing? No sé so no puedo decir, you know (John M. Lipski)". Selected Proceedings of the Second Workshop on Spanish Sociolinguistics (sa Ingles). Cascadilla Proceedings Project. p. 2. ISBN 9781574734058. A number of indigenous languages that have coexisted with Spanish for long periods of time have fully incorporated Spanish functional words, at times producing syntactic innovations that depart significantly from the base structures of the borrowing language. Thus Tagalog has pirmi < firme `always,' para (sa) `for the benefit of' (e.g. Ito ay álaala ko para sa aking iná `this is my gift for my mother'), puwede `can, may, [to be] possible' gustó `like, desire,' siguro `maybe,' por eso, pero, puwés < pues `therefore,' etc. (Oficina de Educación Iberoamericana 1972).
  15. ↑ Stolz, Thomas; Bakker, Dik; Salas Palomo, Rosa (2008). "Hispanisation processes in the Philippines (Patrick O. Steinkrüger)". Hispanisation: the impact of Spanish on the lexicon and grammar of the indigenous languages of Austronesia and the Americas. Mouton de Gruyter. p. 211. ISBN 9783110207231. OCLC 651862960. Clear influences of Spanish can be observed in the morphosyntax of comparison, some modal adverbials and conjunctions.
  16. ↑ Schachter, Paul; Otanes, Fe T (1983). Tagalog reference grammar (sa Ingles). University of California Press. p. 514. ISBN 9780520049437. OCLC 9371508. Kumusta, which is derived from Spanish cómo está 'how is', is used as the interrogative substitute for an adjective of quality.
  17. ↑ Ramos, Teresita V.; Cena, Resty M. (1990). Modern Tagalog (sa Ingles). University of Hawaii Press. p. 72. ISBN 9780824813321. Non-Equality mas, sa/ kaysa (sa)/ (kaysa) kay
  18. ↑ Gallego, Maria Kristina S. (2015). "Ang mga Nominal Marker ng Filipino at Ivatan". Daluyan: Journal Ng Wikang Filipino. 21 (1): 86. ISSN 2244-6001. Nakuha noong Setyembre 5, 2019. Ang comparison o paghahambing ay ipinapahayag gamit ang kumpara, kaysa, o katulad kasama ng nominal marker. Ang paghahambing sa (63a) ay nagpapakita ng pagkakaiba, samantalang ang sa (63b) ay nagpapakita ng pagkakatulad.
  19. ↑ Sabbagh, Joseph (Hunyo 1, 2011). "Adjectival passives and the structure of VP in Tagalog". Lingua. 121 (8): 1439. doi:10.1016/j.lingua.2011.03.006. ISSN 0024-3841. Significantly, there is a way to express a meaning that is quite similar to the sentences in (42), using the adverbial pareho (‘same’). Consider the examples in (43).
  20. ↑ Martin, J.R. (June 1990). "Interpersonal Grammatization: Mood and Modality in Tagalog" (PDF). Philippine Journal of Linguistics. 21: 23. Modulation (or deontic modality) is concerned with inclination, obligation and ability. In Tagalog, modulation is grammaticized through what Schachter and Otanes (1972:261-73) refer to as 'pseudo-verbs', which for them are a subclass of adjectivals.
  21. ↑ Asarina, Alya; Holt, Anna (September 2005). "Syntax and Semantics of Tagalog Modals" (PDF). UCLA Working Papers in Linguistics: 13. Puwede and maaari may both be translated as ‘can’. There seems to be little semantic difference between the two.
  22. ↑ Baklanova, Ekaterina (20 March 2017). "Types of Borrowings in Tagalog/Filipino". Kritika Kultura (sa Ingles) (28): 38–39. doi:10.13185/KK2017.02803. ISSN 1656-152X. I have to disagree with Patrick Steinkrüger’s assumption that “none of the numerous discourse particles in Tagalog are of Spanish origin”.
  23. ↑ Tanangkingsing, Michael (2013). "A Study of Second-Position Enclitics in Cebuano". Oceanic Linguistics. 52 (1): 224. ISSN 0029-8115. JSTOR 43286767. = siguro (epistemic)
  24. ↑ Lee, Celeste Chia Yen (24 January 2013). "Clitic pronouns in Masbatenyo". SIL International (sa Ingles): 5. siguro 'probably'
  25. ↑ Blake, Frank R. (Frank Ringgold) (1925). A grammar of the Tagálog language, the chief native idiom of the Philippine Islands. New Haven, Conn., American oriental society. p. 77. Nakuha noong 8 Setyembre 2019. kun 'or'.
  26. ↑ Elli, Vea. "ON THE STUDY OF TAGALOG, KAPAMPANGAN, IBANAG AND ITAWIS COORDINATING CONSTRUCTIONS" (sa Ingles). Nakuha noong 8 Setyembre 2019. Adversative conjunctions often are optional orzero-morpheme coordinators in these languages. In Tagalog, there are coordinators like ‘pero’, ‘kaso’ , ‘kaya lang’ , ‘subalit’, ‘datapwat’, ‘bagkus’, and ‘ngunit’.
  27. ↑ "Common Names Summary - Lactarius lactarius". www.fishbase.de (sa Ingles). Remarks: Also spelled 'Algudon'. 'algodon' borrowed from Spanish 'algodón', i.e., cotton.
  28. ↑ "GabbyDictionary.com". www.gabbydictionary.com (sa Ingles). mouse pad -- almohadilya (Sp.: almohadilla)
  29. ↑ Zorc, R. David. "Tagalog slang" (PDF). Philippine Journal of Linguistics. Linguistic Society of the Philippines. 21 (1990): 77. asar upset, angry [Sp. asar 'roast']
  30. ↑ Orosa, Rosalinda L. "Victory Liner takes you to 'Perya Nostalgia' | Philstar.com". philstar.com (sa Ingles). In this day and age of throwbacks and flashbacks on social media, perya enthusiasts would be pleased to still find classic carnival rides like the tsubibo (carousel), ruweda (Ferris wheel), the tame rollercoaster dubbed the Caterpillar, the topsy-turvy Octopus, and the Flying Swing.
  31. ↑ Bundang, Rebekah (1997). Spanish Loanwords in Tagalog (PDF) (B.A.). Swarthmore College. Dept. of Linguistics. p. 10. Some Spanish loanwords appear in Tagalog in what would be their plural form in Spanish, marked with -s or -es; therefore, when they are pluralized in Tagalog, they need to be pluralized in the way that Tagalog pluralizes native words, i. e., by placing the morpheme mga
  32. ↑ 32.0 32.1 Potet, Jean-Paul G. (2013). Arabic and Persian Loanwords in Tagalog (sa Ingles). Lulu.com. p. 204. ISBN 9781291457261.
  33. ↑ Blanco, Manuel (1837). Flora de Filipinas: según el sistema sexual de Linneo (sa Kastila). en la imprenta de Sto. Thomas, por Candido Lopez. p. 326. El fruto del lanzón cultivado, no deja ser sabroso: su corteza despide una leche pegajosa, y las semillas son verdes y amargas. Es conocido de todos en las Islas; pero ignoro si la palabra lanzones ó lansones es extranjera ó del país: ella tiene semejanza con lasona, que es cebolla
  34. ↑ Penido, Miguel Colmeiro y (1871). Diccionario de los diversos nombres vulgares de muchas plantas usuales ó notables del antiguo y nuevo mundo, con la correspondencia científica y la indicacion abreviada de los unos é igualmente de la familia á que pertenece cada planta (sa Kastila). G. Alhambra. p. 173.
  35. ↑ Garcia, J. Neil C (2008). Philippine gay culture: binabae to bakla, silahis to MSM (sa Ingles). University of the Philippines Press. p. 134. ISBN 9789715425773. OCLC 300977671. It roughly translates to "bisexual", although as with bakla, the cultural marker of this particular variety of sexual being is mostly not sexuality per se, but predictably enough, gender: the silahis is a male who looks every bit like a "real man" - he may even be married and with a family - but who, in all this time, would rather swish and wear skirts and scream "like a woman".
  36. ↑ Lopez, Cecilio (Enero 1, 1965). "The Spanish overlay in Tagalog". Lingua (sa Ingles). 14: 477. doi:10.1016/0024-3841(65)90058-6. ISSN 0024-3841.
  37. ↑ Stolz, Thomas; Bakker, Dik; Salas Palomo, Rosa (2008). Hispanisation: the impact of Spanish on the lexicon and grammar of the indigenous languages of Austronesia and the Americas. Mouton de Gruyter. p. 209. ISBN 9783110207231. OCLC 651862960.
  38. ↑ Santos, Lope K. (2019). Balarila ng Wikang Pambansa (PDF) (4 edisyon). Komisyon Sa Wikang Filipino. p. 21. ISBN 9786218064577. Nakuha noong Pebrero 2, 2020. dupikál (repicar)
  39. ↑ Cariño, Linda Grace. "How Swardspeak was born, truly-ly! | Philstar.com". philstar.com.
  40. ↑ Bello, Walden F.; Guzman, Alfonso de (1971). Modernization: Its Impact in the Philippines (sa Ingles). Ateneo de Manila University Press. p. 39. The state of the body A, together with the state of nature B, leads to disorder X; e.g., hunger together with getting wet causes pasmá (< Spanish pasmar 'to astonish, to cause spasms').
  41. ↑ 41.0 41.1 Sawikaan 2007: Mga Salita ng Taon. 2008. ISBN 9789715425834.
  42. ↑ Santos, Lope K.; Bernardo, Gabriel A. (1938). Sources and means for further enrichment of Tagalog as our national language. University of the Philippines. p. 26. The late linguist, Eusebio Daluz, was the first among our modern Tagalog writers to add Malay loan-words to our dictionary. Some of the loan-words that he proposed to adopt found general acceptance, although many others were not accepted. Of those words may be mentioned bansa (nation), gurò (teacher), arang (individual), nama (name or noun), dalam (royal household), burong (bird), etc.
  43. ↑ Baklanova, Ekaterina (Marso 20, 2017). "Types of Borrowings in Tagalog/Filipino". Kritika Kultura (sa Ingles). 0 (28): 42. doi:10.13185/KK2017.02803. ISSN 1656-152X.
  44. ↑ POTET, Jean-Paul G. (2018). Ancient Beliefs and Customs of the Tagalogs (sa Ingles). Lulu.com. p. 214. ISBN 9780244348731.
  45. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - c". www.trussel2.com. Borrowing, most likely from Malay. Under this hypothesis the consistent partial reduplication in Philippine forms is unexplained, but no borrowing hypothesis in the other direction appears plausible.
  46. ↑ Hall, D. G. E; Cowan, C. D; Wolters, O. W (1976). Southeast Asian history and historiography: essays presented to D.G.E. Hall (sa Ingles). Cornell University Press. p. 353. ISBN 978-0801408410. OCLC 2185469.
  47. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - c". www.trussel2.com. Borrowing from Malay.
  48. ↑ POTET, Jean-Paul G. (2013). Arabic and Persian Loanwords in Tagalog (sa Ingles). Lulu.com. p. 133. ISBN 978-1-291-45726-1.
  49. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - o". www.trussel2.com.
  50. ↑ Baklanova, Ekaterina (Marso 20, 2017). "Types of Borrowings in Tagalog/Filipino". Kritika Kultura (sa Ingles). 0 (28): 37. doi:10.13185/KK2017.02803. ISSN 1656-152X. Mal. /kanan/ (< *ka-wanan) [Wolff 1976]
  51. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - w". www.trussel2.com. Borrowing from Malay, ultimately from Tamil.
  52. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - m". www.trussel2.com. Borrowing from Malay. Dempwolff (1938) reconstructed *kulambu ‘curtain’.
  53. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - t". www.trussel2.com. Borrowing of Malay gergaji ‘a saw; to saw’.
  54. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - s". www.trussel2.com. Sininop mula sa ang orihinal noong Pebrero 3, 2020. Nakuha noong Pebrero 3, 2020. This extremely widespread loanword appears to be of Mon-Khmer origin (Thurgood 1999:360). It evidently was acquired by Malay as a result of contacts on the mainland of Southeast Asia, and then spread throughout much of western Indonesia-Malaysia, the Philippines and Taiwan through trade contacts, perhaps mediated by the Dutch presence in southwest Taiwan from 1624-1661, and the Spanish presence in northeast Taiwan from 1626-1642 (the latter out of Manila).
  55. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - m". www.trussel2.com. Also Balinese pijar ‘borax, solder’. Borrowing from Malay.
  56. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - u". www.trussel2.com. Also Balinese takeh ‘measure (large amount)’, takeh-an ‘a measure of volume’. Borrowing from Malay.
  57. ↑ Odé, Cecilia (1997). Proceedings of the seventh International Conference on Austronesian Linguistics: Leiden 22-27 August 1994 (sa Ingles). Rodopi. p. 607. ISBN 9789042002531. OCLC 38290304. Tag tangháliʔ 'noon' represents *tengáq + *qaRi but is clearly a loan from Malay tengah hari.
  58. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - g". www.trussel2.com. The forms cited here are conspicuous for their multiple phonological irregularities and apparent morphological reanalyses. This strongly suggests that the form has been borrowed, probably from Malay. According to Alton L. Becker (p.c.) a similar folk belief is found in Burma. If true it is tempting to hypothesize that the puntianak belief was ultimately borrowed by speakers of an early form of Malay from a mainland Southeast Asian source and subsequently disseminated through much of island Southeast Asia.
  59. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - c". www.trussel2.com. Borrowing from Malay. Dempwolff's (1934-38) inclusion of Fijian vosa 'speak, talk' under a reconstruction *ucap 'speak, converse with' appears unjustified.
  60. ↑ Haspelmath, Martin (2009). Loanwords in the World's Languages: A Comparative Handbook. De Gruyter Mouton. p. 724. ISBN 978-3110218435.
  61. ↑ 61.00 61.01 61.02 61.03 61.04 61.05 61.06 61.07 61.08 61.09 61.10 61.11 61.12 Hoogervorst, Tom (Abril 15, 2015). "Detecting pre-modern lexical influence from South India in Maritime Southeast Asia". Archipel. Études interdisciplinaires sur le monde insulindien (sa Ingles) (89): 63–93. doi:10.4000/archipel.490. ISSN 0044-8613.
  62. ↑ POTET, Jean-Paul G. (2013). Arabic and Persian Loanwords in Tagalog (sa Ingles). Lulu.com. pp. 285–286. ISBN 9781291457261.
  63. ↑ Donoso, Isaac J. (2010). "The Hispanic Moros y Cristianos and the Philippine Komedya". Philippine Humanities Review. 11: 87–120. ISSN 0031-7802. Thus, Arabic words became integrated into Philippine languages through Spanish (e.g., alahas (alhaja, al- haja), alkalde (alcalde, al-qadi), alkampor (alcanfor, al-kafiir), alkansiya (alcancia, al-kanziyya), aldaba (aldaba, al-dabba), almires (almirez, al-mihras), baryo (barrio, al-barri), kapre (cafre, kafir), kisame (zaquizami, saqf fassami), etc.);
  64. ↑ Asbaghi, Asya (1988). Persische Lehnwörter im Arabischen. Wiesbaden: O. Harrasowitz. ISBN 978-3447027571. OCLC 19588893.
  65. ↑ Donoso Jiménez, Isaac (2017). "Relaciones culturales filipino-persas (II): La lingua franca islámica en el Índico y algunos persianismos en tagalo". Revista Filipina. ISSN 1496-4538. El préstamo más reseñable es anakura, cuya etimología procede incuestionablemente del persa nājūdā / ناخوذا.
  66. ↑ 66.0 66.1 Donoso Jiménez, Isaac (2017). "Relaciones culturales filipino-persas (II): La lingua franca islámica en el Índico y algunos persianismos en tagalo". Revista Filipina. ISSN 1496-4538. Igualmente persas son las palabras tagalas pingan, “plato” (desde pinggaan / ﭙﻨﮔان) y salawal, “pantalones” (desde sirvaal / سروال).
  67. ↑ POTET, Jean-Paul G. (2013). Arabic and Persian Loanwords in Tagalog (sa Ingles). Lulu.com. p. 152. ISBN 9781291457261.
  68. ↑ Albala, Ken (2011). Food Cultures of the World Encyclopedia (sa Ingles). ABC-CLIO. p. 217. ISBN 9780313376269. Pancit (also spelled pansit), or noodles, is a main-stay ingredient that has undergone significant adaptations in the preparation process. Filipinos use different types of noodles, such as those made from rice, egg, wheat, and mung beans, to make various pancit dishes. Introduced by the Chinese during the Spanish period, the dish has been Filipinized, and various regions have come up with their own versions as well.
  69. ↑ Pacho, Arturo (1986). "The Chinese Community in the Philippines: Status and Conditions". Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia. 1 (1): 76–91. doi:10.1355/SJ1-1E. JSTOR 41056696.
  70. ↑ Wickberg, Edgar (1962). "Early Chinese Economic Influence in the Philippines, 1850–1898". Pacific Affairs. 35 (3): 275–285. JSTOR 2753187. It is known that the arrival of the Spanish in the late sixteenth century provided attractive economic opportunities which stimulated Chinese immigration to the Philippines in much greater volume than ever before. By the beginning of the seventeenth century there were over 20,000 Chinese in the Manila area - a number many times that of the Spanish settler.
  71. ↑ Sánchez de Mora, Antonio (2016). Sabores que cruzaron los océanos = Flavors that sail across the seas (sa Ingles). AECID Biblioteca Digital AECID. p. 64. OCLC 973021471.
  72. ↑ 72.0 72.1 72.2 72.3 72.4 72.5 Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 5. ISBN 9780858832251. The number of loanwords in the domain of cookery is rather large, and they are, by far, the most homogeneous of the loanwords.
  73. ↑ Joaquin, Nick (2004). Culture and history (sa Ingles). Pasig City. p. 42. ISBN 978-9712714269. OCLC 976189040.
  74. ↑ 74.0 74.1 Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 130. ISBN 9780858832251.
  75. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 140. ISBN 978-0-85883-225-1. bitháy flat sieve or sifter basket made of fine bamboo splits
  76. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 133. ISBN 9780858832251.
  77. ↑ Scott, William Henry (1994). Barangay sixteenth-century Philippine culture and society (sa Ingles). Ateneo de Manila University Press. p. 201. ISBN 978-9715501354. OCLC 433091144.
  78. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 109. ISBN 978-0-85883-225-1. lawlaw - Hok. laû 'old'; Tag. loose, dangling downward. Understandably, if something is used and re-used until it becomes an 'old' thing, it becomes loose.
  79. ↑ Chee-Beng, Tan (2012). Chinese Food and Foodways in Southeast Asia and Beyond (sa Ingles). NUS Press. p. 129. ISBN 9789971695484.
  80. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 132. ISBN 978-0-85883-225-1.
  81. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 145. ISBN 978-0-85883-225-1. pakyáw wholesale buying
  82. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 133. ISBN 978-0-85883-225-1.
  83. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 136. ISBN 9780858832251.
  84. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - a". www.trussel2.com. Borrowing of Hokkien pú-thâu ‘axe’. This comparison was pointed out by Daniel Kaufman.
  85. ↑ Chan-Yap, Gloria (1980). Hokkien Chinese borrowings in Tagalog (sa Ingles). Dept. of Linguistics, School of Pacific Studies, Australian National University. p. 110. ISBN 978-0-85883-225-1. samyo - Hok. sám+iôq+hùn ‘to sprinkle medicinal powder’; Tag. ‘fragrance’, ‘pleasant or agreeable smell’.
  86. ↑ "ACD - Austronesian Comparative Dictionary - Loans - c". www.trussel2.com. Sininop mula sa ang orihinal noong Pebrero 3, 2020. Nakuha noong Pebrero 3, 2020. Borrowed from Hokkien.
  87. ↑ Philippine Journal of Linguistics (sa Ingles). 1974. p. 50. Hok. /thàng/ 'worm', /à/ 'diminutive particle' in Tag. /tanga/, 'clothes moth'
  88. ↑ Ocampo, Ambeth R. (Agosto 9, 2013). "Making useless information useful". Philippine Daily Inquirer. Sininop mula sa ang orihinal noong Nobyembre 19, 2018. The trade and cultural exchange between the Philippines and Japan runs deep. In prewar Manila, Tansan was a popular brand of fizzy water (“tansan” in Japanese refers to carbonated mineral water). It was sold with the distinct metal bottle caps that have since been called tansan by Filipinos.
  89. ↑ Ocampo, Ambeth R. (Hunyo 27, 2014). "Japan under our skin". Philippine Daily Inquirer. The childhood game “jak en poy,” with a nonsense rhyme in Filipino that accompanies the hand gestures of rock, scissors, and paper, traces its origin to the Japanese “janken pon.”
  90. ↑ 90.0 90.1 Albalá, Paloma (2003). "Hispanic Words of Indoamerican Origin in the Philippines". Philippine Studies. 51 (1): 125–146. JSTOR 42633639.
  91. ↑ Panganiban, José Villa (1964). "Influencia hispanomexicana en el idioma tagalo". Historia Mexicana. 14 (2): 264. JSTOR 25135261. ATOLE (MLP), en México, bebida preparada con sustancias harinosas y no-alcohólica. En Filipinas atole significa actualmente una pasta de harina, empleada como adhesivo, no comestible.
  92. ↑ 92.0 92.1 León-Portilla, Miguel (1960). "Algunos nahuatlismos en el castellano de Filipinas". Estudios de Cultura Náhuatl (sa Kastila) (2): 135–138. ISSN 0071-1675.
  93. ↑ Panganiban, José Villa (1964). "Influencia hispanomexicana en el idioma tagalo". Historia Mexicana. 14 (2): 268. ISSN 0185-0172. JSTOR 25135261. NANA (MLP), azteca "nantli" (madre), en tagalo nanay significa "madre" o "abuela".
  94. ↑ Casado-Fresnillo, Antonio Quilis, Celia; Casado Fresnillo, Celia (2008). La lengua española en Filipinas : historia, situación actual, el chabacano, antología de textos (1st edisyon). Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas. p. 410. ISBN 978-8400086350.
  95. ↑ Albalá, Paloma (Marso 1, 2003). "Hispanic Words of Indoamerican Origin in the Philippines". Philippine Studies: Historical and Ethnographic Viewpoints (sa Ingles). 51 (1): 133. ISSN 2244-1638. petate "woven palm-matting" > Ceb. petate, Tag. petate;
  96. ↑ Albalá, Paloma (Marso 1, 2003). "Hispanic Words of Indoamerican Origin in the Philippines". Philippine Studies: Historical and Ethnographic Viewpoints. 51 (1): 133. ISSN 2244-1638. tapanco "raised platform for storing lumber" > Kap. tapanko, Tag. tapangko;
  97. ↑ Panganiban, José Villa (1964). "Influencia hispanomexicana en el idioma tagalo". Historia Mexicana. 14 (2): 270. ISSN 0185-0172. JSTOR 25135261. TATA (MLP), azteca "tahtli" (padre). Tata, tatay y tatang son denominaciones comunes de "padre" en diversos idiomas de Filipinas
Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Talaan_ng_mga_salitang_hiniram_ng_Tagalog&oldid=1788124"